Μια διαδικασία που εξυπηρέτησε την Άγκυρα

ΕΚ ΤΩΝ ΕΣΩ

Πολιτική που απέτυχε χρειάζεται αλλαγή

Του Κώστα Βενιζέλου

ΤΡΙΑσχεδόν χρόνια μετά την έναρξη της παρούσας διαδικασίας του Κυπριακού, είναι προφανές ότι η ακολουθούμενη τακτική της Λευκωσίας δεν αποδίδει. Και όταν δεν αποδίδει, δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ότι απέτυχε. Ξεκίνησε με τα ανοίγματα, τις γενναιόδωρες προσφορές προς την τουρκική πλευρά, τις αβαρίες για τη διευκόλυνση του Ταλάτ και φθάσαμε- επί ημερών Έρογλου- να κινδυνεύουμε να φορτωθεί η ελληνοκυπριακή πλευρά τις ευθύνες για το γεγονός ότι δεν προχωρεί η διαδικασία.
Η τακτική του «δώσε» και της προσαρμογής σε μια διαδικασία που εξαρχής στηρίχθηκε στο κενό, δεν μπορεί να προσφέρει διεξόδους. Άρχισε η διαδικασία χωρίς βάση συνομιλιών. Ο Ταλάτ είπε τότε, πως ο καθένας θα έδινε τη δική του ερμηνεία και ανεξαρτήτως εάν δεν συμφωνούσαν -που δεν συμφωνούσαν- θα προχωρούσαν. Ποιον εξυπηρετούσε η λογική αυτή; Την Άγκυρα που χρειαζόταν το άλλοθι μιας εν εξελίξει διαδικασίας και τον εγκάθετο της που ανέλαβε την εργολαβία ροκανίσματος του χρόνου.
Το 2008, ξεκίνησε η διαδικασία με «καλές συστάσεις» και γινόταν λόγος για «σύντομη λύση». Τρία σχεδόν χρόνια μετά, δεν έχουν συζητηθεί όλα τα κεφάλαια, αναλώθηκαν ατέρμονες συναντήσεις για τη Διακυβέρνηση και το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό. Στην αφετηρία αυτής της διαδικασίας οι διαχειριστές παρέπεμπαν στο γεγονός ότι οι προκάτοχοί τους πραγματοποίησαν πολλές συναντήσεις (Τζιωνή- Περτέφ), χωρίς αποτέλεσμα. Τότε βέβαια ο στόχος ήταν η εφαρμογή μιας συμφωνίας, αυτή της 8ης Ιουλίου, η οποία ειρήσθω εν παρόδω εξαφανίσθηκε αν και μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μια νέα προσέγγιση στο Κυπριακό. Σήμερα, χάσαμε τον λογαριασμό πόσες συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν και στο επίπεδο των διαπραγματευτών και στο επίπεδο των συμβούλων. Και ακόμη δεν έχουν συζητηθεί, εδαφικό, ασφάλεια, έποικοι.
Είναι προφανές ότι για τη μη επίτευξη συμφωνίας ευθύνεται η τουρκική πλευρά. Είναι, όμως, σαφές πως η ακολουθούμενη τακτική όχι μόνο δεν οδηγεί πουθενά αλλά φορτώνεται το Κυπριακό με νέες αβαρίες και καινούργια «κεκτημένα» της διαδικασίας. Χρειάζεται αλλαγή πλεύσης. Κι αυτό πρέπει να γίνει τώρα. Να αξιολογηθούν τα δεδομένα, να διαμορφωθούν σχεδιασμοί και να υπάρξει απεγκλωβισμός. Το κόστος θα είναι λιγότερο σήμερα, παρά να συνεχισθεί η δρομολογούμενη από καιρό πορεία των πραγμάτων στο Κυπριακό. Ο απεγκλωβισμός για να μην είναι θεωρητικός, θα πρέπει να συνοδευθεί με πρωτοβουλίες, ιδέες και κινήσεις που θα προσφέρουν διεξόδους. Οι φοβικές προσεγγίσεις οδηγούν συνήθως σε εγκλωβισμούς και ομηροποιήσεις.
Καιρός να εγκαταλειφθούν οι φοβίες, οι αμυντικές τακτικές και να διαμορφωθεί μια νέα πολιτική, που θα αυξήσει τις δυνατότητες και πιθανότητες για λύση, θα απομακρύνει από λογικές εδραίωσης και νομιμοποίησης κατοχικών δεδομένων. Με τα τολμηρά βήματα, με κινήσεις ελεγχόμενου ρίσκου, διαμορφώνονται ευκαιρίες και δυνατότητες.