Η γερμανική Ευρώπη είναι εδώ...

Νέος στόχος της κ. Μέρκελ: περισσότερη Ευρώπη, αλλά στα πρότυπα της Γερμανίας Ζητεί τη διάσωση του ευρώ με σειρά μέτρων συντονισμού στο ασφαλιστικό και τη φορολογία The New York Times Καθ’ οδόν προς τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. σήμερα, Παρασκευή, η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, ασκεί έντονες πιέσεις για ενίσχυση της ενότητας της περιφέρειας, ζητώντας από τα άλλα κράτη-μέλη, την Επιτροπή και τους σκεπτικιστές εντός της χώρας της να κατοχυρώσουν τη διάσωση του ευρώ συμφωνώντας σε σειρά μέτρων, από τις συντάξεις ώς τους συντελεστές εταιρικής φορολόγησης. Είναι μια ασυνήθιστη κίνηση για τη Γερμανίδα ηγέτιδα, της οποίας ελάχιστες ομιλίες για την Ευρώπη είναι αξιομνημόνευτές από το 2005, όταν ανέλαβε την εξουσία. Την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο, στο Νταβός, όχι μόνο υπεραμύνθηκε του ευρώ ως ουσίας της ίδιας της Ευρώπης, αλλά κάλεσε για ανάσχεση χρέους, κοινό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης και εναρμόνιση εκπαίδευσης και έρευνας ανά την ήπειρο. Οι προτάσεις που κυκλοφορούν σήμερα στο Βερολίνο -και τις οποίες, σύμφωνα με αξιωματούχους, υπογράμμισε η κ. Μέρκελ στον πρόεδρο της Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο- προβλέπουν ανάσχεση χρέους, όπως στη Γερμανία. Βάσει του γερμανικού Συντάγματος, τόνισε η κ. Μέρκελ στο Νταβός, κυβέρνηση και κρατίδια είναι υποχρεωμένα να μηδενίσουν τα διαρθρωτικά ελλείμματα ώς το 2016. Η καγκελάριος τάσσεται σαφώς υπέρ αντίστοιχων μέτρων και αλλού στην Ευρώπη. Εχει παρέλθει, ως φαίνεται, η εποχή που η κ. Μέρκελ υπερασπιζόταν το γερμανικό οικονομικό μοντέλο που στηριζόταν στους χαμηλότερους μισθούς, την ανταγωνιστικότητα και την αποταμίευση εις βάρος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Σήμερα προφανώς θέλει να φέρει την υπόλοιπη Ευρώπη στα πρότυπα της Γερμανίας. Ακόμα όμως και αν συνάψει αρκετές συμμαχίες στην Ευρώπη, πολλοί ψηφοφόροι αλλά και μέλη του κεντροδεξιού κυβερνώντος συνασπισμού είναι επιφυλακτικοί. Με εξαίρεση τον υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, φοβούνται πως οι Βρυξέλλες -και όχι οι 27 χώρες-μέλη- θα καταλήξουν να έχουν τον έλεγχο της όποιας νέας κίνησης για ενότητα πολιτικής. Αξιωματούχοι των Βρυξελλών θεωρούν ότι η κ. Μέρκελ μετέβαλε άρδην τις θέσεις της όχι μόνο για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά και γιατί τώρα πιστεύει ότι το ευρώ έχει ελάχιστες πιθανότητες να γίνει αληθινά ανταγωνιστικό νόμισμα αν δεν γίνουν ανταγωνιστικές οι χώρες-μέλη του. Σύμφωνα με αυτούς, η κ. Μέρκελ γνωρίζει ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) μπορεί να χρειαστεί να αυξήσει τους πόρους του. Αυτό σημαίνει πως η Γερμανία θα πρέπει να πληρώσει κάτι παραπάνω για να σωθούν οι χώρες «που παρουσίασαν τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα και εξέθεσαν τις τράπεζες». Αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζει πως η κ. Μέρκελ ξέρει πως ένα ευρώ υπό πολιορκία θα καταστρέψει το «χρυσωρυχείο» των γερμανικών εξαγωγών και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. «Γι’ αυτό η κ. Μέρκελ ζητεί μεγαλύτερη οικονομική ολοκλήρωση», καταλήγει. «Αν η Ευρώπη θέλει να είναι ανταγωνιστική, τότε οι άλλες χώρες θα πρέπει να υιοθετήσουν μεταρρυθμιστικά μέτρα, κάτι που έκανε η Γερμανία. Τότε ίσως η κ. Μέρκελ μπορέσει να πει στο εγχώριο κοινό της: «Βλέπετε; Μας αντιγράφουν. Τώρα μπορούμε να τους στηρίξουμε». Η σκληρή στάση της κ. Μέρκελ ίσως αποφέρει τελικώς καρπούς, όπως δείχνουν οι εξελίξεις στην Ισπανία, όπου η κυβέρνηση Θαπατέρο συμφώνησε ήδη σε αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης...