Ουκρανία: Ο άσος στο μανίκι του Πούτιν και το 2015

 Ενδιαφέρουσα ανάλυση

Μητροπούλου Ειρήνη 

Συνέντευξη του ειδικου ερευνητή του IPSE, Ματιέ Μπουλέγκ

«Ποιές είναι οι προοπτικές για την κρίση στην Ουκρανία, και για τις σχέσεις Δύσης-Ρωσίας το 2015;» ρώτησε το ΒΗΜΑ τον Ματιέ Μπουλέγκ, ερευνητή στο Ινστιτούτο για την Ασφάλεια στην Ευρώπη (ΙΡSE), στο Παρίσι, και ειδικό σε θέματα Ουκρανία

«Από οικονομική άποψη, θα είναι χρονιά-ορόσημο για την ίδια την επιβίωση της χώρας, η οποία είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας εδώ και αρκετούς μήνες. Η Ουκρανία εξαρτάται από ξένα δάνεια, κυρίως του ΔΝΤ με τις γνωστές συνέπειες: φτώχεια, ανεργία, περικοπές κλπ.

Στρατηγικά, και από την άποψη της εθνικής ασφάλειας, το Κίεβο θα πρέπει να διαχειριστεί το «πάγωμα» της σύγκρουσης στο Ντονμπάς (σσ τις ανατολικές περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ) και την αυξημένη πίεση από τη Μόσχα.

Ο Πούτιν θα κρατάει, και το 2015, τον άσο στο μανίκι απειλώντας ανά πάσα στιγμή να αναβιώσει τις εντάσεις στην Ανατολή», μας λέει ο Μπουλέγκ.

«Το ζήτημα των «Λαϊκών Δημοκρατιών» που έχουν ανακηρύξει οι φιλορώσοι αυτονομιστές εκεί παραμένει  ανοικτό. Η Ουκρανία θα πρέπει αναπόφευκτα να αντιμετωπίσει τον Ρώσο γείτονά της σε κάποιο σημείο, προκειμένου να αποφύγει την πλήρη απώλεια του ελέγχου επί εδαφών της, και το τέλμα ενός πολέμου.

Η κατάσταση στα ανατολικά θα παραμείνει έτσι για τα επόμενα χρόνια, τουλάχιστον μέχρι να κρίνει διαφορετικά το Κρεμλίνο. Τώρα η Μόσχα έχει τη δυνατότητα να «ξεπαγώνει» ή να «αναθερμαίνει» την σύγκρουση για να πιέζει την Ουκρανία και τη Δύση κατά πως θα συμφέρει τον Πούτιν», τονίζει.

Θα παραμείνουν τεταμένες οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης;

«Δύσκολο να πω, αλλά νομίζω πως η διεθνής πολιτική πάσχει από βραχυπρόθεσμη αμνησία. Το 2008, μετά τις ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γεωργία, η Μόσχα επικρίθηκε έντονα και έγινε ο χειρότερος εφιάλτης όλων για κάποιο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, λίγους μήνες / χρόνια αργότερα, η Γαλλία υπέγραψε μαζί της την σύμβαση για τα Mistral και οι ΗΠΑ έθεσαν σε εφαρμογή την πολιτική «επανεκκίνησης» με τη Ρωσία, σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. Και η Γεωργία έμεινε μόνη της, χωρίς να μπει ποτέ στο ΝΑΤΟ», απαντάει.

«Η αβεβαιότητα θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Πέντε πράγματα που θα έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε το 2015:
- Η εξέλιξη της σύγκρουσης στο Ντονμπάς, η οποία θα δημιουργήσει περαιτέρω αστάθεια, παρά το γεγονός ότι έχει «παγώσει» προς το παρόν.

- Η διαφαινόμενη κρίση για το φυσικό αέριο μετά τον Μάρτιο του 2015, εάν η Μόσχα αποφασίσει να αυξήσει την τιμή του αερίου και απειλήσει να διακόψει τις παραδόσεις προς την Ουκρανία.

- Η πιθανή επιστροφή του σχεδίου για τον South Stream. Δεν πιστεύω ότι θα πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα για αυτόν τον αγωγό, αλλά το γεγονός ότι η ΕΕ δήλωσε ότι «ίσως» τον χρειαστεί μόνο λίγες μέρες μετά την ακύρωση του έργου από τον Πούτιν, αποδεικνύει, για άλλη μια φορά, ότι οι Ευρωπαίοι δεν νοιάζονται πραγματικά για το αν θα μπει η Ουκρανία στην Ευρώπη.

Και ότι είναι έτοιμοι να την θυσιάσουν για θέματα ενεργειακής ασφάλειας (σσ ο αγωγός South Stream θα παρέκαμπτε εντελώς την Ουκρανία ως χώρα διέλευσης).
- Οι σχέσεις με τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία (για τα Mistral), η Γερμανία (για οικονομικά θέματα), το Ηνωμένο Βασίλειο (για κυρώσεις), η Πολωνία κλπ.

- Το διμερές παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος με τις ΗΠΑ, και κυρίως τί θα κάνει η «διορισμένη από την Ουάσινγκτον» κυβέρνηση στο Κίεβο ... Οι Αμερικανοί ελέγχουν την εθνική πολιτική στο Κίεβο από το παρασκήνιο, όπως ακριβώς η Μόσχα ελέγχει την τοπική πολιτική στο Ντονμπάς», εκτιμά ο Μπουλέγκ.

«Προς το παρόν, η Ρωσία είναι ο νικητής...Επιτρέψτε μου να εξηγήσω. Η κατάσταση στο Ντονμπάς παραμένει ένα τετελεσμένο γεγονός για τη Μόσχα, ακριβώς όπως η Κριμαία είναι τώρα συστατικό μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Το Κρεμλίνο δεν θέλει να διευθετήσει την σύγκρουση σύντομα. Προτιμάει να αφήσει την κατάσταση να επιδεινωθεί, ενώ παράλληλα θα δημιουργεί συνθήκες ζωής στο Ντονμπάς, που θα είναι τόσο ανυπόφορες ώστε θα χρειαστεί πολύ χρόνο και χρήμα για το Κίεβο η ένταξή τους πίσω στην Ουκρανία.

Η νοοτροπία του εμφυλίου πολέμου επιδεινώνει την κατάσταση. Ο χρόνος είναι με το μέρος της Μόσχας, όπως ακριβώς συμβαίνει στην Αμπχαζία και την Νότια Οσετία.

Η Ουκρανία θα πρέπει να κάνει παραχωρήσεις και να διαπραγματευτεί με την Ρωσία στους επόμενους μήνες. Η Μόσχα θα προσποιείται ότι συμμορφώνεται με την ειρηνευτική διαδικασία του Μινσκ, ενώ θα αυξάνει κρυφά την επιρροή της στο Ντονμπάς», καταλήγει ο συνομιλητής μας.