Το «κατηγορώ» Τσαλικίδη για το Μαρί

Αυτούσια η αποκαλυπτική κατάθεση του τέως Αρχηγού της 

Εθνικής Φρουράς στην επιτροπή Άμυνας της Βουλής

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΧΑΤΖΗΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Την κατάθεση Τσαλικίδη, μαζί με τα υπόλοιπα έγγραφα που αναφέρουμε, μας την απέστειλε αναγνώστης του «Φ», υποστηρίζοντας ότι την βρήκε πεταμένη σε κάλαθο αχρήστων. Σημειώνεται ότι η κατάθεση του τέως Αρχηγού κυκλοφορεί αυτούσια και στο διαδίκτυο.

Απόρρητα έγγραφα κρατικών υπηρεσιών που κατατέθηκαν και στη Βουλή σε σχέση με την τραγωδία στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί, βρέθηκαν πεταμένα σε κάλαθο αχρήστων στη Λεμεσό. Αυτό καταγγέλλει αναγνώστης του «Φ», ο οποίος μας κοινοποίησε τα σχετικά έγγραφα που εντόπισε, με την εξής χειρόγραφη σημείωση:
«Τα βρήκα τυχαία σε κάλαθο αχρήστων. Για μένα είναι άχρηστα αλλά για εσάς, κάτι θα χρησιμεύσουν, ευχαριστώ».
Τα έγγραφα που μας απέστειλε ο αναγνώστης, όπως επιβεβαιώσαμε, είναι αυθεντικά και αποτελούν αντίγραφα των όσων κατέθεσε ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Γεωργίου στο Γενικό Εισαγγελέα Πέτρο Κληρίδη και στη Βουλή, σε σχέση με την τραγωδία (βλ. φωτοαντίγραφα). Επίσης, περιλαμβάνεται ένα 12σελιδο έγγραφο του Συνταγματάρχη Γεώργιου Γεωργιάδη, στο οποίο καταγράφεται με λεπτομέρεια το επικίνδυνο υλικό που ήταν αποθηκευμένο στα 98 εμπορευματοκιβώτια, καθώς και ένα οκτασέλιδο έγγραφο - κατάθεση του τέως Αρχηγού ΓΕΕΦ Πέτρου Τσαλικίδη, που ο ίδιος ανέγνωσε ενώπιον της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας που πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών, στις 22/7/2011. Η κατάθεση Τσαλικίδη, που κρίνεται αρκούντως σημαντική, εξού και παραθέτουμε αυτούσιο παρακάτω το περιεχόμενό της, διέρρευσε και στο διαδίκτυο. Τονίζεται ότι, το οκτασέλιδο έγγραφο υπογράφεται από τον κ. Τσαλικίδη ενώ επιπρόσθετα, φέρει σε όλες τις σελίδες του, τη μονογραφή του τέως Αρχηγού προς επιβεβαίωση της αυθεντικότητας του εγγράφου.

