Συνήγορος του Πολίτη: Η περιστολή των δημόσιων δαπανών επηρέασε τη λειτουργία του κράτους

Μορφονιός Ν.

Το δυσμενές περιβάλλον με φόντο την οικονομική κρίση και τα μέτρα περικοπών και περιστολής των δημοσίων δαπανών επηρεάζει κομβικά τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, καταστρατηγώντας βασικά δικαιώματα των πολιτών. Στο συμπέρασμα αυτό εστιάζει τη φετινή ετήσια έκθεση - απολογισμό του ο Συνήγορος του Πολίτη.

Στην έκθεση - απολογισμό για το 2010, ο Συνήγορος υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ότι το 2010 λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης κατακλύστηκε από καταγγελίες, ακόμη και για θέματα που δεν εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιότητάς του, όπως αιτήματα για βοήθεια (υπερχρεωμένα νοικοκυριά, άνεργοι, επιχειρηματίες σε κίνδυνο πτώχευσης κ.λπ.). Ο αριθμός των καταγγελιών το 2010 έφθασε τις 13.179 παραμένοντας στα υψηλά επίπεδα του 2009 (13.433), όπου σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 20% σε σχέση με την περίοδο προ κρίσης, πριν δηλαδή από το 2008. Από το σύνολο των καταγγελιών το 40,2% αρχειοθετήθηκε λόγω αναρμοδιότητας του ΣτΠ, ενώ από τις υπόλοιπες διαπιστώθηκε πως βάσιμες ήταν περισσότερες από τις μισές (ποσοστό 53,07%) και ότι όντως υπήρχε περίπτωση κακοδιοίκησης.
Ο Συνήγορος στην έκθεσή του εστιάζει στο γεγονός ότι “η περιστολή των δημόσιων δαπανών επηρέασε ευρύτερα τη λειτουργία του κράτους”. Μειωμένες υπηρεσίες πρόνοιας, καθυστερήσεις πληρωμών, προβλήματα λειτουργίας λόγω ελλιπούς στελέχωσης σε συνδυασμό με το κύμα συνταξιοδοτήσεων, καθυστερήσεις στην απονομή συντάξεων και στην παροχή άλλων κοινωνικών δικαιωμάτων, ανατροπή προσδοκιών για πρόσληψη επιτυχόντων σε διαγωνισμούς είναι μερικά από τα θέματα που κυριάρχησαν το 2010 στις αναφορές των πολιτών.
Στο πλαίσιο αυτό, υπο την πίεση των νέων ασφυκτικών συνθηκών, φαίνεται να αποτελεί πλέον γενική παραδοχή ότι η διοίκηση τείνει να αμελεί διαδικαστικές της υποχρεώσεις απέναντι στους πολίτες. Η καθυστέρηση, η παράλειψη απάντησης ή η έλλειψη σεβασμού των προθεσμιών εμφανίζονται όλο και συχνότερα, αυξάνοντας όπως είναι φυσικό και τις προσδοκίες των πολιτών από την ανεξάρτητη αρχή.
Ειδικότερα, αναφορικά με τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, η έκθεση διαπιστώνει καθυστέρηση του δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ και των υπόλοιπων δημόσιων φορέων να εξοφλήσουν τις οφειλές τους, είτε αφορούν συμβατικές υποχρεώσεις, είτε παροχές προς τους πολίτες, είτε προκύπτουν από άλλους λόγους (π.χ. απαλλοτριώσεις). Από την άλλη πλευρά, όπως τονίζεται, την ώρα που εντείνονται τα αναγκαστικά μέτρα για την είσπραξη ανεξόφλητων οφειλών προς το Δημόσιο (πλειστηριασμοί, κατασχέσεις κ.λπ.) αυξάνεται ο αριθμός των πολιτών που επικαλούνται οικονομική αδυναμία.
Ελλειμματική αποδεικνύεται όμως και η ρυθμιστική παρέμβαση του Δημοσίου στην οικονομική δραστηριότητα μέσω της παροχής κινήτρων, επιχορηγήσεων, δανειοδοτήσεων για την επίτευξη οικονομικών και αναπτυξιακών στοχεύσεων. Καθυστέρηση παρατηρείται μεταξύ άλλων στην καταβολή επιχορηγήσεων και ενισχύσεων επενδυτικών σχεδίων επιχειρήσεων, με σημαντικές συνέπειες για την οικονομική ανάπτυξη.

Όξυνση των φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού
Η οικονομική κρίση όξυνε και τα φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς ευπαθείς ομάδες, όπως οι μετανάστες ή οι Ρομά, θίγονται τόσο άμεσα, με την υποβάθμιση των δυνατοτήτων ή ευκαιριών επιβίωσης, όσο και έμμεσα, όταν ο υπόλοιπος πληθυσμός αισθάνεται ανασφαλής. Η δημοσιονομική στενότητα. σύμφωνα με τον Συνήγορο, μεταλλάσσεται σε πρόβλημα δικαιωμάτων καθώς σε πεδία όπως οι χώροι κράτησης, οι δομές υποδοχής αιτούντων άσυλο ή η υπολειτουργία υπηρεσιών έκδοσης αδειών διαμονής, οι πόροι δεν επαρκούν ή διατίθενται κατά προτεραιότητα σε τομείς υψηλότερης δημοτικότητας. Χαρακτηριστική υπόθεση στην οποία παρενέβη ο Συνήγορος, αποτελούν οι κακές συνθήκες κράτησης στη Διεύθυνση Αστυνόμευσης του Αερολιμένα Αθηνών.

Πηγή: www.avgi.gr