Στην Ινδία ιδρύεται το πρώτο μουσείο για τον Τζορτζ Οργουελ

Η πόλη όπου γεννήθηκε αποτίει φόρο τιμής στον μεγάλο συγγραφέα

Ο Τζορτζ Οργουελ στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ήταν διευθυντής της Iνδικής Υπηρεσίας του BBC

 

Τα υπό κατάρρευση αποικιακά αγροτόσπιτα όπου γεννήθηκε ο Τζορτζ Οργουελ στην πόλη Μοτιάρι, στο κρατίδιο Μπιχάρ της Ινδίας, ανακαινίζονται πυρετωδώς για να φιλοξενήσουν το πρώτο παγκοσμίως μουσείο για τον συγγραφέα. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της τοπικής κυβέρνησης την οποία συγχρηματοδοτούν ιδιώτες ινδοί χορηγοί.

Εκτός από το σπίτι των τριών δωματίων όπου είδε για πρώτη φορά το φως, στις 25 Ιουνίου 1903, ο συγγραφέας του «1984» και της «Φάρμας των ζώων», το νέο μουσείο θα περιλαμβάνει επίσης ένα αγρόκτημα με μερικά  σκόρπια οικήματα, καλλιεργήσιμα χωράφια και μια μεγάλη αποθήκη στην οποία εκείνη την εποχή αποθηκεύονταν φυτά παπαρούνας από τα οποία παράγεται το όπιο.

O πατέρας του Οργουελ, ο Βρετανός Ρίτσαρντ Μπλερ, δούλευε στη μακρινή αυτή πόλη της Βόρειας Ινδίας, κοντά στα σύνορα με το Νεπάλ, ως κατώτερος διοικητικός υπάλληλος, επιστάτης εργατών οι οποίοι υπό σκληρές συνθήκες καλλιεργούσαν παπαρούνες. «Παρά τη δημοφιλία και την επιρροή του, δεν υπάρχει ακόμη κανένα μουσείο που να τιμά τη συμβολή του Τζορτζ Οργουελ στη σύγχρονη λογοτεχνία και δημοσιογραφία» δηλώνει ο θετός γιος του συγγραφέα Ρίτσαρντ Μπλερ, που φέρει το ονοματεπώνυμο του επιστάτη παππού του. «Είμαι ενθουσιασμένος που το παλιό σπίτι του πατέρα μου είναι υπό ανακαίνιση και θα μετατραπεί σε μουσείο, ένα μουσείο μοναδικό στον κόσμο» δηλώνει ο κ. Μπλερ στη βρετανική εφημερίδα «Guardian».

Αντίθετος σε κάθε ολοκληρωτισμό

Το Αρχείο του Οργουελ στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή ντοκουμέντων για τη ζωή και τη δουλειά του συγγραφέα που «επινόησε» μυθιστορηματικά τον «Μεγάλο Αδελφό» περιλαμβάνοντας χειρόγραφα, επιστολές, ημερολόγια, βιβλία αλλά και φωτογραφίες και ηχογραφήσεις. Ο κ. Μπλερ είναι μέλος της Επιτροπής Διαχείρισης του Αρχείου και σχεδιάζει να εγείρει το θέμα της υποστήριξης του μουσείου στην Ινδία. Πρακτικά αυτό μπορεί να σημαίνει τη δημιουργία αντιγράφων από τα ντοκουμέντα του Αρχείου Οργουελ ή ακόμη και τον δανεισμό κάποιων αυθεντικών ντοκουμέντων στο μουσείο. «Τίποτα δεν είναι αδύνατον εφόσον το σχέδιο έχει την έγκριση της τοπικής κυβέρνησης. Αλλά χρειάζεται να συμβουλευθώ τα υπόλοιπα μέλη της Eπιτροπής» λέει.