Η κατάθεση

Ιδού τι αναφέρει στο οκτασέλιδο έγγραφο - κατάθεση του ο αντιστράτηγος Πέτρος Τσαλικίδης: «Ανταποκρινόμενος στην κλήση της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής να καταθέσω επί των γεγονότων του τραγικού συμβάντος της έκρηξης, που εκδηλώθηκε την 11η Ιουλίου 2011 στο χώρο της Ναυτικής Βάσης "Αντγος Ευάγγελος Φλωράκης", αναφέρω τα ακόλουθα, σε συνέχεια των όσων ανάφερα στην προηγούμενη συνεδρίαση: Ανέλαβα την ηγεσία της Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ) από 1η Μαΐου 2009. Ήδη, από τις πρώτες ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου, ενημερώθηκα ότι, από τον Φεβρουάριο του 2009, εντός του χώρου της Ναυτικής Βάσης υπήρχε εναποτεθειμένος σε τριώροφη στοιβάδα μεγάλος αριθμός (98) εμπορευματοκιβωτίων, που στην πλειοψηφία τους (81) περιείχαν επικίνδυνο φορτίο και συγκεκριμένα, πυρίτιδα διαφόρων τύπων και προωθητικά γεμίσματα, ενώ τα υπόλοιπα (17) περιείχαν αδρανές φορτίο. Επίσης, ενημερώθηκα ότι, όλα τα παραπάνω, είχαν κατασχεθεί από τις αρμόδιες τελωνειακές Αρχές ως παράνομα μεταφερόμενο φορτίο επί του εμπορικού πλοίου ΜΟΝCΗΕGΟRSΚκαι είχαν μεταφερθεί την 13η Φεβρουαρίου 2009 στον ως άνω χώρο για προσωρινή εναπόθεση και φύλαξη (φρούρηση) μέχρις ότου αποφασισθεί από τα αρμόδια όργανα της πολιτείας τι δέον γενέσθαι.

Η εμπλοκή της Ε.Φ.

Στο σημείο αυτό επιθυμώ να τονίσω, ότι, η Ε.Φ δεν είχε την ευθύνη για την κατάσταση και τυχόν αλλοίωση του κατασχεθέντος φορτίου, ούτε και πρόσβαση στο περιεχόμενό του. Η μετακίνηση ή απομάκρυνση του φορτίου από το συγκεκριμένο χώρο δεν ανήκε στη δικαιοδοσία / αρμοδιότητα της Ε.Φ.. Η εμπλοκή της Ε.Φ. αφορούσε μόνο στη φρούρηση / φύλαξη του φορτίου για αποτροπή τυχόν κλοπής ή δολιοφθοράς. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω βάσει ποιων κριτηρίων επιλέχθηκε το συγκεκριμένο σημείο για εναπόθεση (όχι αποθήκευση) των ως άνω εμπορευματοκιβωτίων και μάλιστα με το συγκεκριμένο τρόπο.

Γιατί στο Μαρί;

Είμαι σε θέση, όμως, να γνωρίζω ότι, από έγγραφα που τηρούνται στο αρχείο του Επιτελικού Γραφείου Αρχηγού (ΕΓΑ) και παραδόθηκαν από εμένα στις αστυνομικές Αρχές, η τοποθέτηση του φορτίου στη ναυτική βάση πλησίον κατοικημένης περιοχής καθώς και πλησίον του Ηλεκτροπαραγωγικού Σταθμού του Βασιλικού, έγινε σε αντίθεση με όσα καταγράφονται σε λεπτομερές ενημερωτικό σημείωμα, ημερομηνίας 6 Φεβρουαρίου 2009, το οποίο συνετάχθη από ομάδα εμπειρογνωμόνων, απαρτιζόμενη από όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες (Αστυνομία, Εθνική Φρουρά, Αρχή Λιμένων, Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας). Προκύπτει από το ενημερωτικό σημείωμα ότι, σε κάθε περίπτωση, το φορτίο έπρεπε να κρατηθεί μακριά από κατοικημένη περιοχή. Οι λόγοι της απόφασης εναπόθεσης του φορτίου στη ναυτική βάση δεν αποκαλύπτονται από τα έγγραφα που φυλάσσονται στο αρχείο του ΕΓΑ.
Σύμφωνα με ημερολόγιο ενεργειών, το οποίο, επίσης, περιέχεται στα έγγραφα που υπήρχαν στο αρχείο και παραδόθηκε στην Αστυνομία, οι εντολές για εκφόρτωση του πλοίου και μεταφορά του φορτίου στη ΝΒ "Ευάγγελος Φλωράκης", δόθηκαν την 12η Φεβρουαρίου 2009, κατόπιν σύσκεψης στο ΓΕΕΦ υπό τον κ. Υπουργό Άμυνας. Δεν εντόπισα στο ως άνω αρχείο εγγράφων οιονδήποτε πρακτικό της εν λόγω σύσκεψης, ούτως ώστε να γνωρίζω τους λόγους οι οποίοι οδήγησαν στη ληφθείσα απόφαση.

