Η γενοκτονία του ν // Ελύτης : «Κανένας Ηρώδης δεν θα τολμούσε να διατάξει τέτοια γενοκτονία όπως αυτή του τελικού ν• εκτός κι αν του 'λειπε η οπτική του ήχου».

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ

της Ελένης Λαδιά

Είναι πλέον γεγονός πως όσο περισσότερη συμπύκνωση έχει μία ποιητική πρόταση, τόσο μεγαλύτερη και περιέχουσα έννοια διαθέτει.
Χθες την νύχτα, μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, κατά τις τέσσερις, ξαναδιάβασα το μικρό και εύχυμο βιβλίο του Ελύτη με τον τίτλο, 2Χ7 ε, όπου επεσήμανα μία θαυμάσια ποιητική πρόταση: «Η οπτική του ήχου». Ο ποιητής γράφει για το τελικό ν και αναφέρεται στις επιγραφές εταιρειών, ιδρυμάτων και καταστημάτων: ΦαρμακείΟ, καφενείΟ, ΑιματολογικΟ Κέντρο, ΠαιδαγωγικΟ ΙνστιτούτΟ. Και πιο κάτω συμπεραίνει: «Κανένας Ηρώδης δεν θα τολμούσε να διατάξει τέτοια γενοκτονία όπως αυτή του τελικού ν• εκτός κι αν του 'λειπε η οπτική του ήχου».
Αυτή η ποιητική πρόταση περικλείει την ομορφιά, που απολαμβάνουν τα μάτια και τα αυτιά, όταν εκπηγάζει από την σωστή ορθογραφία. Και με αυτή την πρόταση μπόρεσα να εξηγήσω τον λόγο για τον οποίον μαγεύονται οι εγγράμματοι αλλοδαποί, όταν ακούν την αρχαία ή απλώς την καθαρεύουσα, χωρίς να καταλαβαίνουν την γλώσσα, ή ακόμη και οι Έλληνες όταν διαβάζουν ένα τμήμα ομηρικής ραψωδίας χωρίς να κατανοούν το περιεχόμενό της. Οι φιλόλογοι και οι φιλολογίζοντες «που», καθώς γράφει πιο κάτω ο ποιητής, «χάρη στον ευφωνικό στραβισμό τους εκλαμβάνουν τον εαυτό τους για προοδευτικό», μας καταστρέφουν ακριβώς αυτή την ομορφιά, την ποιητική του ήχου.
Έτσι μεταφράζονται και κομματιάζονται λέξεις που είναι και στα νεοελληνικά κατανοητές με περιφράσεις, όπως δολοπλόκος, αυτός που πλέκει δόλους ή λυσιμελής, ποικιλόθρονος κ. ά. 'Η ακόμη τρομαγμένοι ακούμε από τα ΜΜΕ να διαφημίζεται η «Ευριπίδη Ηλέκτρα» όπου εδώ καταστρέφεται η θαυμάσια γενική του ενικού των αρχαιοελληνικών ονομάτων (Ηρακλέους, Σοφοκλέους κ.ά) καθώς και το άρθρο, του οποίου η έλλειψη μας αναγκάζει να μιλούμε, όπως οι μετανάστες.
Οι λέξεις είναι ζωντανές κι όταν κομματιάζονται στο προκρούστειο κρεβάτι λόγω απλότητος, σκοπιμότητος ή τεμπελιάς, πονούν και η γραμμική τους απεικόνιση φανερώνει την αναπηρία τους. Προπαντός να μην λησμονούμε οι Έλληνες το τελικόν ν, και γενικώς το νοήμον ν, όπου χρειάζεται (νοήμον αφού κατά τις επιστημονικές έρευνες οξύνει τον νου μας) διότι οι λέξεις χωρίς το ν μοιάζουν με γάτες χωρίς ουρά.

diastixo.gr     Κυριακή, 16 Φεβρουαρίου 2014