Στη Μόσχα ναι, αλλά και χωρίς ψευδαισθήσεις

Λώρη Κέζα  
Στη Μόσχα, αδελφέ μου, στη Μόσχα

Υπάρχει μια έκφραση για να περιγράψουμε τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία: Φτου, κι από την αρχή. Το άνοιγμα προς τη Μεγάλη Δύναμη μπορεί να αξιολογηθεί ως η διπλωματική επιτυχία του μικρού Καραμανλή. Φευ, ο κ. Παπανδρέου έδωσε μια κλωτσιά στην καρδάρα με το αέριο και περιφρόνησε τη βοήθεια που προσφέρθηκε για να ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση. Του φάνηκαν άσχημα τα 25 δισ. ευρώ που θα δάνειζαν  οι Ρώσοι με ευνοϊκούς όρους_ ωσάν να υπήρχαν προσφορές από πολλές μεριές. Ο κ. Αντώνης Σαμαράς επιχειρεί νέο άνοιγμα με την επίσκεψή του στη Μόσχα. Θα προσπεράσουμε τις λεπτομέρειες, ότι δηλαδή άρχισε τις αφηγήσεις περί Βατοπεδίου και σκοτεινών δυνάμεων που ανέτρεψαν τη δεξιά κυβέρνηση. Αυτά είναι για το πασπάλισμα. Το ουσιώδες είναι ότι οι επαφές με τη Ρωσία μπορούν να αποδώσουν σε πολλά επίπεδα.

Να τα πιάσουμε ένα ένα. Η Ελλάδα έχει ενέργεια ακριβή, από επισφαλείς πηγές και με βρόμικα παράγωγα. Υπάρχει περιθώριο ως το 2020 για να ευρεθούν καθαρές  λύσεις, τις οποίες απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση (προς ώρας πληρώνονται πρόστιμα για τη μόλυνση). Η ρωσική επένδυση που δεν ευοδώθηκε (South Stream) θα είχε ορατά αποτελέσματα (θέσεις εργασίας, διακομιστικά τέλη, απαλλαγή από ποινές ρύπανσης). Ταυτόχρονα θα άνοιγε την πόρτα για μικρότερες αλλά ουχί αμελητέες εμπορικές συμφωνίες καθώς θα στηνόταν ισχυρός μηχανισμός για τις διμερείς επαφές. Τούτο δεν άρεσε στους αμερικανούς και κατ΄ επέκτασιν  δεν άρεσε στον κ. Παπανδρέου ο οποίος είδε τη λύση του ενεργειακού στο φύτεμα φωτοβολταϊκών στην επικράτεια. Ενθάρρυνε τους αγρότες αντί να βάζουν κρεμμύδια στους κάμπους να φυτεύουν πάνελ (το ΕΣΠΑ να είναι καλά). Εντάξει, θα έδινε χαρά σε 12.000 μικροεπενδυτές χωρίς όμως να υπάρχει τίποτε επιπλέον στον ορίζοντα και κυρίως χωρίς να αλλάζει το ενεργειακό τοπίο. Χωρίς να υπάρχει κανένα παράπλευρο όφελος για τη χώρα.
Από τη φιλία που επιδιώκει ο κ. Αντώνης Σαμαράς με τη Ρωσία αλλάζει η ισορροπία των εξαρτήσεων της χώρας. Διαφορετικά μιλάει κάποιος που είναι ζήτουλας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαφορετικά μιλάει εκείνος που έχει δεσμούς με ισχυρά κράτη, πόσω μάλλον όταν εκείνα διαθέτουν φυσικό πλούτο, τεχνογνωσία, δυνατό στρατό και χρήμα. Να μην παραβλέψουμε και τις προοπτικές τόνωσης της εγχώριας βιομηχανίας, του τουρισμού: κανείς δεν περιμένει να τονωθεί η οικονομία από τα αγγλάκια που καταλαμβάνουν τα νησιά πίνοντας μπύρας και τρώγοντας ένα σουβλάκι στο όρθιο. Τουναντίον υπάρχουν ελπίδες εισροής κεφαλαίων αν γίνει ελκυστική η χώρα για τους Ρώσους. Τόσα μοναστήρια υπάρχουν για τους πιστούς της Ορθοδοξίας, τόσες όμορφες παραλίες για τους μεγιστάνες και την εύρωστη τάξη.
Ο κ. Σαμαράς διευκρινίζει ότι στη Ρωσία πάει να μιλήσει για business. Υπάρχει ένα κρίμα: έχει δυνητικά αξιώματα. Τέτοιου είδους επαφές έπρεπε να είναι μέλημα της επίσημης διπλωματίας, να μέρος μιας εθνικής στρατηγικής. Η Νέα Δημοκρατία μπορεί να συμβάλλει στην αναθέρμανση των σχέσεων όμως δεν παίρνει αποφάσεις.