Μαΐος 2009: «Ελλοχεύουν κίνδυνοι πλήρους αλλοίωσης»

Μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου, ως Α/ΓΕΕΦ και κατόπιν επιτόπιας μετάβασης μου τον Μάιο του 2009 στη Ναυτική Βάση, βάσει ενημέρωσης που έτυχα από τους Επιτελείς μου, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι, η περαιτέρω παραμονή του εν λόγω φορτίου εγκυμονούσε ορατούς κινδύνους, πρωτίστως για την ασφάλεια του προσωπικού και των εγγύς στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Στη συνέχεια, το ΓΕΕΦ, κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας Διεύθυνσης Υλικού Πολέμου (ΔΥΠ), απέστειλε στο ΥΠΑΜ αναφορά, ημερομηνίας 28 Μαΐου 2009, τονίζοντας τους επικείμενους κινδύνους.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται στο έγγραφο: "Λόγω του ότι, το φορτίο εναποτέθηκε σε υπαίθρια στοιβάδα, ελλοχεύουν κίνδυνοι πλήρους αλλοίωσης του και καταστροφής του σε παρατεταμένης διάρκειας εναποθήκευση... Μεγάλο μέρος του φορτίου αποτελείται από διαφόρων ειδών πυρίτιδες, των οποίων δεν γνωρίζουμε τη σύνθεση και την αντίδραση τους σε υψηλές θερμοκρασίες ή ενδεχόμενους κινδύνους αποσταθεροποίησης - αλλοίωσης ή και αυτανάφλεξης". Με το ίδιο έγγραφο, ζητήθηκε η συνεργασία με τις υπηρεσίες του Κράτους για τη λήψη τελικής απόφασης επί του θέματος. Σε περίπτωση δε που το φορτίο και ειδικά οι πυρίτιδες παρέμεναν στην κατοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, γίνεται εισήγηση στο έγγραφο για τη λήψη μέτρων προστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. κατασκευή στεγάστρου και άλλων). Επί του ως άνω εγγράφου, ουδεμία απάντηση λήφθηκε.

«Λόγω πολιτικών θεμάτων…»

Τα εμπορευματοκιβώτια με το υποκείμενο σε αλλοίωση και ανάφλεξη περιεχόμενο, παρέμειναν στο ίδιο σημείο απροστάτευτα από τις αντίξοες καιρικές συνθήκες καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2009. Στις 6 Αυγούστου 2009, στο Υπουργείο Εξωτερικών, έλαβε χώρα σύσκεψη των αρμοδίων υπηρεσιών (χωρίς να κληθεί να λάβει μέρος το ΓΕΕΦ) στην οποία αποφασίστηκε, όπως, λόγω πολιτικών θεμάτων που βρίσκονταν σε εξέλιξη, το θέμα να επανεξεταστεί το Νοέμβριο του 2009. Με έγγραφο του ΓΕΕΦ, ημερομηνίας 4 Νοεμβρίου 2009 προς το ΥΠΑΜ γίνεται αναφορά στο προαναφερθέν από 28 Μαΐου 2009 έγγραφο του ΓΕΕΦ/ΔΥΠ και στην επισήμανση των κινδύνων από την υπαίθρια εναποθήκευση του κατασχεθέντος φορτίου. Τονίζεται δε η ανάγκη λήψης τελικής απόφασης επί του θέματος το συντομότερο δυνατό και προβάλλεται παράλληλα, η μεγάλη σοβαρότητα του. Το ΥΠΑΜ, με το από 23 Νοεμβρίου 2009 έγγραφο του προς το Γενικό Διευθυντή του ΥΠΕΞ, τόνισε τη σοβαρότητα και κρισιμότητα της κατάστασης, όπως επισημάνθηκε από το ΓΕΕΦ και ζήτησε τη λήψη τελικής απόφασης επί του θέματος. Λόγω μη λήψης απάντησης από το ΥΠΕΞ, το ΥΠΑΜ επανήλθε με την από 14 Δεκεμβρίου 2009 έγγραφη υπόμνηση για τη λήψη απάντησης, το συντομότερο δυνατό.

