Είναι μεγάλο πρόβλημα πως τελειώνουν οι δικτατορίες, η επόμενη μέρα

Μετά τον Μουμπάρακ

ΛΩΡΗ ΚΕΖΑ 

Ας μη γελιόμαστε, όλα θα κριθούν από την επόμενη ημέρα. Αν η Αίγυπτος γίνει Ισλαμική Δημοκρατία, πολλοί είναι εκείνοι που θα κλάψουν για την αποχώρηση ενός δικτατοπροέδρου που είχε μερικά ελαττωματάκια. Τι έκανε ο άνθρωπος; Αγάπησε την εξουσία, αγάπησε τον πλούτο και θέλησε να τα διαφυλάξει με χιλιάδες ένστολους. Στο κάτω κάτω, όλοι αυτοί οι αστυνομικοί βελτίωναν τα ποσοστά της υψηλής ανεργίας. Η αστυνομοκρατία ήταν βολική για τον δικτατοπρόεδρο· ας μη γελιόμαστε όμως, ήταν βολική και για τους ξένους. Οχι, δεν αναφερόμαστε σε αυτούς που έκαναν διακοπές μπιρ παρά («αγάπη μου, πέντε αστέρων τζάμπα, και η φελούκα δώρο»), αλλά στην ασφάλεια που παρείχε η διακριτική τρομοκρατία του καθεστώτος Μουμπάρακ. Ποιος μίλησε ποτέ στην Εσπερία για αιγυπτιακή χούντα; Κανείς.


Αρκεί που ο γίγαντας του Σουέζ είχε τις δυνάμεις του εν υπνώσει. Η ουδετερότητα και η απραξία υπήρξαν βολικοί σταθεροποιητικοί παράγοντες.

Ο Χόσνι Μουμπάρακ με τον έναν ή τον άλλον τρόπο (κλομπ, νοθεία, διαφθορά) κατάφερε να κρατήσει τον λαό του φρόνιμο για 30 χρόνια. Η ανθρωπολόγος Λίλια Ζαουάλι, από την Τυνησία, έχει μια εξήγηση:

«Ενας λόγος που οι Αιγύπτιοι ανέχονταν ως τώρα τη φτώχεια έχει να κάνει με τη θρησκεία: πιστεύουν σε καλύτερο κόσμο μετά θάνατον. Η μοιρολατρία, η αίσθηση ότι δεν μπορούν να τα βάλουν με τη θέληση του Θεού, κράτησαν τους Αιγυπτίους σε μια ψευδαίσθηση κοινωνικής ειρήνης». Αν λοιπόν δεν μίλησε η πείνα τόσα χρόνια, αν δεν μίλησε το αίτημα για δημοκρατία, αν δεν μίλησε δυνατά η φωνή του ιμάμη, τελικά κατάφερε να μιλήσει η εικόνα της εξέγερσης. Οι Αιγύπτιοι συνειδητοποίησαν τη δύναμη του πλήθους βλέποντας τα τεκταινόμενα στη γειτονική Τυνησία. Λέγεται ότι τα πρώτα συνθήματα αρθρώθηκαν στα γαλλικά, ενώ στη χώρα δεν είναι πια διαδεδομένη η γλώσσα της επανάστασης.

Φαίνεται βιαστικό να διατυπώνονται ανησυχίες για την επόμενη ημέρα όσο υπάρχουν φωτιές στις πόλεις, όσο σκοτώνονται άνθρωποι στους δρόμους και ορκίζονται κυβερνήσεις που δεν εκπροσωπούν τον θυμωμένο λαό. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα θα κλείσει σε λίγα χρόνια έναν αιώνα παρουσίας, μιας παρουσίας που ξεκίνησε στην Αίγυπτο, μεταλαμπαδεύτηκε στον αραβικό κόσμο και τώρα φουντώνει στον τόπο καταγωγής. Ηλθε η ώρα λοιπόν να παίξει ρυθμιστικό ρόλο η ισλαμική παράταξη, που, για να είμαστε δίκαιοι, αδικήθηκε από τον Χόσνι Μουμπάρακ. Ο πρόεδρος της Αιγύπτου έκανε τα πάντα για να την εξαφανίσει σε μια περίοδο όπου «ομοϊδεάτες» κατακτούσαν εδάφη σε Ασία και Αφρική. Δεν μπορεί κανείς να προδικάσει τον τύπο της διακυβέρνησης στην περίπτωση που οι θρησκευτικοί ηγέτες πάρουν το πάνω χέρι, όμως δημιουργούνται ερωτηματικά: Αραγε θα απαγορευτεί το πέταγμα των χαρταετών; Θα αποτραπεί η φοίτηση σε σχολείο για τα κορίτσια; Θα εφαρμοστεί η σαρία; Αραγε με τους γείτονες, τους οβριούς, τι θα κάνουν;

Θα ήταν παράτολμο να αμφισβητήσει κανείς το αυθόρμητο της αιγυπτιακής εξέγερσης. Είναι πολλά τα εκατομμύρια των ανθρώπων για να έχουν υποκινηθεί από διπλωματικές ή θρησκευτικές δυνάμεις. Αν όμως κοιτάξουμε τον παγκόσμιο χάρτη, ποιες μεταβολές υπήρξαν στα Βαλκάνια, στην Ασία και στην Αφρική, θα βρούμε εύγλωττες ομοιότητες.

Είναι συγκεκριμένες οι «απόψεις» που βρίσκουν έδαφος οπουδήποτε εκδηλώνεται δυσαρέσκεια.

Για τους ισλαμιστές η εξέγερση της Αιγύπτου δεν είναι παρά ένα ακόμη κομματάκι στο παζλ που επιτυχώς συμπληρώνουν.