Κύπρος : Ο Αναστασιάδης τορπιλίζοντας την κατασκευή του τερματικού στο Βασιλικό, άρχισε ήδη να υλοποιεί τους αμερικανικούς σχεδιασμούς μεταφοράς του κυπριακού φυσικού αερίου με αγωγό μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη

Κύπρος-Τουρκία- ΗΠΑ-ΝΑΤΟ

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει εντάξει το Κυπριακό στους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Πρόκειται για μια σταθερή πολιτική που έχει υιοθετήσει από πολλά χρόνια η κυπριακή μεταπρατική αστική τάξη και η πολιτική της εκπροσώπηση ο ΔΗΣΥ. Αυτή την πολιτική εξέφρασε άλλωστε σταθερά ο ιδρυτής του κόμματος αυτού Γλαύκος Κληρίδης από την εποχή που ζούσε ακόμη ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Φυσικά τα δεδομένα έχουν αλλάξει κατά πολύ σήμερα αλλά η πεμπτουσία της πολιτικής αυτής είναι ότι η Κύπρος πρέπει να ενταχτεί άνευ όρων στο δυτικό στρατόπεδο, ακόμη εν ανάγκη και στο ΝΑΤΟ και ότι μόνο σε αυτό το πλαίσιο θα υπάρξει λύση του Κυπριακού. Οι παρούσες συγκυρίες ευνοούν την πολιτική αυτή την οποία φαίνεται να στηρίζουν όλες οι συνισταμένες του κυπριακού κατεστημένου, με κάποιες ίσως εξαιρέσεις που δεν είναι δυνατόν να παρουσιαστούν και να αναλυθούν στο πλαίσιο ενός άρθρου.

Το καίριο ερώτημα που τίθεται, και που ετίθετο άλλωστε πάντοτε, είναι κατά πόσον η πολιτική αυτή ευνοεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού. Από τη στιγμή που η Τουρκία είναι μέρος επίσης της ίδιας εξίσωσης, δηλαδή των σχεδιασμών αυτών και μαλιστα βασικός νατοϊκός πυλώνας, η όποια ανάλυση οφείλει να λάβει υπόψη την αντιμετώπιση που θα τύχει η χώρα αυτή από μέρους των ΗΠΑ. Με άλλα λόγια στη ζυγαριά, και αν ακόμη θέσουμε και την Ελλάδα από την πλευρά της Κύπρου, η Τουρκία θα έχει πάντα περισσότερο βάρος για τους Αμερικανούς, λόγω της στρατηγικής της σημασίας και γιατί είναι μια μουσουλμανική χώρα.

Αφήνω βέβαια κατά μέρος τις επιφανειακές, αν όχι επιπόλαιες αναλύσεις, που βλέπουν τον τελευταίο καιρό κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Οι αναλύσεις αυτές παραβλέπουν το γεγονός ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν πάντα σταθερούς μοχλούς πίεσης και ελέγχου πάνω στην Τουρκία και αυτό φαίνεται με τον τρόπο που αναδιπλώθηκε τελευταία ο Ερντογάν, φοβούμενος εκπαραθύρωσή του από την εξουσία. Διότι αυτή τη στιγμή με ή χωρίς τον Ερντογάν, οι Αμερικανοί φαίνονται αποφασισμένοι να εντάξουν την Τουρκία στους ευρύτερους σχεδιασμούς τους για την Μέση Ανατολή και στους επιμέρους για την Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό σημαίνει αμερικανικό στρατηγικό έλεγχο των ενεργειακών αποθεμάτων της περιοχής με κοινούς παίκτες Τουρκία, Ισραήλ και Κύπρο. Στην Ελλάδα επιφυλάσσεται μάλλον περιθωριακός ρόλος στο μεγάλο αυτό παιχνίδι της γεωπολιτικής. Είναι οι σχεδιασμοί μέσα στους οποίους εντάσσεται η λύση του Κυπριακού. Και τους οποίους σχεδιασμούς ο κ. Αναστασιάδης άρχισε ήδη να υλοποιεί με το σαμποτάρισμα της δημιουργίας τερματικού στην Κύπρο προκειμένου το φυσικό αέριο της περιοχής να περάσει με αγωγό μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη με ένα διπλό στόχο : Από τη μια ικανοποιείται η Τουρκία και από την άλλη δημιουργείται ανταγωνισμός, έστω και περιορισμένος, στο ρωσικό φυσικό αέριο. Φαίνεται ότι το Ισραήλ θα συμφωνήσει εν μέρει με τους αμερικανικούς σχεδιασμούς και θα επιτρέψει την μεταφορά μέρους του φυσικού του αερίου μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη, κατ΄άλλους μόνο για την τουρκική αγορά. Για ένα όμως μεγάλο μέρος του φυσικού του αερίου το Ισραήλ εξασφαλίζει πολύ πιο προσοδοφόρες αγορές στην Ασία. Η Κύπρος όχι μόνο θα ζημιωθεί οικονομικά αλλά θα υποχρεωθεί να δεχτεί και μια λύση στο Κυπριακό που θα εξυπηρετεί τα τουρκικά συμφέροντα. Μια λύση τύπου Βοσνίας με τουρκικό στρατηγικό έλεγχο και με υψηλή Νατο-αμερικανική επικυριαρχία. Αυτή τη λύση δυστυχώς στηρίζουν όχι μόνο οι μεταπράτες Κύπριοι αστοί και οι διάφορες συνιστώσες του κυπριακού κατεστημένου αλλά και οι νομενκλατούριοι του ΑΚΕΛ. Το ερώτημα φυσικά είναι αν θα υπάρξουν δυνάμεις να αποκρούσουν μια τέτοια λύση και να αντισταθούν στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, το μόνο όπλο αντίστασης  που έχει αυτή τη στιγμή στα χέρια του ο κυπριακός λαός. Δεν αναφέρομαι φυσικά μόνο  στα κόμματα αλλά σε μια πλατύτερη κοινωνικο-πολιτική συμμαχία των λαϊκών στρωμάτων που θα πληρώσουν ακριβά μια Νατο-αμερικανική λύση. Οι θιασώτες αυτής της λύσης-συμπεριλαμβανομένων και των νομενκλατουρίων του ΑΚΕΛ- καλούνται να υποδείξουν στον κυπριακό λαό μια χώρα από την οποία πέρασαν τα τελευταία χρόνια οι Νατο-Αμερικανοί και δεν είναι σήμερα ερείπια, από τη Βοσνία ως το Ιράκ και από τη Λιβύη  ως το Αφγανιστάν.  Η Κύπρος είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί με το Ισραήλ για το τερματικό, αλλά φαίνεται πως οι Ισραηλινοί απελπίστηκαν με την κυπριακή ασυνέπεια, την προχειρότητα και την τσαπατσουλιά και μας γύρισαν την πλάτη. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας συνεργασίας θα διαθέταμε ένα πιο ισχυρό χαρτί απέναντι στη στήν αμερικανική στήριξη στην Τουρκία. Φαίνεται ότι το χάσαμε και αυτό χάρη στον Αναστασιάδη και τον υπερτιμημένο υπουργό του τον Γιώργο Λακκοτρύπη! Τουλάχιστον αυτό αφήνει να εννοηθεί ο απερχόμενος πρόεδρος της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου-ΚΡΕΤΥΚ, Χαράλαμπος  Έλληνας.

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com

Υ.Γ.
Όταν γράφτηκε το άρθρο αυτό δεν είχα υπόψη μου την πληροφορία που δημοσιεύτηκε στο μεταξύ και σύμφωνα με την οποία αντιπρόσωποι τουρκικών εταιρειών επισκέφτηκαν την Κύπρο και συζήτησαν με το Προεδρικό και την κυβέρνηση την κατασκευή αγωγού για τη μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.