Οικονομία - Το φάντασμα της κρίσης αρχίζει να πλανάται και πάλι πάνω από την ευρωζώνη

Η συγκυβέρνηση αγνοεί τις ευρω-ρωγμές στο προσχέδιο του προϋπολογισμού

Κώστας ΣΑΡΡΗΣ

Το φάντασμα της κρίσης αρχίζει να πλανάται και πάλι πάνω από την ευρωζώνη, κάτι που έχει παραληφθεί εντελώς στις εκτιμήσεις για την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας στο σχέδιο προϋπολογισμού που συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή. Γεγονός που δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω από το χαλί όπως γινόταν μέχρι τώρα. Το μόνο που έχουν να υποσχεθούν στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον κόσμο ολόκληρο είναι νέο γύρο «προγραμμάτων προσαρμογής» για να βγει από τη μύγα ξίγκι.

Δυσοίωνοι οικονομικοί δείκτες, αυξανόμενη ανεργία, πτώση στα χρηματιστήρια: η κρίση επιστρέφει στη ζώνη του ευρώ, σημειώνει σχόλιο στη Deutsche Welle, θρυμματίζοντας τις απατηλές θεωρίες του "success strory" της ελληνικής κυβέρνησης σε περιβάλλον δήθεν χειροκροτημάτων της διεθνούς κοινότητας.
Οσο η κυβέρνηση αγνοεί τις επιπτώσεις μιας νέας οικονομικής κρίσης διεθνώς που χτυπά πρωτίστως τους αδύναμους κρίκους του συστήματος, τις πιο χρεωμένες και εκτεθειμένες οικονομίες σαν την Ελλάδα, τόσο τα αδιέξοδα και τα σκληρά προγράμματα θα διαιωνίζονται.
«Μη λογική» χαρακτηρίζει η πλειοψηφία των αναλυτών, το 85%, που μετείχε σε δημοσκόπηση του Bloomberg την πρόωρη έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα στήριξης. Σημειώσαν πως η πρόταση Σαμαρά για πρόωρη έξοδο της χώρας από το πρόγραμμα στήριξης, δεν είναι λογική από οικονομική άποψη, καθώς για να μπορεί μία χώρα να ευνοηθεί από το πρόγραμμα αγοράς τίτλων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα πρέπει να βρίσκεται σε πρόγραμμα στήριξης.


Οσο και να προσπαθεί το κυβερνητικό επιτελείο να πει ότι η κρίση στην ελληνική αγορά μετοχών και ομολόγων  οφείλεται στο πολιτικό ρίσκο... των εκλογών εντείνοντας τις αψιμαχίες στη Βουλή και στα τηλε-παράθυρα, τόσο πιο δραματικά ερχεται η πραγματικότητα να επιβεβαιώσει ότι βασική αιτία είναι η κοινωνική κατακραυγή και συνολική αδυναμία να βρεθεί διέξοδος στην κρίση του ευρώ, που αποτελεί την πιο άγρια έκφραση αυτή τη στιγμή της κρίσης.
Κρίση που δεν έχει ξεπεραστεί διεθνώς από το πιστωτικό κράχ του 2007-8. Τότε στην κορυφή του παγόβουνο βρέθηκε ο τιτανικός του αμερικανικού επενδυτικού κολοσσού Lehman Brothers, τώρα στην κορυφή βρίσκεται συνολικά η ζώνη του ευρώ και ο πυρήνας της με subprime... την Ελλάδα.
Η υφεσιακές πιέσεις χτυπούν πλέον ανοιχτά ξανά το σύστημα συνολικά βαδίζοντας εκτός ελέγχου και χωρίς πυξίδα. Με την καρδιά του ευρώ στην πρώτη γραμμή αδυναμίας. Την Κίνα να τρίζει με "κόκκινο" τραπεζικό σύστημα και υψηλά χρέη. Και όσες οικονομίες προσπάθησαν με κρατικές ενέσεις τόνωσης "κεϊνσιανού τύπου... χρηματοοικονομικής προσέγγισης", όπως λέει ο ιταλός πανεπιστημιακός Ρ. Μπελοφιόρε (σαν τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τη Βρετανία κ.α.) να φορτώνουν με χρέη τους προϋπολογισμούς, με αναιμικό έως μηδαμινό αποτέλεσμα στις οικονομίες και στις κοινωνίες που πληρώνουν το μάρμαρο.
Lehman Brothers... dejavu
Αυτή η αντίφαση φέρνει ξανά την κρίση στο προσκήνιο, αλλά αυτή τη φορά με λιγότερα όπλα στη φαρέτρα των κυβερνήσεων και των "διεθνών θεσμών" να την αντιμετωπίσουν.
Πολλοί οικονομολόγοι πιστεύουν ότι ο κίνδυνος παρατεταμένης ύφεσης στην ευρωζώνη δεν έχει παρέλθει οριστικά. «Απλώς έχουμε σήμερα μία διαφορετική μορφή κρίσης» υποστηρίζει ο Ρόμπερτ Χάλβερ, στέλεχος της γερμανικής τράπεζας Baader Bank. Τα προηγούμενα χρόνια η κρίση αφορούσε κυρίως το δημόσιο χρέος, ενώ τώρα εστιάζει στην ισχνή δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα, τονίζει ο γερμανός αναλυτής.
«Βλέπουμε ότι πολλές χώρες της ευρωζώνης δεν έχουν προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις εκείνες που θα ήταν απαραίτητες για να προσελκύσουν περισσότερες επενδύσεις και να δημιουργήσουν σταθερές θέσεις εργασίας. Το πρόβλημα λοιπόν παραμένει και φοβάμαι ότι επιστρέφουμε στη βαρβαρότητα του χρέους και σε μία νοοτροπία που λέει ότι προσπαθούμε να σταθεροποιήσουμε την οικονομία με καινούργια χρέη» επισημαίνει ο Ρόμπερτ Χάλβερ, όπως γράφει σχόλιο στη Deutsche Welle.


