Άρτον και θεάματα... Από τη "Χρυσή Αυγή" στη "μικρή Μαρία"... Φρενιασμένες υπερβολές, κραυγές και αρές, αλλά οι υπεύθυνοι στο απυρόβλητο

Πλημμυρίς και άμπωτις

Από τον ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΗ

Αίφνης, χειμέρια τα πράγματα στο μέτωπο της Χρυσής Αυγής. Η πλημμυρίς της ενημέρωσης υποχώρησε. Χλωμά ρεπορτάζ, όλο και λιγότερες αναλύσεις, ελάχιστα σχόλια. Η αναπόφευκτη άμπωτις αποκάλυψε μια παραλία κατάστικτη από φρενιασμένες υπερβολές, που παρέδωσαν μια σοβαρή -πλην δικονομικώς ευάλωτη- υπόθεση ως γεγονός τετελεσμένο...

Αλλά ο Θεός των μήντια είναι γενναιόδωρος. Και η πλημμυρίς επανήλθε δριμύτερη, με τη «μικρή Μαρία» να γίνεται σύμβολο μιας καθαρτήριας διαδικασίας με πρωταγωνιστές τα μήντια και τα μέτωπα προσδιορισμένα: οι λεροί, πονηροί γύφτοι από τη μια και όλοι εμείς από την άλλη -πολιτεία, δήμαρχοι, μήντια- ανύποπτοι για το φαινόμενο, ευαίσθητοι και άμωμοι, βεβαίως. Ο καθένας στον θρόνο του. Με κεραυνούς για τους αποσυνάγωγους γύφτους (ναι, γύφτους ή τσιγγάνους και όχι Ρομά που θέλει ο δυναστικός καθωσπρεπισμός) και πλήθουσα ευαισθησία, απολύτως εύλογη, για το μικρό παιδί και την τύχη του.

Το πρόβλημα αρχίζει (να φαίνεται) εκεί που τελειώνουν οι αποκαλύψεις, οι κραυγές, οι αρές, τα δοξαστικά και τα καλολογικά και μένει σχεδόν γυμνή η παραλία. Με τις υπεβολές και τα τούρμπο ρεπορτάζ να μην εστιάζουν στον βασικό ένοχο -την πολιτεία και την Τοπική Αυτοδιοίκηση-, αλλά στον χαρακτήρα και στο προφίλ των τσιγγάνων. Αμεσο το αποτέλεσμα: στην κοινή γνώμη εντυπώνεται η εικόνα της γύφτικης συμμορίας και όχι η αδράνεια, το ολίγιστο, η αδιαφορία και η ανικανότης της ερειπωμένης πολιτείας. Ψύλλοι στ' άχυρα η ανύπαρκτη υποδομή και η υποτυπώδης εγρήγορση για την έκδοση ληξιαρχικών πράξεων κι ας είναι «εξαιρετικά προβληματικό και απηρχαιωμένο» το σχετικό νομικό καθεστώς, όπως το χαρακτήρισε όψιμα ο ρέκτης Καμίνης. Οι γύφτοι είναι το πρόβλημα και όχι τα αρμόδια υπουργεία που επί τόσα χρόνια αγρόν ηγόραζαν και μόλις τώρα θυμήθηκαν ότι απαιτείται τεστ DNA για την αναγκαία ταυτοποίηση.
Εύλογη η ένσταση: μα αν δεν είχαν ασχοληθεί τα ΜΜΕ είτε με τη Χρυσή Αυγή είτε με τη «μικρή Μαρία», τίποτε από αυτά δεν θα είχε αναδυθεί στην επιφάνεια. Ετσι είναι. Με μια μικρή διαφορά: όταν το θέμα γίνεται θέαμα και κυριαρχούν οι υπερβολές παντός είδους, η ουσία συχνά απωθείται στη γωνία, η πλησμονή δημιουργεί εντυπώσεις αλλά τροφοδοτεί μοιραίως την αδιαφορία και στο τέλος μένει ένας «κουρνιαχτός στον αέρα» που δεν ξέρεις «ποιας πυρκαγιάς είναι αντίλαλος», που θα 'λεγε ο Νίκος Γκάτσος, μιλώντας για άλλα...
Με τους γύφτους, εντάξει, θα τα καταφέρουμε. Η ευρετική ενόχων δεν θα 'χει πρόβλημα να τους κρεμάσει στο ικρίωμα και να τους φυλακίζει εσαεί στα υπόγεια της παράταιρης ζωής τους. Αλλά με τη Χρυσή Αυγή τα πράγματα δυσκολεύουν. Οταν λαγαρίσουν τα πράγματα, τότε θα φανούν οι τοξικές υπερβολές και ενδεχομένως οι μάταιες προδοκίες για την εξάλειψη του φαιού φαινομένου. Τότε θα θυμηθούμε πόσο αστόχαστα και επιπόλαια η ελαφρότης είχε υποκαταστήσει τον σεβασμό στη δικονομική αυστηρότητα και οι νικητήριες ιαχές είχαν επισκιάσει την ανάγκη για ουσιαστική καταβύθιση στον πυκνό και ομιχλώδη κόσμο της ημέτερης, φρικώδους ακροδεξιάς. Και, βέβαια, τότε θα δούμε πού θα κρυφτούν κάτι αβροδίαιτες πέννες, που χλεύαζαν τις σοβαρές ενστάσεις και μυκτήριζαν τις εύλογες επιφυλάξεις για τη συνολική αντιμετώπιση της ναζιστικής ομάδας από την πολιτεία και τα μήντια...
Η παλίρροια στην ενημέρωση είναι σύνηθες φαινόμενο. Και αναπόφευκτο. Το θέμα είναι τι απομένει κάθε φορά στην άδεια παραλία. Η πικρή εμπειρία δείχνει ότι τα μήντια ελάχιστα έχουν διδαχθεί από την πλημμυρίδα του θεαματικού. Και ξεχνούν -όλοι εμείς ξεχνάμε- ότι η κυκλοφοριακή ύφεση και η εν γένει ανυποληψία των Μέσων, οφείλονται και στη συγκεκριμένη παθογένεια...

Ελευθεροτυπία, Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013