Πόσες χώρες έχει η Ευρώπη; ΄Οσες θέλει η Γερμανία!

Το δόγμα ότι τα σύνορα στην Ευρώπη είναι δεδομένα και αμετακίνητα κατέρρευσε μαζί με τον Υπαρκτό!

Του ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ

Στη δεκαετία του 1980, οι διεθνείς πολιτικές αναλύσεις, δεξιές ή αριστερές, άρχιζαν με το δεδομένο, το δόγμα πιο σωστά, ότι τα σύνορα μέσα στην Ευρώπη είναι δεδομένα και αμετακίνητα, ότι ο χάρτης είναι σταθερός και αμετάβλητος εσαεί. Είχαν λόγο όσοι το έλεγαν, δεν είχαν όμως ίχνος οξυδέρκειας, αφού βασίζονταν στη συμφωνία της Γιάλτας, που ίσχυε από το 1945 και θα ίσχυε όσο θα διαιωνιζόταν ο Ψυχρός Πόλεμος.

Το 1989 σήμανε την κατάρρευση του Υπαρκτού και, μέσα στη δεκαετία του '90, τι δεν είδαμε! Να εξαφανίζεται η Ανατολική Γερμανία, να σπάει η Τσεχοσλοβακία σε δύο κομμάτια, η ΕΣΣΔ σε δεκαπέντε και η Γιουγκοσλαβία σε επτά, αν δεν έγινε λάθος στο μέτρημα. Ας μετρήσουμε ακόμη πόσα από τα θραύσματα των παραπάνω πρώην χωρών επέστρεψαν σαν πιστά σκυλάκια στις αγκάλες της μεγάλης μαμάς Γερμανίας: Ανατ. Γερμανία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Κροατία, Σλοβενία, Τσεχία, Σλοβακία... Ας αναπολήσουμε κι εκείνον τον απίθανο υπουργό Εξωτερικών, τον Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, που διαλαλούσε τουλάχιστον από το '85 ότι το όνειρό του ήταν η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Σίγουρα οι ΗΠΑ ήταν χωμένες μέχρι τα αυτιά σε όλες τις καταρρεύσεις και διασπάσεις, αλλά τελικά σίγουρα άλλος ήταν ο πιο ωφελημένος.

Σήμερα είμαστε μάρτυρες ενός καινούργιου τσουνάμι από διασπάσεις, που κάποιες μοιάζουν αναπόφευκτες και άλλες πολύ πιθανές. Μπορεί να έπεσαν λυτοί και δεμένοι να γλιτώσουν το κέντρο της Ε.Ε., το Βέλγιο, πειθαναγκάζοντας τους ακροδεξιούς Φλαμανδούς αντί να διασπάσουν τη χώρα, να βρουν άλλα ενδιαφέροντα, αλλά στην περίπτωση της Ουκρανίας δεν φαίνεται να σώζεται εύκολα το παιχνίδι και ίσως να μην έχει νόημα να σωθεί, αφού από την εποχή του Στάλιν ήταν δύο χώρες σε μία:
Ενα ανατολικό κομμάτι μαζί με την Κριμαία, παραδοσιακά ρωσόφωνο, με ρωσική συνείδηση, και ένα δυτικό κομμάτι, υπόλειμμα από τους ανά τους αιώνες διαμελισμούς της Πολωνίας. Το τελευταίο το αναμένει εναγωνίως η Γερμανία να το εντάξει πάραυτα σε σκληρό μνημόνιο ελληνο-κυπρο-πορτογαλικού τύπου, ενώ το ανατολικό το περιμένει ο Πούτιν να το περιποιηθεί δεόντως.
Την τύχη της Ουκρανίας υπάρχει κίνδυνος να έχει η Βοσνία, που χρησίμευσε για σάκος του μποξ μεταξύ δυτικών και Μιλόσεβιτς, αλλά σήμερα δεν θα χαλιόταν καθόλου η Γερμανία να κόψει με μια δαγκωνιά το κροατικό κομμάτι. Καθώς οι εκκαθαρίσεις λογαριασμών στην πρώην Γιουγκοσλαβία γίνονται σε πιο βάρβαρη παραδοσιακά μορφή, έχουμε κάθε λόγο απαισιοδοξίας.
Μεταφερόμαστε εκτός γερμανικής ζώνης επιρροής, για ένα ποτηράκι στα Χάιλαντς. Πόσοι Σκοτσέζοι άραγε ονειρεύονται να ξαναζήσουν τις δόξες του 1314, όταν ο Εντουάρντ Μπρους κατατρόπωσε στο Μπάνοκμπερν τον συνονόματό του Αγγλο βασιλιά; Βέβαια, τα πράγματα δεν είναι τόσο ρομαντικά, η Σκοτία έχει κοιτάσματα πετρελαίου και πανίσχυρη τουριστική βιομηχανία, διαθέτει πραγματική οικονομία σε αντίθεση με την αεριτζίδικη του λονδρέζικου Σίτυ. Το επικείμενο τον Σεπτέμβριο δημοψήφισμα για την ώρα δεν δίνει πολλές ελπίδες στους οπαδούς της Μαρίας Στιούαρτ και της ανεξάρτητης Σκοτίας.
Σε άλλη χώρα όμως, που η ανικανότατη και ακροδεξιότατη κυβέρνησή της τη βυθίζει στον Μεσαίωνα, πάνε να επανεμφανιστούν κάποια ξεχασμένα μεσαιωνικά βασίλεια που παπαγαλίζαμε στην Ιστορία: της Αραγόνας, της Ναβάρας και (κατά συνέπειαν) της Καστίλης.
Η κυβέρνηση Ραχόι προσπαθεί, μέσω Βρυξελλών και μέσω ισπανικού συνταγματικού δικαστηρίου, να απαγορεύσει, να σαμποτάρει, να σταματήσει με νύχια και με δόντια το δημοψήφισμα του Νοεμβρίου για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας. Ομως έχουν τώρα και καινούργιες σκοτούρες: Η βάσκικη περιφέρεια της Ναβάρας εκδήλωσε την επιθυμία, όπως έχει συνταγματικά το δικαίωμα, να συγχωνευτεί με τη διπλανή περιφέρεια της Χώρας των Βάσκων και, στο άθροισμα των δύο κομματιών, την πλειοψηφία έχουν οι αυτονομιστές. Η τελευταία ιστορία μόλις ξεκίνησε, αλλά αν οι φρανκιστές του Λαϊκού Κόμματος χρεωθούν τη διάλυση της Ισπανίας, θα είναι δύσκολο να ξανασηκώσουν κεφάλι.

Ελευθεροτυπία, Σάββατο 1 Μαρτίου 2014