Γεννημένος ως Ερικ Αρθουρ Μπλερ, ο Οργουελ ήταν μόλις ενός έτους όταν η μητέρα του μετακόμισε με αυτόν στη Βρετανία, για να ακολουθήσει ο πατέρας του το 1911. Ο συγγραφέας δεν επισκέφθηκε ποτέ ξανά την πόλη όπου γεννήθηκε. Συμμετείχε στον ισπανικό εμφύλιο στο πλευρό των Δημοκρατικών, όπου συγκρούστηκε με τους σταλινικούς διατηρώντας τις σοσιαλιστικές ιδέες του. Κατέγραψε τις εμπειρίες του από την ηρωική εκείνη εποχή στο βιβλίο του Πεθαίνοντας στην Καταλωνία.

Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε ως διευθυντής της Iνδικής Υπηρεσίας του BBC, θέση από την οποία αποχώρησε το 1943. Οπαδός του δημοκρατικού σοσιαλισμού, έγραψε δοκίμια και άρθρα, ενώ αμφιλεγόμενη κίνησή του ήταν η λίστα με 49 ονόματα «ακροαριστερών» (ανάμεσά τους και του Τσάρλι Τσάπλιν) την οποία έφτιαξε και παρέδωσε στην κυβέρνηση των βρετανών Εργατικών το 1949 θεωρώντας ότι επρόκειτο για «οπαδούς του (σοβιετικού) ολοκληρωτισμού».  

Πέθανε στο Λονδίνο το 1950 σε ηλικία μόλις 47 ετών. «Ο Μεγάλος Αδελφός σε παρακολουθεί», «Σε μια εποχή παγκόσμιου ψεύδους το να λες την αλήθεια είναι μια πράξη επαναστατική», «Οπως και με τον χριστιανισμό, οι χειρότεροι διαφημιστές του σοσιαλισμού είναι οι πιστοί του» και «Εθνικισμός είναι η δίψα για εξουσία ενισχυμένη από αυταπάτες» είναι μερικά από τα πιο γνωστά αποφθέγματά του.

Γιατί τον τιμούν οι Ινδοί

Ο γιος ενός από τους ινδούς χορηγούς που συμβάλλουν στη χρηματοδότηση του νέου μουσείου έχει φτιάξει μια ταινία με τίτλο «Orwell!.. But why?» («Ο Οργουελ. Αλλά γιατί;») ως απάντηση στην κριτική σχετικά με το να τιμάς έναν Αγγλο του οποίου ο πατέρας δούλεψε σε μια βρώμικη και αποικιοκρατική επιχείρηση καλλιέργειας παπαρούνας.

«Ορισμένοι κάτοικοι του Μοτιάρι δεν καταλαβαίνουν ότι, παρ' όλο που ο Οργουελ ήταν Αγγλος, ήταν ένας αντι-ιμπεριαλιστής και έγραφε ενάντια στην αποικιακή εκμετάλλευση. Εφτιαξα την ταινία για να διδάξω τους κατοίκους της περιοχής για τον Οργουελ, για να τους πω ότι ένας σπουδαίος συγγραφέας γεννήθηκε στη γενέτειρά μου. Το σωστό είναι να τιμήσουμε τη μνήμη του» λέει ο σκηνοθέτης της ταινίας Μπισγουτζίτ Μουκχέρτζι.

Η πόλη Μοτιάρι ανήκει στην περιφέρεια Τσαπμαράν, την ευρύτερη περιοχή από όπου το 1917 o Μαχάτμα Γκάντι ξεκίνησε το πολιτικό κίνημα ειρηνικής ανυπακοής, το οποίο οδήγησε, 30 χρόνια αργότερα, στην ανατροπή της βρετανικής διοίκησης στην Ινδία. Ο Γκάντι είχε συγκινηθεί από τη δεινή κατάσταση των καλλιεργητών παπαρούνας και είχε αναφερθεί αρκετές φορές σε αυτούς ως κατ' εξοχήν θύματα των αποικιοκρατών.