Το Ιαπωνικό Κομουνιστικό Κόμμα
σημείωσε στις εκλογές του Δεκεμβρίου μια μεγάλη εκλογική επιτυχία,
λαμβάνοντας σε ψήφους πάνω από 12%. Λόγω εκλογικού συστήματος
συγκέντρωσε μόλις 21 από τις συνολικά 475 έδρες, τριπλασιάζοντας ωστόσο τις
έδρες του.
• Πολλοί οικονομολόγοι παρομοιάζουν την τρέχουσα οικονομική κρίση στην Ευρώπη με την κρίση στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1990. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;
Πολλά μέσα μιλούν για την «ιαπωνοποίηση της Ευρώπης». Η οικονομία της ευρωζώνης χαρακτηρίζεται από έναν συνδυασμό αδύναμης πραγματικής ανάπτυξης, αποπληθωρισμού και αυξανόμενου δημόσιου χρέους.
Αυτή ακριβώς ήταν η κατάσταση της ιαπωνικής οικονομίας για δύο δεκαετίες. Η τραπεζική κρίση στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1990 ήταν μια κλασική περίπτωση «φούσκας» της αγοράς ακινήτων, συνοδευόμενη από μια αντίστοιχη χρηματιστηριακή «φούσκα». Υπήρχε όμως και η οικονομική υποταγή στις ΗΠΑ, που το 1989 απαίτησαν από την Ιαπωνία να δαπανήσει 430 τρισεκατομμύρια γεν σε δημόσιες επενδύσεις σε δέκα χρόνια (το 10% του ΑΕΠ κάθε χρόνο), επέβαλαν εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, ενώ μέχρι το 2008 επέβαλαν σαρωτική χαλάρωση των κανονισμών στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών. Στο πλαίσιο της εικοσαετούς στασιμότητας, τα τελευταία 15 χρόνια η Ιαπωνία είναι η μόνη χώρα στον ΟΟΣΑ που μείωσε το ΑΕΠ της στο 90% και τις εργατικές απολαβές στο 87,8%. Τα νοικοκυριά χωρίς αποταμιεύσεις έφτασαν από το 10,2% στο 31%. Αντίθετα, τα τρέχοντα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων αυξήθηκαν από 15 τρισ. γεν σε 26 τρισ., ενώ ο προϋπολογισμός, από 2,8 τρισ. πλεόνασμα το 1992, έφτασε στα 35,5 τρισ. έλλειμμα το 2014. Το δε χρέος ξεπέρασε το 230% του ΑΕΠ. Οι δύο οικονομίες, λοιπόν, παρουσιάζουν ομοιότητες και διαφορές, αλλά είναι πολύ πιθανό πίσω από την κρίση των δύο οικονομιών να κρύβονται οι ίδιες αιτίες.
• Στις τελευταίες εκλογές, το Ιαπωνικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΙΚΚ) αύξησε την εκλογική του δύναμη. Πώς το πετύχατε;
Η επιτυχία του ΙΚΚ στις τελευταίες εκλογές σηματοδοτεί ένα ρήγμα στο νέο πολιτικό σύστημα που επιβάλλουν οι κυρίαρχοι κύκλοι. Στα τέλη του 1960, όταν το ΙΚΚ προκάλεσε το πρώτο μαζικό «κύμα» υποστήριξης, οι κυρίαρχοι κύκλοι ανάγκασαν τους σοσιαλδημοκράτες να κρατήσουν αποστάσεις από το ΙΚΚ και να συμπορευτούν με το κυβερνών Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (ΦΔΚ). Οταν όμως τα σκάνδαλα διαφθοράς του ΦΔΚ έβαλαν σε κίνδυνο τη θέση του, άλλαξαν τον εκλογικό νόμο, αποκλείοντας και πάλι το ΙΚΚ. Ωστόσο, επανακάμψαμε στα τέλη του 1990. Αμέσως μετά, με την ενθουσιώδη στήριξη πολλών εμπορικών μέσων ενημέρωσης, δημιουργήθηκε ο δικομματισμός με ένα δεύτερο μεγάλο κόμμα πέρα από το ΦΔΚ. Βιώσαμε τότε νέες απώλειες στις εκλογικές αναμετρήσεις. Το ΙΚΚ όμως πάλεψε υιοθετώντας ένα νέο πρόγραμμα, συνεργάστηκε σε διάφορα θέματα με ευρείες κοινωνικές δυνάμεις και οικοδόμησε ξανά το κόμμα. Υποστηρίζαμε πάντα με επιμονή ότι πρέπει να καταργηθούν οι κυβερνητικές πολιτικές ιδιωτικοποιήσεων, να παρουσιαστούν πολιτικές εναλλακτικές και να συνεργαζόμαστε με μεγάλα τμήματα του λαού.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το ΙΚΚ έπαψε να χρησιμοποιεί τον όρο του «κόμματος-πρωτοπορία», διότι συχνά παρερμηνευόταν ως απόλυτη κυριαρχία του στην πολιτική και πολιτιστική ζωή. Τον χρησιμοποιούσαμε για να δείξουμε την αγωνιστικότητα στην πράξη και την προνοητικότητα στη θεωρία. Τώρα όμως κρατούμε αυτή τη στάση για να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις στις λαϊκές συνεργασίες για την κοινωνική πρόοδο.
• Η κυρίαρχη τάξη της Ιαπωνίας προσπαθεί να αναβαθμίσει τον στρατιωτικό ρόλο της χώρας. Είναι κάποιου είδους επιστροφή στο μιλιταριστικό παρελθόν σας, το οποίο προκάλεσε τόσα δεινά στην Ιαπωνία;
Ναι, απολύτως. Ο πρωθυπουργός Αμπε έχει εκφράσει την επιθυμία του να «ξεφύγει από το μεταπολεμικό καθεστώς», που σημαίνει να ξαναγράψει την ιαπωνική προπολεμική ιστορία για τον αποικισμό της Κορέας, την εισβολή στην Κίνα και την Ασία και τις πολεμικές θηριωδίες. Θέλει να αλλάξει το ειρηνιστικό Σύνταγμα της Ιαπωνίας, ώστε να χρησιμοποιεί στρατό ως «κανονικό έθνος», στάση που προκαλεί επιφυλακτικότητα στον συντηρητικό κόσμο και σφοδρή κριτική από την Κορέα, την Κίνα, τις ΗΠΑ και τη Δύση. Ωστόσο, ο Αμπε δεν έχει δηλώσει ποτέ την επιθυμία του να ανεξαρτητοποιηθεί στρατιωτικά από τις ΗΠΑ. Το ΙΚΚ είναι το μόνο ιαπωνικό κόμμα που αντιτάχθηκε στην εισβολή και τον αποικισμό της Αυτοκρατορικής Κίνας με κίνδυνο της ζωής των μελών του. Και τώρα παλεύει για την ανατροπή της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Αμπε.
• Ο «υπαρκτός» σοσιαλισμός κατέρρευσε και η σοσιαλδημοκρατία «συνθηκολόγησε» με τον νεοφιλελευθερισμό. Για ποιο είδος σοσιαλισμού αγωνίζεστε σήμερα;
Δεν αναγνωρίζουμε τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» ως σοσιαλισμό και έχουμε ισχυρό το φρόνημα ότι η ιδέα του σοσιαλισμού δεν κατέρρευσε ποτέ. Για να απαντήσω στο ερώτημα θα χρησιμοποιήσω μια φράση από την απόφαση του συνεδρίου του ΙΚΚ τον Ιανουάριο του 2014: «Η ανθρωπότητα ακόμα δεν έχει δει μια οικονομικά ισχυρή και προηγμένη καπιταλιστική χώρα να βαδίζει προς μια σοσιαλιστική κοινωνία. Αυτός ο μετασχηματισμός μιας κοινωνίας με προηγμένες αρχές θα ‘‘ανοίξει’’ τεράστιες δυνατότητες. Με σταθερή την πεποίθηση για αυτό το μελλοντικό όραμα, ας προχωρήσουμε!».
• Στην Ευρώπη πολλά αριστερά κόμματα ισχυροποιούνται, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα κέρδισε τις εκλογές. Είστε αισιόδοξος ότι θα λύσουν κομβικά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα;
Είμαστε αισιόδοξοι για την αύξηση της δύναμης ευρωπαϊκών αριστερών κομμάτων, όσο αντιπροσωπεύουν τις επιθυμίες των λαών. Ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουν, γιατί ο μόνος δυνατός τρόπος να λυθούν τέτοια ζητήματα είναι με τον έλεγχο του καπιταλισμού. Οσον αφορά την ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, που αποτέλεσε νίκη ευρύτερα των ευρωπαϊκών λαών, θέλω να θυμίσω το πρωτοσέλιδο της καθημερινής μας εφημερίδας, της «Akahata»: «Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι νίκη του ελληνικού λαού για την επιβίωσή του». Δηλώσαμε έτσι ότι η οικονομική πρόοδος είναι εφικτή μόνο όταν εμπλουτίζεται η καθημερινή ζωή του λαού και των πολιτών.
