Φιάσκο της CIA

Σε διπλό ταμπλό οι Αμερικανοί

 

Η αιγυπτιακή εξέγερση χαρακτηρίστηκε δικαίως φιάσκο της CIA. Οπως αποκάλυψαν οι New York Times και η Le Monde, αμέσως μετά την πτώση του καθεστώτος Μπεν Αλι στην Τυνησία, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, ακολουθώντας την ισραηλινή Μοσάντ, εκτιμούσαν ότι η πιθανότητα να πέσει ο Μουμπάρακ δεν ξεπερνούσε το 20%.
Από εδώ και η στήριξη του Μουμπάρακ από τον αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν και την υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, ακόμη και δύο ημέρες μετά την έναρξη της «Επανάστασης της 25ης Ιανουαρίου». Σε αντίθεση με αυτά τα τμήματα του αμερικανικού κατεστημένου, ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος πρέπει να διατηρεί δικούς του, αυτόνομους διαύλους πληροφόρησης, υπήρξε από τη πρώτη στιγμή περισσότερο πιεστικός έναντι του Μουμπάρακ.

Οι σχεδόν διθυραμβικές εκτιμήσεις του για το κίνημα της αντιπολίτευσης, με αναφορές στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και στον αγώνα των Ινδών εναντίον της βρετανικής αποικιοκρατίας, παρέπεμπαν στον μαύρο πολιτικό που έχει μεγαλώσει στην Ινδονησία και δεν βλέπει τον αραβικό κόσμο μέσα από τους φακούς του Τελ Αβίβ.
Η τολμηρή στάση του Ομπάμα έπαιξε σημαντικό ρόλο στη συγκράτηση του αντιαμερικανισμού - σε σημείο που στις 18 ημέρες της αναταραχής να μην καεί, εξ όσων γνωρίζουμε, ούτε μία αστερόεσσα στην πλατεία Ταχρίρ.
Η αλήθεια είναι ότι ο Ομπάμα στηρίχθηκε σε μια ευέλικτη (όσο και κυνική) γραμμή δύο ταχυτήτων των προκατόχων του. Οπως αποκάλυψε στο Foreign Policy ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Κάιρο, Ντάνιελ Κούρτσερ, η Ουάσιγκτον, την ίδια στιγμή που στήριζε οικονομικά και πολιτικά τον Μουμπάρακ, «προσέφερε βοήθεια σε μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ)», που ανέπτυσσαν αντικαθεστωτική δράση.
Την ίδια πληροφορία επιβεβαιώνει τηλεγράφημα του WikiLeaks, σύμφωνα με το οποίο «η αμερικανική υπηρεσία USAID προσέφερε 66,5 εκατ. δολάρια το 2008 και 75 εκατ. το 2009 σε προγράμματα προώθησης της δημοκρατίας και της καλής διακυβέρνησης στην Αίγυπτο». Την ίδια περίοδο, το Εθνικό Κληροδότημα για τη Δημοκρατία (NED) χρηματοδότησε 12 ΜΚΟ, όπως το «Ιδρυμα Ελεύθερης Σκέψης», την «Αιγυπτιακή Ενωση Φιλελεύθερης Νεολαίας», το «Σχέδιο για τη Δημοκρατία στη Μέση Ανατολή», την «Αιγυπτιακή Ακαδημία Δημοκρατίας» και το «Φόρουμ Νεολαίας», μια από τις συνιστώσες του Κινήματος 6ης Απριλίου.
Με πρόσκληση του αμερικανικού ιδρύματος «Οίκος της Ελευθερίας», εκπρόσωποι αιγυπτιακών οργανώσεων, κυρίως νέοι, επισκέφθηκαν το 2008 τις ΗΠΑ για εκπαίδευση σε ζητήματα που σχετίζονται με τις ελεύθερες εκλογές και τα ανθρώπινα δικαιώματα και συναντήθηκαν με την τότε υπουργό Εξωτερικών, Κοντολίζα Ράις. Τον Μάιο του 2009, η Χίλαρι Κλίντον δέχθηκε ομάδα Αιγυπτίων διαφωνούντων, λίγο πριν από τη βαρυσήμαντη ομιλία του Ομπάμα στο Κάιρο.
Τέλος, στις αρχές του 2010, ο μέχρι τότε απολίτικος Ουάελ Γονίμ, στέλεχος της Google, ήρθε σε επαφή με τους νέους που συσπειρώνονταν γύρω από τον Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι, ο οποίος εκείνη ακριβώς την εποχή ενθαρρύνθηκε να εγκαταλείψει τη γαλήνια λίμνη της Γενεύης και να ανακατατευτεί με την αιγυπτιακή πολιτική.
Παρά τις στενές σχέσεις της Ουάσιγκτον με την ηγεσία του αιγυπτιακού στρατού και τους πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας με την αντιπολίτευση, η επιλογή του Ομπάμα να καβαλήσει το κύμα των δημοκρατικών εξεγέρσεων στον αραβικό κόσμο ενέχει μεγάλο ρίσκο.
Ηδη στο Μπαχρέιν, μια χώρα με 70% του πληθυσμού σιίτες, ενδεχόμενη ανατροπή της σουνιτικής μοναρχίας απειλεί να ρίξει το πετρελαιοπαραγωγό κρατίδιο-βάση του 5ου Αμερικανικού Στόλου, στην αγκαλιά του Ιράν, ενώ στην Υεμένη οι διαδηλώσεις απειλούν να ανατρέψουν άλλον έναν στρατηγικό σύμμαχο και γείτονα της Σαουδικής Αραβίας.
Ωστόσο, το νόμισμα έχει και την ανάποδη όψη: ενδεχόμενη αναζωπύρωση του αντικαθεστωτικού κινήματος στο Ιράν (κάτι που επιχειρήθηκε για πρώτη φορά τη Δευτέρα) θα μπορούσε να απειλήσει τον πιο ισχυρό αντίπαλο των ΗΠΑ και του Ισραήλ σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.