31/12/2009: Οι πολιτικοί λόγοι

Επί του αιτήματος του ΥΠΑΜ, το ΥΠΕΞ με έγγραφο, ημερομηνίας 31 Δεκεμβρίου 2009, απάντησε ότι: "Κατά την άποψη του Υπουργείου Εξωτερικών, οι πολιτικοί λόγοι για τους οποίους είχαμε καταλήξει στα συγκεκριμένα συμπεράσματα για αντιμετώπιση του ζητήματος κατά τη σύσκεψη του περασμένου Αυγούστου, δεν έχουν αλλάξει και επομένως δεν δικαιολογείται, προς το παρόν, οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο χειρισμού του θέματος». Στις 17 Ιουνίου 2010 το ΥΠΑΜ, υπενθυμίζοντας την προηγούμενη αλληλογραφία, επανέφερε το θέμα στο ΥΠΕΞ, το οποίο με έγγραφο ημερομηνίας 7 Ιουλίου 2010, πληροφορεί ότι: "Οι πολιτικοί λόγοι για τους οποίους πέρυσι το καλοκαίρι είχαμε καταλήξει στα συγκεκριμένα συμπεράσματα, εξακολουθούν να υφίστανται» και «συνεπώς, δεν δικαιολογείται προς το παρόν, οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο χειρισμού του θέματος".

Προειδοποιήσεις και από Ελεγκτική Υπηρεσία

Η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας κατά τον έλεγχο λογαριασμών του Υπουργείου Άμυνας για το 2009, εντόπισε την ύπαρξη του ως άνω προβλήματος και με έγγραφο ημερομηνίας 26 Ιουλίου 2010 προς το ΥΠΑΜ ζήτησε να ενημερωθεί:
"για τις ενέργειες που προτίθεται να προβεί, για την επίλυση των προβλημάτων που παρουσιάζονται από την υπαίθρια φύλαξη του φορτίου". Το ΥΠΑΜ απέστειλε το έγγραφο αυτό στο ΓΕΕΦ για εισηγήσεις. Η θέση του ΓΕΕΦ επί του προκειμένου ήταν ότι "αυτό ανήκει στην αρμοδιότητα του ΥΠΑΜ". Το θέμα αυτό περιλήφθηκε στην ετήσια έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας της Δημοκρατίας που μου απεστάλη με έγγραφο, ημερομηνίας 7 Δεκεμβρίου 2010. Στην εν λόγω έκθεση, εκτίθενται τα χρονίζοντα προβλήματα εξαιτίας της εναπόθεσης του κατασχεθέντος φορτίου σε μονάδα της Ε.Φ, με έμφαση στους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί και έχουν προβληθεί με επιστολές του ΓΕΕΦ. Ζητήθηκε επίσης από μέρους της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, όπως ενημερωθεί για τις ενέργειες στις οποίες το ΥΠΑΜ προτίθεται να προβεί για επίλυση των ως άνω προβλημάτων.

Η μεγάλη σύσκεψη της 7ης Φεβρουαρίου 2011

Το ΥΠΑΜ επανέφερε το θέμα στο ΥΠΕΞ με έγγραφο, ημερομηνίας 22 Δεκεμβρίου 2010. Κατόπιν των πιο πάνω, στις 7 Φεβρουαρίου 2011, πραγματοποιήθηκε στο ΥΠΑΜ ευρεία σύσκεψη στην οποία μετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Υπουργός Εξωτερικών, ο Υπουργός Άμυνας και δύο εκπρόσωποι του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, ώστε να δοθεί τελική λύση στο συγκεκριμένο θέμα. Στην εν λόγω σύσκεψη, κατά την εισαγωγική του ομιλία, ο Υπουργός Άμυνας επιβεβαίωσε την αρμοδιότητα του ΥΠΑΜ επί του επικίνδυνου κατασχεθέντος φορτίου από την εναπόθεση του στο ύπαιθρο και συνακόλουθη φύλαξη του. Επισήμανε ότι, το ΥΠΑΜ "έχει επιφορτιστεί με τεράστια ευθύνη, καθότι, τα εν λόγω υλικά φρουρούνται επί 24ώρου βάσεως από προσωπικό της Ε.Φ.". Υπογράμμισε επίσης το θέμα της ασφάλειας του προσωπικού εξαιτίας της αποσταθεροποιητικής φύσης του φυλασσόμενου υλικού και της έκθεσης του στις κλιματολογικές συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία), ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες.
Με παρέμβαση μου δήλωσα ότι, η Ε.Φ. μπορεί να ανταποκριθεί στην αποστολή που ανέλαβε και να εγγυηθεί την ασφαλή φρούρηση του φορτίου, αλλά επανέλαβα, με τρόπο σαφή και κατηγορηματικό, ότι λόγω της φύσης του φορτίου και της αλλοίωσης του από το χρόνο και από την έκθεση του σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια του προσωπικού. Τον κίνδυνο αυτό ανέλυσε στη συνέχεια και αξιωματικός Επιτελής της ΔΥΠ/ΓΕΕΦ και προσδιόρισε το μέγεθος του, επισημαίνοντας ότι: "Εμπεριέχεται ο κίνδυνος να αλλοιωθεί το μίγμα της πυρίτιδας, αντιδρώντας με ανάφλεξη ή ακόμα και με έκρηξη. Σε ό,τι αφορά στη μέθοδο καταστροφής της πυρίτιδας, σε περίπτωση που ανατεθεί στην Ε.Φ, αυτή μπορεί να γίνει με απλή καύση".

Τα δείγματα που δεν στάληκαν

Στη συνέχεια της σύσκεψης, εθίγησαν θέματα διπλωματικού και οικονομικού ενδιαφέροντος. "Εν κατακλείδι, ο κ. Υπουργός Εξωτερικών ζήτησε από το ΓΕΕΦ, να αποστείλει δείγματα των διαφόρων πυρίτιδων του φορτίου, σε χημεία της Κύπρου ή του εξωτερικού, προκειμένου να διερευνηθεί κατά πόσο έχει αλλοιωθεί η σύνθεση αυτών. Ακόμη, ζήτησε να γίνει μια εκτίμηση της συνολικής αξίας του φορτίου, καθώς και έρευνα από εργοστάσια του εξωτερικού, για πιθανούς αγοραστές των πυρίτιδων". Ακολούθησαν ενέργειες για την αποστολή δειγμάτων πυρίτιδας. Η δειγματοληψία πραγματοποιήθηκε με ευθύνη των τελωνειακών Αρχών σε συνεργασία με τη ΔΥΠ (σ.σ. Διεύθυνση Υλικού Πολέμου) στις 22 Μαρτίου 2011. Υπήρξε μια μακρά αλληλογραφία μεταξύ ΥΠΑΜ και της εταιρείας "Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΒΕΕ (ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ)" χωρίς να καταστεί δυνατή η αποστολή και ανάλυση των δειγμάτων για γραφειοκρατικούς λόγους. Τα εν λόγω δείγματα φυλάσσονταν στις αποθήκες της 661 ΑΒΠ. Εξ όσων πληροφορούμαι, έχουν πλέον κατασχεθεί από τις αστυνομικές Αρχές».
Πηγή: Ο Φιλελεύθερος
Δημοσιεύτηκε στις 25/08/2011