Πηγή: www.efsyn.gr
Δημοσιεύτηκε στις 16/03/2015
• Πολλοί οικονομολόγοι παρομοιάζουν την τρέχουσα οικονομική κρίση στην Ευρώπη με την κρίση στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1990. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;
Πολλά μέσα μιλούν για την «ιαπωνοποίηση της Ευρώπης». Η οικονομία της ευρωζώνης χαρακτηρίζεται από έναν συνδυασμό αδύναμης πραγματικής ανάπτυξης, αποπληθωρισμού και αυξανόμενου δημόσιου χρέους.
Αυτή ακριβώς ήταν η κατάσταση της ιαπωνικής οικονομίας για δύο δεκαετίες. Η τραπεζική κρίση στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1990 ήταν μια κλασική περίπτωση «φούσκας» της αγοράς ακινήτων, συνοδευόμενη από μια αντίστοιχη χρηματιστηριακή «φούσκα». Υπήρχε όμως και η οικονομική υποταγή στις ΗΠΑ, που το 1989 απαίτησαν από την Ιαπωνία να δαπανήσει 430 τρισεκατομμύρια γεν σε δημόσιες επενδύσεις σε δέκα χρόνια (το 10% του ΑΕΠ κάθε χρόνο), επέβαλαν εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, ενώ μέχρι το 2008 επέβαλαν σαρωτική χαλάρωση των κανονισμών στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών. Στο πλαίσιο της εικοσαετούς στασιμότητας, τα τελευταία 15 χρόνια η Ιαπωνία είναι η μόνη χώρα στον ΟΟΣΑ που μείωσε το ΑΕΠ της στο 90% και τις εργατικές απολαβές στο 87,8%. Τα νοικοκυριά χωρίς αποταμιεύσεις έφτασαν από το 10,2% στο 31%. Αντίθετα, τα τρέχοντα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων αυξήθηκαν από 15 τρισ. γεν σε 26 τρισ., ενώ ο προϋπολογισμός, από 2,8 τρισ. πλεόνασμα το 1992, έφτασε στα 35,5 τρισ. έλλειμμα το 2014. Το δε χρέος ξεπέρασε το 230% του ΑΕΠ. Οι δύο οικονομίες, λοιπόν, παρουσιάζουν ομοιότητες και διαφορές, αλλά είναι πολύ πιθανό πίσω από την κρίση των δύο οικονομιών να κρύβονται οι ίδιες αιτίες.
• Στις τελευταίες εκλογές, το Ιαπωνικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΙΚΚ) αύξησε την εκλογική του δύναμη. Πώς το πετύχατε;
Η επιτυχία του ΙΚΚ στις τελευταίες εκλογές σηματοδοτεί ένα ρήγμα στο νέο πολιτικό σύστημα που επιβάλλουν οι κυρίαρχοι κύκλοι. Στα τέλη του 1960, όταν το ΙΚΚ προκάλεσε το πρώτο μαζικό «κύμα» υποστήριξης, οι κυρίαρχοι κύκλοι ανάγκασαν τους σοσιαλδημοκράτες να κρατήσουν αποστάσεις από το ΙΚΚ και να συμπορευτούν με το κυβερνών Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (ΦΔΚ). Οταν όμως τα σκάνδαλα διαφθοράς του ΦΔΚ έβαλαν σε κίνδυνο τη θέση του, άλλαξαν τον εκλογικό νόμο, αποκλείοντας και πάλι το ΙΚΚ. Ωστόσο, επανακάμψαμε στα τέλη του 1990. Αμέσως μετά, με την ενθουσιώδη στήριξη πολλών εμπορικών μέσων ενημέρωσης, δημιουργήθηκε ο δικομματισμός με ένα δεύτερο μεγάλο κόμμα πέρα από το ΦΔΚ. Βιώσαμε τότε νέες απώλειες στις εκλογικές αναμετρήσεις. Το ΙΚΚ όμως πάλεψε υιοθετώντας ένα νέο πρόγραμμα, συνεργάστηκε σε διάφορα θέματα με ευρείες κοινωνικές δυνάμεις και οικοδόμησε ξανά το κόμμα. Υποστηρίζαμε πάντα με επιμονή ότι πρέπει να καταργηθούν οι κυβερνητικές πολιτικές ιδιωτικοποιήσεων, να παρουσιαστούν πολιτικές εναλλακτικές και να συνεργαζόμαστε με μεγάλα τμήματα του λαού.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το ΙΚΚ έπαψε να χρησιμοποιεί τον όρο του «κόμματος-πρωτοπορία», διότι συχνά παρερμηνευόταν ως απόλυτη κυριαρχία του στην πολιτική και πολιτιστική ζωή. Τον χρησιμοποιούσαμε για να δείξουμε την αγωνιστικότητα στην πράξη και την προνοητικότητα στη θεωρία. Τώρα όμως κρατούμε αυτή τη στάση για να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις στις λαϊκές συνεργασίες για την κοινωνική πρόοδο.
