Όταν οι Γερμανοί αποφασίζουν

Σύμφωνο Μέρκελ για την ευρωζώνη

Σε συνεργασία με τον Σαρκοζί προτείνει σύγκλιση φόρων, μισθών, συντάξεων, εκπαιδευτικών και επαγγελματικών τίτλων

ΑΛ. ΚΑΨΥΛΗΣ 

 

Ο Νικολά Σαρκοζί συντονίζει το βήμα του με εκείνο της Ανγκελα Μέρκελ. Η πρωτοβουλία της γερμανίδας καγκελαρίου θέτει ξανά σε λειτουργία τον γαλλογερμανικό άξονα (ΑΡ/ΜΙCΗΑΕL ΡRΟΒSΤ)

Την υιοθέτηση ενός Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας για τη θωράκιση του ευρώ από τις κερδοσκοπικές επιθέσεις θα προτείνει την Παρασκευή στους ομολόγους της στην ευρωζώνη η Ανγκελα Μέρκελ. Με τη σύμφωνη γνώμη και την αρωγή του γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, η γερμανίδα καγκελάριος εισηγείται τον συντονισμό των εθνικών πολιτικών σε θέματα όπως το Φορολογικό, το Μισθολογικό και το Συνταξιοδοτικό. Προτείνει τον καθορισμό συγκεκριμένων κοινών στόχων στις κυβερνήσεις των «17», ενώ δεν αποκλείει την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση αποκλίσεων από τους στόχους αυτούς. Οπως αποκαλύπτει το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel», πρόκειται για ένα πρόγραμμα «ταχείας εφαρμογής», καθώς οι εθνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να το υιοθετήσουν εντός 12μήνου.
Η πρόταση για τη δημιουργία Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας δεν περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη της συνόδου κορυφής που θα γίνει την Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Το θέμα θα συζητηθεί «εμπιστευτικά και ατύπως κατά τη διάρκεια του κοινού γεύματος που θα παρατεθεί», όπως σημειώνει το «Spiegel». Σύμφωνα με τις πληροφορίες του περιοδικού, έχουν ήδη ενημερωθεί γι΄ αυτό από τη γερμανική καγκελαρία μέσω e-mail (που είχε μάλιστα τον χαρακτηρισμό «υπερεπείγον» ) οι αρμόδιες υπηρεσίες των υπουργείων Εξωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών των κρατών-μελών της ΕΕ.


Το θέμα θα τεθεί επί τάπητος στην επόμενη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, στα τέλη Μαρτίου- αν και, σύμφωνα με το «Spiegel», η Μέρκελ στο μεσοδιάστημα θα ζητήσει τη διεξαγωγή έκτακτης συνόδου κορυφής προκειμένου να ανταλλάξει απευθείας απόψεις με τους συναδέλφους της για το ζήτημα. Διότι το επιθυμητό χρονοδιάγραμμα του Βερολίνου προβλέπει να ξεκινήσει εντός 12μήνου η εφαρμογή των κανόνων που θα συμφωνηθούν στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας.

Η ιδέα της υιοθέτησης ενός Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας εδράζεται στην ανάγκη προστασίας του ευρώ από τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των αγορών που υφίστανται με αφορμή τα δημοσιονομικά προβλήματα που ταλανίζουν πολλές εθνικές κυβερνήσεις. Στον πυρήνα του προβλήματος βρίσκεται, κατά το Βερολίνο, η διαφορά ανταγωνιστικότητας των διαφόρων οικονομιών της ευρωζώνης. «Οι υπερχρεωμένες χώρες έχουν ελάχιστες πιθανότητες να πληρώσουν τα χρέη τους μακροπρόθεσμα, αν δεν βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και δεν πετύχουν υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης» σημειώνεται στο e-mail που εστάλη στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

«Για να ξεπεραστεί η δυσπιστία των επενδυτών και για να επιτευχθούν οι στόχοι του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης,απαιτείται μια πιο στενή συνεργασία των δημοσιονομικών, οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών σε εθνικό επίπεδο... Κάθε χώρα πρέπει να σέβεται και να τηρεί τις καλύτερες πρακτικές που αποφασίζονται από κοινού, ώστε να βελτιωθούν οι επιδόσεις της ευρωζώνης στο σύνολό της» σημειώνεται χαρακτηριστικά.

Στόχοι και κυρώσεις
Για τον έλεγχο της προόδου κάθε κυβέρνησης σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας της, θα υιοθετηθούν «αντικειμενικοί στόχοι», που θα βασίζονται σε «επαληθεύσιμους δείκτες». Αν οι στόχοι αυτοί επιτυγχάνονται ένας προς έναν, τότε οι χώρες της ζώνης του ευρώ θα επιτύχουν ορισμένα πολύ σημαντικά πράγματα, όπως «να μην υπάρχουν εφεξής τόσο μεγάλες αποκλίσεις στο μισθολογικό κόστος των κρατών-μελών ή να σταθεροποιηθεί μακροπρόθεσμα η χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων ή να πραγματοποιούνται στο μέλλον και σε βάθος χρόνου επαρκείς επενδύσεις στις χώρες».

Σύμφωνα με το έγγραφο της γερμανικής καγκελαρίας, «το σημαντικό στην όλη διαδικασία είναι να τεθούν αντικειμενικοί στόχοι που θα βρίσκονται σε ευθεία σύνδεση με τα επί μέρους ζητήματα της ανταγωνιστικότητας, της ανάπτυξης και της σταθερής δημοσιονομικής πολιτικής». Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι θα πρέπει σε εθνικό επίπεδο να υιοθετηθεί το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότη- τας εντός 12 μηνών. Αυτό σημαίνει ότι στο χρονικό αυτό διάστημα θα πρέπει οι εθνικές κυβερνήσεις να συμφωνήσουν «το συντομότερο δυνατόν» σε μια σειρά θέματα, όπως για παράδειγμα σε μια κοινώς αποδεκτή ηλικία συνταξιοδότησης. «Για να διασφαλιστεί ότι τα κράτη-μέλη θα τηρούν τις υποσχέσεις τους, δεν πρέπει να αποκλειστεί η καθιέρωση ενός συστήματος κυρώσεων» αναφέρει το «Spiegel».

Κοινός εταιρικός φόρος 12,5%
Θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν αμοιβαίως οι εθνικές κυβερνήσεις τα εκπαιδευτικά και επαγγελματικά πιστοποιητικά που εκδίδονται σε κάθε κράτος-μέλος. Σημαντική, σύμφωνα με το σχέδιο πρότασης της γερμανικής καγκελαρίας, είναι η υιοθέτηση και εφαρμογή κοινού συντελεστή φορολόγησης σε... ιρλανδικά επίπεδα! «Για να αποφευχθεί η “φορολόγηση ευκαιρίας” αγαθών και υπηρεσιών σε κράτη-μέλη με χαμηλούς συντελεστές, όπως είναι η Ιρλανδία, προτείνεται η υιοθέτηση των χαμηλότερων δυνατών συντελεστών φορολόγησης» αναφέρεται στο έγγραφο.

Το «Spiegel» ευλόγως συμπεραίνει ότι προτείνεται η υιοθέτηση του συντελεστή 12,5% που ισχύει στην Ιρλανδία. Το περιοδικό σημειώνει ότι η υιοθέτηση κοινών φορολογικών συντελεστών αποτελεί μια πολύ δύσκολη υπόθεση για τα κράτη-μέλη και αναφέρει την πρόταση της γαλλίδας υπουργού Οικονομικών Κριστίν Λαγκάρντ για την εφαρμογή μιας διαδικασίας διαιτησίας για τον σκοπό αυτόν στην ευρωζώνη.

Το «Spiegel» αναφέρει επίσης ότι αντιδράσεις στο σχέδιο Μέρκελ θα υπάρξουν και στην Ευρώπη αλλά και στους κόλπους του κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανίας. Επισημαίνει επίσης ότι το σχέδιο για το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας δεν αντιμετωπίζει ένα καίριο πρόβλημα: «Δεν έχει καμία στρατηγική για το πώς θα ενισχυθούν οι πληγείσες από την κρίση ευρωπαϊκές τράπεζες».

Η επαναλειτουργία του γαλλογερμανικού άξονα
Η πρωτοβουλία Μέρκελ σηματοδοτεί δύο μείζονες πολιτικές εξελίξεις. Πρώτον, την εγκατάλειψη από το Βερολίνο μιας πολιτικής εσωστρέφειας, που εμπόδιζε ως τώρα την καγκελάριο να αντιμετωπίσει την κρίση του ευρώ- εδώ θα πρέπει να θυμίσουμε ότι το «μότο» της Μέρκελ το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι πως «θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να στηρίξουμε το ευρώ». Το «Spiegel» αναφέρει την παλαιότερη ρήση της ότι «δεν πρόκειται να σώσουμε τις ιρλανδικές τράπεζες με χρήματα των γερμανών φορολογουμένων», ενώ υπενθυμίζει την αναποφασιστικότητα και τους δισταγμούς της γερμανίδας καγκελαρίου στην περίπτωση της χορήγησης δανειακής βοήθειας στην Ελλάδα και στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου αρωγής των υπερχρεωμένων κρατών.

Δεύτερη μείζων πολιτική εξέλιξη που σηματοδοτεί η πρωτοβουλία Μέρκελ είναι η επαναλειτουργία σε ουσιαστική βάση του γαλλογερμανικού άξονα. Το «Spiegel» θεωρεί ότι αυτό που έχει εν τέλει στο μυαλό της η Μέρκελ είναι η αναβίωση της παλιάς ιδέας για μια «Ευρώπη δύο ταχυτήτων» . Το Βερολίνο έχει κατηγορηθεί (κυρίως από το Παρίσι) για αδιαφορία απέναντι στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που είναι η ζώνη του ευρώ. Η ως τώρα ευρωπαϊκή πολιτική της Μέρκελ δεν διέκρινε μεταξύ μελών και μη μελών της ευρωζώνης. Βεβαίως μια εξίσου ειδοποιός αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική της Μέρκελ που διαφαίνεται από την πρωτοβουλία δημιουργίας ενός Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας (το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, μάλλον θα αντικαταστήσει προϊόντος του χρόνου το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης) είναι η αποδοχή της Γαλλίας ως ισότιμης εταίρου στο παιχνίδι της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης.

«Ο Σαρκοζί είναι ο πιο σημαντικός συνεργάτης της Μέρκελ σε ό,τι αφορά την προώθηση της ιδέας δημιουργίας ενός Συμφώνου Σταθερότητας» αναφέρει το «Spiegel». Να λοιπόν που οι ρομαντικοί παραθαλάσσιοι περίπατοι που έκαναν οι δύο ηγέτες το περασμένο φθινόπωρο στην άμπωτη της Ντοβίλ απέφεραν κάτι πολύ περισσότερο από μια κοινή γαλλογερμανική στάση στα θέματα διεθνούς ασφάλειας που συζητήθηκαν στις 22 Οκτωβρίου στη σύνοδο του G20 της Νότιας Κορέας.