Ο γερμανός οικονομολόγος Μαξ Ότε ήταν ένας από τους ελάχιστους «ειδικούς» που ήδη από το 2006 κατάφεραν να προβλέψουν την παγκόσμια κρίση. Σήμερα πιστεύει ότι ενδεχόμενο νέο υφεσιακό επεισόδιο θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμη πιο σοβαρό από την κρίση της Lehman Brothers το 2008. «Με την προ εξαετίας κρίση προκλήθηκε πανικός, υπήρχε φόβος ότι θα διαλυθεί το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Λύσαμε το πρόβλημα με την πολιτική του φθηνού χρήματος, αλλά οι δομικές μεταρρυθμίσεις δεν έγιναν, τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Και τώρα το κρατικό χρέος αυξάνεται, ο ευρωπαϊκός νότος βιώνει μία καταστροφική ύφεση με 50% ανεργία στους νέους και η αναπτυξιακή προσπάθεια δεν αποδίδει».
Σε όλα αυτά προστίθενται νέοι αστάθμητοι παράγοντες, εκτιμά ο Μαξ Ότε: ο- ανόητος, κατά την άποψή του- οικονομικός πόλεμος με τη Ρωσία, που επιβαρύνει ιδιαίτερα τη Γερμανία και την Αυστρία. Η προέλαση του αποκαλούμενου ʻΙσλαμικού Κράτουςʼ στη Μέση Ανατολή. Φαινόμενα κυβερνητικής αστάθειας ακόμα και στην ίδια την Ευρώπη. «Η πολιτική αστάθεια στην Ευρώπη είναι ουσιαστικά μία αναπτυξιακή ένεση για την Αμερική: οι πολυεθνικές μεταφέρουν επενδύσεις από την Ευρώπη στην Αμερική» λέει ο γερμανός οικονομολόγος.
Αντικρουόμενες προτάσεις για το μέλλον
«Η κρίση δεν έχει περάσει» υποστηρίζει και ο Χανς Βέρνερ Ζιν, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών του Μονάχου (IFO). Ιδιαίτερα ανησυχητική θεωρεί ο Ζιν την κατάσταση στην Ιταλία, όπου, όπως υποστηρίζει, καταγράφονται πρόσφατες εκροές κεφαλαίων ύψους 67 δις ευρώ. Παλαιότερα το πρόβλημα είχε λυθεί με την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία εξήγγειλε ότι, αν χρειαστεί, θα αγοράσει κρατικά ομόλογα υπερχρεωμένων χωρών σε απεριόριστο ύψος και κατ΄αυτόν τον τρόπο κατάφερε να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης, λέει σχόλιο στη Deutsche.
Ωστόσο ο αναλυτής Ρόμπερτ Χάλβερ επικρίνει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της παρέμβασης αυτής. «Έκτοτε τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης δανείζονται με ευνοϊκούς όρους, γεγονός που φυσικά προκαλεί συσσώρευση χρεών. Με άλλα λόγια τα προβλήματα καλύπτονται, αλλά δεν λύνονται. Έχουμε πλέον στην ευρωζώνη χώρες που παίρνουν νέα δάνεια, για να αποπληρώσουν, όπως μπορούν, παλαιότερα δάνεια» τονίζει ο Ρόμπερτ Χάλβερ.
Τι μέλλει γενέσθαι; Οι απόψεις διίστανται, οι προτάσεις είναι πολλές και διαφορετικές. Ο Ρόμπερτ Χάλβερ πιστεύει ότι η Γερμανία δεν θα πρέπει να παραμείνει αυστηρά προσηλωμένη στον στόχο του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού» για το 2015. Ο Χανς Βέρνερ Ζιν προτείνει ένα νέο κούρεμα χρέους σε όλες της «χώρες της κρίσης». Όσο για τον Μαξ Ότε, επαναφέρει τα σενάρια εξόδου από την ευρωζώνη: «Ορισμένα κράτη-μέλη της περιφέρειας πρέπει να αποχωρήσουν αμέσως από την ευρωζώνη. Όχι όμως και από την ΕΕ, να το τονίσουμε αυτό. Επίσης πρέπει να τερματιστεί ο οικονομικός πόλεμος με τη Ρωσία. Και βέβαια να αλλάξει η σημερινή αρχιτεκτονική του ευρώ. Σήμερα η ΕΕ είναι υπερβολικά εξαρτημένη από την Αμερική».
με πληροφορίες Deutsche Welle, Bloomberg, Reuters, FT



Πηγή: www.enet.gr
Δημοσιεύτηκε στις 17/10/2014