Ο άγνωστος Μάνος Λοΐζος

Μια νέα βιογραφία ρίχνει φως στο προφίλ του συνθέτη

Του Δημήτρη Ν. Μανιάτη

Η πρώτη του επαφή με μουσικό όργανο ήταν με το βιολί, αν και γρήγορα στράφηκε στην κιθάρα και στο πιάνο. Υπήρξε φοιτητής αρχικά στη Φαρμακευτική, μετέπειτα στην Ανωτάτη Εμπορική και, τέλος, της Σχολής Βακαλό - έφτασε να διακοσμεί και ταβέρνες. Παράλληλα σχεδίαζε καρτούν για διαφημιστικά σποτ που προβάλλονταν στους κινηματογράφους κατά την έναρξη και τα διαλείμματα των ταινιών, ενώ στις αρχές του 1961 μελοποίησε το «Τραγούδι του δρόμου» του Λόρκα που ανακάλυψε στο περιοδικό «Επιθεώρηση τέχνης», σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου. Αυτό γρήγορα έγινε δίσκος, με τη μεσολάβηση του Μίμη Πλέσσα και ερμηνευτή τον Γιώργο Μούτσιο και κάπου εκεί το νερό κύλησε στο αυλάκι του ελληνικού τραγουδιού για έναν από τους σημαντικότερους δημιουργούς: τον Μάνο Λοΐζο.

Στις 11 Μαρτίου κλείνουν ακριβώς πενήντα χρόνια από την ημέρα που ο αλεξανδρινός συνθέτης και ο στενός φίλος του Χρήστος Λεοντής έδωσαν την πρώτη τους συναυλία στο Ακροπόλ, όπου μάλιστα τους παρουσίασε ο Μίκης Θεοδωράκης. Εκεί ο Λοΐζος έπαιξε τα πρώτα του τραγούδια και λίγο καιρό μετά, στις 20 Ιουνίου 1963, οι δύο νέοι τότε συνθέτες έδωσαν ακόμη μία συναυλία, αυτή τη φορά στο Παρκ, όπου ανάμεσα στο πρώτο και στο δεύτερο μέρος της θρυλικής παράστασης «Μαγική πόλη» των Χατζιδάκι - Θεοδωράκη έπαιζαν δικά τους κομμάτια. Σήμερα, μια ολοκληρωμένη βιογραφία του Μάνου Λοΐζου φωτίζει τον πυκνό βίο του, τη συνθετική του κατάθεση με τις δεκάδες επιτυχίες, ενώ η ολοκληρωμένη εργογραφία και ο καμβάς της εποχής που έγραψε ο ευαίσθητος δημιουργός, 31 χρόνια μετά τον θάνατό του, συνοψίζουν το πορτρέτο του. Μια βιογραφία που περικλείει μαρτυρίες και ντοκουμέντα, την επιμελήθηκε ο Θανάσης Συλιβός και φωτίζει τον Λοΐζο ως δημιουργό και ως άνθρωπο.

Ο ίδιος, ψείρας στη δουλειά του και σχολαστικός - όπως θυμάται ο Λευτέρης Παπαδόπουλος που μαζί έγραψαν δεκάδες επιτυχίες - συχνά επινοούσε κόλπα για τις ηχογραφήσεις στο στούντιο. Μάλιστα ο Μάκης Μάτσας αφηγείται την ιστορία της ηχογράφησης του «Λιόντα», που αποτυπώνει την τελειομανία και την ευρηματικότητα του Λοΐζου: «Εβαζε εφημερίδες μέσα στο πιάνο για να αλλοιώσει τον ήχο του και να έχει αυτό το αποτέλεσμα, πειραματιζόταν με τις θέσεις του κάθε μικροφώνου έτσι ώστε καθένα να παίρνει την ηχώ κάποιου άλλου».