• Η κυρίαρχη τάξη της Ιαπωνίας προσπαθεί να αναβαθμίσει τον στρατιωτικό ρόλο της χώρας. Είναι κάποιου είδους επιστροφή στο μιλιταριστικό παρελθόν σας, το οποίο προκάλεσε τόσα δεινά στην Ιαπωνία;
Ναι, απολύτως. Ο πρωθυπουργός Αμπε έχει εκφράσει την επιθυμία του να «ξεφύγει από το μεταπολεμικό καθεστώς», που σημαίνει να ξαναγράψει την ιαπωνική προπολεμική ιστορία για τον αποικισμό της Κορέας, την εισβολή στην Κίνα και την Ασία και τις πολεμικές θηριωδίες. Θέλει να αλλάξει το ειρηνιστικό Σύνταγμα της Ιαπωνίας, ώστε να χρησιμοποιεί στρατό ως «κανονικό έθνος», στάση που προκαλεί επιφυλακτικότητα στον συντηρητικό κόσμο και σφοδρή κριτική από την Κορέα, την Κίνα, τις ΗΠΑ και τη Δύση. Ωστόσο, ο Αμπε δεν έχει δηλώσει ποτέ την επιθυμία του να ανεξαρτητοποιηθεί στρατιωτικά από τις ΗΠΑ. Το ΙΚΚ είναι το μόνο ιαπωνικό κόμμα που αντιτάχθηκε στην εισβολή και τον αποικισμό της Αυτοκρατορικής Κίνας με κίνδυνο της ζωής των μελών του. Και τώρα παλεύει για την ανατροπή της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Αμπε.
• Ο «υπαρκτός» σοσιαλισμός κατέρρευσε και η σοσιαλδημοκρατία «συνθηκολόγησε» με τον νεοφιλελευθερισμό. Για ποιο είδος σοσιαλισμού αγωνίζεστε σήμερα;
Δεν αναγνωρίζουμε τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» ως σοσιαλισμό και έχουμε ισχυρό το φρόνημα ότι η ιδέα του σοσιαλισμού δεν κατέρρευσε ποτέ. Για να απαντήσω στο ερώτημα θα χρησιμοποιήσω μια φράση από την απόφαση του συνεδρίου του ΙΚΚ τον Ιανουάριο του 2014: «Η ανθρωπότητα ακόμα δεν έχει δει μια οικονομικά ισχυρή και προηγμένη καπιταλιστική χώρα να βαδίζει προς μια σοσιαλιστική κοινωνία. Αυτός ο μετασχηματισμός μιας κοινωνίας με προηγμένες αρχές θα ‘‘ανοίξει’’ τεράστιες δυνατότητες. Με σταθερή την πεποίθηση για αυτό το μελλοντικό όραμα, ας προχωρήσουμε!».
• Στην Ευρώπη πολλά αριστερά κόμματα ισχυροποιούνται, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα κέρδισε τις εκλογές. Είστε αισιόδοξος ότι θα λύσουν κομβικά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα;
Είμαστε αισιόδοξοι για την αύξηση της δύναμης ευρωπαϊκών αριστερών κομμάτων, όσο αντιπροσωπεύουν τις επιθυμίες των λαών. Ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουν, γιατί ο μόνος δυνατός τρόπος να λυθούν τέτοια ζητήματα είναι με τον έλεγχο του καπιταλισμού. Οσον αφορά την ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, που αποτέλεσε νίκη ευρύτερα των ευρωπαϊκών λαών, θέλω να θυμίσω το πρωτοσέλιδο της καθημερινής μας εφημερίδας, της «Akahata»: «Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι νίκη του ελληνικού λαού για την επιβίωσή του». Δηλώσαμε έτσι ότι η οικονομική πρόοδος είναι εφικτή μόνο όταν εμπλουτίζεται η καθημερινή ζωή του λαού και των πολιτών.
Πηγή: www.efsyn.gr
Δημοσιεύτηκε στις 16/03/2015
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire