Ο δεύτερος γύρος

H KAΘHMEPINH       16-11-10

Δεύτερος γύρος σε «πράσινο» φόντο

Tου Σταυρου Λυγερου

Ο α΄ γύρος ανέδειξε το ΠΑΣΟΚ πρώτο κόμμα, αλλά με οριακή πλειοψηφία και με το πανελλαδικό ποσοστό του να έχει υποστεί καθίζηση. Το αποτέλεσμα ήταν η Ρηγίλλης να παρασυρθεί στην πολιτική αμετροέπεια της «ολικής επαναφοράς». Στην πραγματικότητα, η επαναφορά ήταν μερική. Η Ν.Δ. απέχει από το να θεωρείται αξιόπιστος διεκδικητής της εξουσίας. Οι «αμαρτίες» της κυβέρνησης Καραμανλή είναι πολύ μεγάλες και ακόμα πολύ νωπές για να επισκιασθούν από τις μετέπειτα «αμαρτίες» της κυβέρνησης Παπανδρέου.
Είναι προφανές ότι η πλειονότητα των πολιτών θεωρεί ότι αυτήν τη στιγμή δεν υφίσταται αξιόπιστη εναλλακτική λύση στο πρόβλημα της διακυβέρνησης. Γι’ αυτό και η ρητορική εναντίον του Μνημονίου είχε νόημα ως πολιτική τακτική μόνο στον α΄ γύρο, όταν οι πολίτες είχαν τη διάθεση να διοχετεύσουν στις κάλπες τη διάχυτη και έντονη δυσαρέσκειά τους. Το μήνυμα αυτό δόθηκε την προπερασμένη Κυριακή και ερμηνεύθηκε, όπως ερμηνεύθηκε. Στον β΄ γύρο, ήταν αναπόφευκτο να επικρατήσουν τα αυτοδιοικητικά κριτήρια, αλλά και οι τοπικές αντιθέσεις και σκοπιμότητες. Σε αντίθεση με την Ιπποκράτους, η Ρηγίλλης δεν το αντιλήφθηκε. Συνέχισε στην ίδια γραμμή, ενώ η αντιμνημονιακή δυναμική είχε εκτονωθεί σε ό,τι αφορά αυτές τις εκλογές. Οπως φάνηκε και στους τέσσερις μεγάλους δήμους, κυριάρχησαν αφενός η τάση ανατροπής των τοπικών «καθεστώτων» κι αφετέρου η τάση προτίμησης μη κομματικών προσωπικοτήτων.
Το ΠΑΣΟΚ αναδείχθηκε αναμφισβήτητος νικητής του β΄ γύρου και για άλλους λόγους. Το «πράσινο» δίκτυο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ισχυρότερο και αποτελεσματικότερο από το αντίστοιχο «γαλάζιο». Επίσης, ορισμένοι «γαλάζιοι» υποψήφιοι, όπως π.χ. ο Βασίλης Κικίλιας, αποδείχθηκαν ακατάλληλοι. Τέλος, θα ήταν παράλειψη να μην επισημανθεί η εκλογική επίπτωση που είχε το γεγονός ότι ο πανελλαδικός μηχανισμός της οικογένειας Μητσοτάκη στράφηκε κατά κανόνα εναντίον των υποψηφίων της Ν.Δ. Σε ορισμένες περιπτώσεις αμφίρροπων αναμετρήσεων, ο παράγοντας αυτός ενδεχομένως να έπαιξε αποφασιστικό ρόλο.
Μπορεί τον Σεπτέμβριο στην Ιπποκράτους να προεξοφλούσαν μεγαλύτερη συγκομιδή, αλλά, έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, το 8-5 αποτελεί νίκη. Νίκη, την οποία έκανε λαμπρότερη η άλωση των «γαλάζιων» κάστρων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης από τους Γιώργο Καμίνη και Γιάννη Μπουτάρη. Το κλίμα που διαμόρφωσαν οι κάλπες του β΄ γύρου αναμφίβολα δίνει έναν αέρα στην κυβέρνηση Παπανδρέου, αλλά τίποτα περισσότερο. Η πολιτική δυναμική θα επικαθορισθεί με σχεδόν άμεσο τρόπο από τις εξελίξεις στο μέτωπο της οικονομίας, οι οποίες αναμένονται δραματικές.
Εάν αυτό συνδυαστεί με την πρωτοφανή αποχή, το τοπίο φαντάζει σκοτεινό. Η αποχή είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της εκτεταμένης και οξύτατης κρίσης πολιτικής αντιπροσώπευσης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι δεσμοί της κοινωνίας με το πολιτικό σύστημα χαλαρώνουν επικίνδυνα, γεγονός που καθιστά πιθανότερη την κοινωνική ανάφλεξη. Είναι τα αδιέξοδα και ίσως αυτό το φάντασμα, που υποχρέωσαν τον πρωθυπουργό να προαναγγείλει πολιτικό άνοιγμα προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης.