Χρόνης Μπότσογλου - Ο ταπεινός δάσκαλος της ζωγραφικής

Από τους πιο ανήσυχους εικαστικούς καλλιτέχνες της γενιάς του '70, ο Χρόνης Μπότσογλου έμαθε να περιγράφει και να μοιράζεται με τον κόσμο γύρω του τα βιώματα, τις εικόνες και τις εμπειρίες του, μέσα από τους πίνακες που δημιουργούσε.

ΧΡΥΣΑ ΚΛΕΙΤΣΙΩΤΗ
ΦΩTOΓΡAΦIEΣ:ΤΑΚΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ

Mας καλωσόρισε μαζί με τη Λου, την αγαπημένη του γάτα. «Κάνουμε πολύ καλή παρέα», λέει ο κ. Μπότσογλου. «Κουβεντιάζουμε συχνά. Οταν φεύγω διακοπές, θυμώνει που την αφήνω εδώ, και όταν επιστρέφω μου κρατάει μούτρα». Η μυρωδιά από τις λαδομπογιές διάχυτη στον χώρο. Το φως της ημέρας μπαίνει από την τζαμαρία που καλύπτει σχεδόν τον ένα τοίχο. Αυτή την εποχή ασχολείται με τοπία. «Επειδή τώρα μου βγαίνει. Κι ανακάλυψα πόσο σπουδαίος ζωγράφος είναι ο Παπαλουκάς. Κάθομαι και τον μελετάω για μέρες, παρακολουθώ τις εκθέσεις του. Μόνον έτσι μπορείς να μάθεις. Αλλιώς θα αντιγράφεις τον εαυτό σου και δεν έχει νόημα». Ρωτάω τι ρόλο παίζει το ταλέντο κι αν διακρίνει νέους που το έχουν.

Πορτρέτο. Ο Χρόνης Μπότσογλου με φόντο τρίπτυχο έργο του που απεικονίζει 
την σύζυγό του, Ελένη Σακαντάνη.

«Το σίγουρο είναι ότι το ταλέντο καλλιεργείται. Υπάρχουν παιδιά χαρισματικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα γίνουν αληθινοί καλλιτέχνες. Εχουν κάποιες φανερές ικανότητες, και μια ευελιξία στο να μπορούν να στοχεύουν στο κύριο και το σημαντικό, αλλά αν δεν το καλλιεργούν συνέχεια, το ταλέντο χάνεται. Αν κάθεσαι να περιμένεις την έμπνευση, δεν έρχεται ποτέ, γιατί η έμπνευση είναι οι ιδέες που γεννιούνται καθώς δουλεύεις σκληρά. Αν δεν δουλευτεί και δη πολύ σοβαρά, το ταλέντο δεν υπάρχει».
Ως καθηγητής και πρύτανης για κάποια χρόνια στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, προσπαθούσε να μεταδώσει στους μαθητές του όσα έμαθε από τον δικό του δάσκαλο, τον Γιάννη Μόραλη. «Ηταν ένας υπέροχος άνθρωπος, από τους πιο σπουδαίους ζωγράφους, που έχει βγάλει όλη την ελληνική ζωγραφική από τα χέρια του. Ο Μόραλης με έμαθε ένα πράγμα: Αν θέλεις να καταλάβεις κάτι, πρέπει να το σπουδάσεις. Δεν μπορείς να το κάνεις χωρίς να σταθείς υπεύθυνα απέναντί του. Και σπουδάζεις πια, σε όλη σου τη ζωή. Αλλιώς επαναλαμβάνεις αυτά που έχεις».
Ο Χρόνης Μπότσογλου από τότε που θυμάται τον εαυτό του ζωγράφιζε. «Ημουν στην Τετάρτη Δημοτικού. Ερχεται ο έλεγχος και σε όλα τα μαθήματα οι βαθμοί μου ήταν 6 και 8. Στο διάλειμμα πηγαίνω στο δάσκαλο με πολύ θράσος και του λέω: "Εχετε δίκιο που μου βάλατε χαμηλούς βαθμούς, αλλά είναι άδικο που στην ιχνογραφία ο βαθμός είναι 8. Επρεπε να μου βάλετε 10 γιατί έχω ζωγραφίσει καλύτερα από εσάς.

Τέχνη. Εργα δικά του και φίλων του εικαστικών κοσμούν τους τοίχους του σπιτιού.

Τα χάνει για λίγο, με κοιτάζει: "Εχεις δίκιο" μου απαντά, "την επόμενη φορά θα είναι καλύτερος ο βαθμός". Χτύπησε το κουδούνι και μπήκαμε στην τάξη για μάθημα. Κάθεται ο δάσκαλος στο γραφείο του και λέει: "Ο συμμαθητής σας ο Χρόνης θα ανέβει και θα ζωγραφίσει την εικόνα που είχαμε στο προηγούμενο μάθημα"», διηγείται γελώντας ο κ. Μπότσογλου. «Εμεινα εκεί τρεις ώρες και ζωγράφισα μια εικόνα που την κράτησε μια εβδομάδα. Σκέφτομαι πόσο σωστά μου φέρθηκε ο δάσκαλος και πόση δύναμη μου έδωσε. Από τότε είχα αποφασίσει ότι θα γίνω ζωγράφος».

Εργαστήρι. Οι μυρωδιές από τις λαδομπογιές είναι διάχυτες στον χώρο.

Το 1954, έφηβος ακόμα, δηλώνει επαγγελματίας ζωγράφος και γίνεται μέλος του Συλλόγου Ερασιτεχνών Ζωγράφων και Γλυπτών της Θεσσαλονίκης. Τότε, 13 ετών, έφτιαξε και ένα από τα καλύτερα έργα του, όπως υποστηρίζει, που απεικονίζει την κουζίνα του παλιού του σπιτιού στη Θεσσαλονίκη. «Εφτιαξα την κουζίνα με λαδομπογιές, που τότε δεν ήξερα να τις αραιώνω. Θεωρώ ότι είναι από τις πιο καλές ζωγραφιές μου».

Εργο. Αυτή την εποχή ζωγραφίζει τοπία.

Οι αναμνήσεις του μας μεταφέρουν στη λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης του '58, η οποία απεικονίζεται σε τρεις ακουαρέλες που ζωγράφισε σε ηλικία 17 ετών, όπου και ο ίδιος πουλά ντομάτες. Αλλωστε, ήταν μια δουλειά που έκανε κάθε καλοκαίρι για να εξασφαλίσει χρήματα και να αγοράσει χρώματα. «Ζωγράφιζα τα πάντα, ό,τι βίωνα, ό,τι έβλεπα: Το κοτέτσι στο σπίτι μας, τη ραπτομηχανή της μητέρας μου».

Συντροφιά. Με τη γάτα του, τη Λου, ο Χρόνης Μπότσογλου κάνει πολύ καλή παρέα.

Ωστόσο, στον απολογισμό με τα σημαντικά γεγονότα της ζωής, την πρώτη θέση κατέχουν, η σχέση με τη σύζυγό του, Ελένη Σακαντάνη, και οι τρεις κόρες που απέκτησαν. «Είμαστε παντρεμένοι απ' όταν ήμουν φαντάρος».
Οσο κι αν ακούγεται περίεργο, τα έργα του δεν του πολυαρέσουν. «Δύο -τρία είναι πολύ καλά, αλλά όταν γνωρίζεις τι μεγάλοι ζωγράφοι υπάρχουν έξω, λες "ε, καλός είμαι κι εγώ". Αυτήν τη φράση την έχω κρατήσει στη μνήμη μου από το Παρίσι. Ημουν σ' ένα καφέ με τον Μάκη Θεοφυλακτόπουλο, έναν ζωγράφο που εκτιμώ πολύ, και κουβεντιάζαμε για μια έκθεση. Κάποια στιγμή μου λέει: "Ε, καλός είμαι κι εγώ". Ηταν σαν να μου άνοιξε τα μάτια. Αν πεις αυτήν τη φράση, χαίρεσαι πιο πολύ την Τέχνη. Στην Καλών Τεχνών το έκανα μάθημα. Προσέξτε, έλεγα, οι ζήλιες και οι ψευτοεγωισμοί δεν έχουν νόημα στη δική μας Τέχνη. Το θέμα είναι ότι σε όλη σου τη ζωή σπουδάζεις και σπουδή σημαίνει ότι μαθαίνεις από τη ζωγραφική του άλλου».



Πηγή: www.ethnos.gr
Δημοσιεύτηκε στις 23/07/2012