Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη της «ωραίας και μόνης» Ζακύνθου παραμένει ζητούμενο από τη δεκαετία του ’80, οπότε το ωραίο Τζάντε άρχισε να γίνεται γνωστό, παγκοσμίως, ως ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς της χώρας.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, λόγω του φυσικού κάλλους, του πολιτιστικού πλούτου και της σπάνιας βιοποικιλότητάς του, τελικά, οδηγήθηκε στην αντίθετη κατεύθυνση. Δυστυχώς, δεν απέφυγε το κλασικό, στις νησιωτικές και παράκτιες περιοχές της χώρας πρότυπο ανάπτυξης, δηλαδή, την «τουριστική μονοκαλλιέργεια», με τις ευρέως γνωστές αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό, δομημένο και κοινωνικό περιβάλλον. Το πρότυπο αυτό οδήγησε σε μία μονοδιάστατη προσαρμογή της προσφοράς, εκ μέρους των συντελεστών, διαχείρισης του ζακυνθινού τουρισμού και, κατά συνέπεια, στην πλήρη εξάρτησή του απ’ αυτό.
«Damnatio memoriae»: Η καταστροφή της μνήμης
Ανιχνεύοντας τις ρίζες αυτής της εξέλιξης, φτάνουμε στο μεγάλο σεισμό του 1953. Ο σεισμός αυτός ισοπέδωσε τα μνημεία και μαζί την ιστορική μνήμη, τη σύνδεση με την Αναγέννηση και τη Δύση, ενώ με την κατάρρευση των εκκλησιών, των μοναστηριών και των κτηρίων, προετοίμασε το έδαφος για την άναρχη ανάπτυξη και την άνευ όρων παράδοση στο μαζικό τουρισμό.
Οι σεισμοί επηρέασαν και τη γεωμορφολογία της Ζακύνθου, δίνοντάς της το ιδιαίτερο ανάγλυφό της, το οποίο, σε συνδυασμό με τη μοναδική βιοποικιλότητα, τις αμμουδερές παραλίες, που αγαπάνε οι Caretta caretta, (το σύμβολο πια της Ζακύνθου) και οι τουρίστες, διαμόρφωσε το σύγχρονο τοπίο. Είναι όμως και αυτοί που το καταδίκασαν σε μια «damnatio memoriae», δηλαδή καταδίκη σε «απώλεια μνήμης». Είναι η ύψιστη καταστροφή, που επεφύλασσαν οι Ρωμαίοι σε μια πόλη, καταστρέφοντας τα μνημεία της.
Ορεινά: Κοιτίδα μνήμης και ταυτότητας
Παρά ταύτα, η άγνωστη, στους περισσότερους τουρίστες, ορεινή Ζάκυνθος διασώζει, σε μεγάλο βαθμό, κτίρια, χωριά, φύση, δομές και οικονομικές δραστηριότητες, που την συνδέουν με το παρελθόν της και διατηρούν την ιστορική της συνέχεια. Γι’ αυτό το λόγο, οι
δυνατότητές της για βιώσιμη ανάπτυξη είναι πολλές: Φυσικός πλούτος, πολιτισμική κληρονομιά, «αυθεντικότητα» εμπειρίας, στο βαθμό που έχει παραμείνει ανεπηρέαστη από τις επιπτώσεις του μαζικού τουρισμού, η διατήρηση της πρωτογενούς παραγωγής και μεταποίησης, το μικρό δίκτυο οικοτουριστικών υποδομών, την καθιστούν «χρυσή» ευκαιρία για την εφαρμογή ενός προτύπου εναλλακτικής ανάπτυξης, με σεβασμό στη φύση και τον άνθρωπο.
Στην εποχή της κρίσης και της ρομαντικής αναβίωσης και της επιστροφής στην ύπαιθρο, τα ορεινά χωριά μας προσφέρουν ένα διαφορετικό πρότυπο, γιατί αποτελούν κοιτίδα μνήμης και μια ταυτότητα, που οφείλουμε να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε.
Οπότε, το όραμα για την οικοτουριστική ανάπτυξη της ορεινής Ζακύνθου πρέπει να στοχεύει στην καθοριστική συμβολή του οικοτουρισμού, ιδίως στη διατήρηση του φυσικού και πολιτισμικού κεφαλαίου της, αποτρέποντας περαιτέρω υποβάθμιση από πυρκαγιές και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, καθώς και στη συμβολή της στην αλλαγή της εικόνας του νησιού, ως προορισμού χαμηλής ποιότητας επισκεπτών, όπως και στην προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού, ομοιόμορφα κατανεμημένου στο χώρο και το χρόνο.
Άρα, η Ζάκυνθος μπορεί να δημιουργήσει ένα μοντέλο ανάπτυξης στα ορεινά, στηριζόμενο στους εξής άξονες:
- Κοινωνική ευημερία
- Περιβαλλοντική διαχείριση
- Διατήρηση και συντήρηση
- Πράσινη επιχειρηματικότητα
- Καινοτομία,
- Νέες τεχνολογίες
- Υπηρεσίες υψηλής προστιθεμένης αξίας και χαμηλού οικολογικού αποτυπώματος
- Στο σχεδιασμό ανάπτυξης, με βάση κοινωνικά κριτήρια, όπως συμμετοχή και πρόσβαση ΑΜΕΑ
- Βιωσιμότητα
Όλα τα προαναφερόμενα προϋποθέτουν αποτελεσματική προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και αποκατάσταση των υποβαθμισμένων, από τις πυρκαγιές, οικοσυστημάτων. Με αυτόν τον τρόπο, θα υπάρξει πρότυπη βιώσιμη ανάπτυξη, με βαρύτητα και στους τρεις πυλώνες της, δηλαδή την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία.
Πηγή: Μελέτη για την ανάπτυξη και προώθηση του βιώσιμου τουρισμού στην ορεινή Ζάκυνθο. Τίτλος έργου «Strategic plans for restoration, protection & eco tourism promotion in Natura 2000 sites devastated by natural disasters» (NAT-PRO) του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων
Πηγή: www.imerazante.gr
Δημοσιεύτηκε στις 04/07/2014
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire