Εκλογές… εκλογές…

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Εκλογές στη Βόρεια και Νότια Αμερική, στις ΗΠΑ και στη Βραζιλία. Αποτελέσματα δυσάρεστα για τον πρόεδρο Ομπάμα στις ενδιάμεσες εκλογές για την ανανέωση της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αποφασιστική νίκη της Αριστεράς στη Βραζιλία και μάλιστα με την εκλογή της πρώτης γυναίκας προέδρου σ’ αυτή τη χώρα. Δημοτικές και περιφερειακές εκλογές και στην Ελλάδα με τη χώρα υπό μεταποικιακό έλεγχο διεθνών τοκογλύφων και τις πολιτικές ελίτ να συνεχίζουν αμέριμνες να συμπεριφέρονται με κριτήρια μικροκομματικής λογικής. Στις ΗΠΑ οι Ρεπουμπλικάνοι θα ελέγχουν στο εξής τη Βουλή των Αντιπροσώπων ενώ η Γερουσία παραμένει υπό τον έλεγχο των Δημοκρατικών αλλά με μειωμένη πλειοψηφία. Αν και η πολιτική του προέδρου Ομπάμα στα δύο χρόνια διακυβέρνησής του δεν υπήρξε καθόλου ριζοσπαστική, η Ακροδεξιά με το Κόμμα του Τσαγιού αντιτάχτηκαν στις δειλές μεταρρυθμίσεις του στα θέματα της οικονομίας και προπάντων στο θέμα της υγείας. Τα διάφορα λόμπι ξόδεψαν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια, προερχόμενα κυρίως από τις πολυεθνικές εταιρείες, για να ανακόψουν ακόμη και τις μικρές αλλαγές που ο Αμερικανός πρόεδρος επιχείρησε να πραγματοποιήσει είτε υπέρ των οικονομικά αδύναμων, είτε για το περιβάλλον, είτε για τη δημόσια υγεία. Πάντως, η σχετική επιτυχία της Ακροδεξιάς με το λεγόμενο Κόμμα του Τσαγιού, που είναι μια πολιτική ομάδα μέσα στο ίδιο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, κινδυνεύει να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα στους Ρεπουμπλικάνους αν το κόμμα αυτό υιοθετήσει στις επόμενες προεδρικές εκλογές έναν ακραίο υποψήφιο που θα απομακρύνει από αυτό τους πιο μετριοπαθείς ψηφοφόρους. Γι’ αυτό το λόγο πολλοί πολιτικοί αναλυτές πιστεύουν ότι μολονότι ο πρόεδρος Ομπάμα θα υποχρεωθεί σε συμβιβασμούς για να μπορέσει να κυβερνήσει στα επόμενα δύο χρόνια, εντούτοις, παραδόξως, πιθανόν να ενισχύεται η θέση του για τις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Στη Βραζιλία ο πρόεδρος Λουίζ Ιγνάσιο Λούλα, που δεν δικαιούνταν να θέσει ξανά υποψηφιότητα μετά από δύο θητείες, υποστήριξε την Ντίλμα Ρούσεφ, που εκλέχτηκε με ποσοστό περισσότερο από 55%. Η Ρούσεφ, πρώτη γυναίκα πρόεδρος στη Βραζιλία, θα αναλάβει τα καθήκοντά της την 1η Ιανουαρίου 2011 και έχει δηλώσει ήδη ότι θα συνεχίσει την πολιτική του προκατόχου της, του οποίου άλλωστε υπήρξε υπουργός. Η πολιτική αυτή αποβλέπει στο να συνεχίσει η Βραζιλία την πορεία της ως μια μεγάλη αναδυόμενη οικονομία και ταυτόχρονα να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το κοινωνικό κράτος. Σημαντική, πάντως, υπήρξε σ’ αυτές τις εκλογές και η επιτυχία της υποψήφιας των Οικολόγων και υπερασπίστριας των Ινδιάνων Μαρίνας Σίλβα, με ποσοστό 19,5% στον πρώτο γύρο, η οποία υπήρξε, επίσης, υπουργός Περιβάλλοντος στην κυβέρνηση του προέδρου Λούλα. Τα ποσοστά των δύο αυτών προοδευτικών γυναικών δείχνουν μια δυναμική κοινωνία, χαρακτηριστικό άλλωστε των περισσοτέρων κοινωνιών της Λατινικής Αμερικής, που απελευθερώνονται σταδιακά από την κηδεμονία της Ουάσινγκτον.
Στην Ελλάδα του μνημονίου, κάτω από τη συνεχή απειλή πτώχευσης που ευγενικά αποκαλείται αναδιάρθρωση του χρέους, οι πολιτικές ελίτ συνεχίζουν αμέριμνες μια πορεία, που οδηγεί τη χώρα στην καταστροφή. Διερωτάται κανείς αν ήταν η στιγμή αυτή η κατάλληλη για μικροπολιτική, πολιτικούς εκβιασμούς και απειλές για πρόωρες εθνικές εκλογές. Το χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα καταρρέει, η χώρα διέρχεται σοβαρούς και μεγάλους κινδύνους και οι πολιτικές ελίτ συνεχίζουν έναν ανούσιο αγώνα επικράτησης πάνω στα ερείπια που έχουν συσσωρεύσει. Στο μεταξύ, τα περιβόητα spreads (διαφορά επιτοκίων δανεισμού) πήραν ξανά την ανηφόρα, λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας, αλλά φαίνεται πως είναι πιο σημαντικός ο κομματικός έλεγχος κάποιων δήμων και κάποιων περιφερειών από τη σωτηρία της χώρας. Για άλλη μια φορά, επιβεβαιώνεται πως το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι οικονομικό αλλά πολιτικό. Πρόβλημα διαχρονικής ανικανότητας πολιτικής διαχείρισης όχι μόνο της οικονομίας αλλά και μιας σειράς άλλων προβλημάτων με πρωταρχικό εκείνο της διαλυμένης παιδείας. Η Ελλάδα που μας πληγώνει...

*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ε-mail: stephanos.constantinides@gmail.com 

Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ         Κυριακή, 7 Νοεμβρίου 2010