Ακόμα μια ανησυχητική «πρωτιά» της Κύπρου
στην Ευρώπη
στην Ευρώπη
Του ΒΑΣΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι Κύπριοι είναι οι πρώτοι στην Ευρώπη, με βάση προκαταρκτικά
στοιχεία έρευνας, όσον αφορά την αύξηση στην υπερβολική κατανάλωση
αλκοόλ. Η «πρωτιά» δεν αφορά στο σύνολο του πληθυσμού, αλλά τους
ανθρώπους που δηλώνουν ότι κατανάλωσαν υπερβολικό αλκοόλ.
Το ανησυχητικό, όπως αναφέρει στον «Φ» ο νευρολόγος ψυχίατρος και επιστημονικός συνεργάτης του ΚΕΝΘΕΑ κ. Κυριάκος Βερεσιές, είναι ότι ενώ πριν 15-20 χρόνια υπήρχαν άτομα με εξάρτηση από το αλκοόλ στις ηλικίες πέραν των 45 ετών, τώρα υπάρχουν εξαρτημένα άτομα που ζητούν βοήθεια στις ηλικίες 23-30. Όπως υποδεικνύει ο κ. Βερεσιές, για να φτάσει κάποιος στο σημείο να ζητά βοήθεια για απεξάρτηση στην ηλικία των 23 ετών, σημαίνει ότι άρχισε να καταναλώνει αλκοόλ όταν ήταν μαθητής. Ο κ. Βερεσιές αναφέρει ότι δεν υπάρχουν κέντρα απεξάρτησης από το αλκοόλ για εφήβους και προσθέτει, πως θα πρέπει να δημιουργηθούν αλλά πρωτίστως θα πρέπει να ακολουθηθεί πολιτική πρόληψης ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο όσοι φτάνουν στο σημείο να ζητούν βοήθεια.
Η νέα έρευνα που αφορά στη χρήση αλκοόλ από νέους ολοκληρώνεται σύντομα, αλλά τα αποτελέσματα της προηγούμενης δεν προδιαθέτουν για πιο ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Η προηγούμενη έρευνα, όπως λέει ο κ. Βερεσιές, έδειξε πως 1% των μαθητών μέθυσε δέκα ή περισσότερες φορές τους τελευταίους μήνες 1% τα κορίτσια και 3% τα αγόρια.
Ο κ. Βερεσιές λέει επίσης, πως το 1995 ποσοστό 85% των ερωτηθέντων μαθητών είπαν ότι έχουν καταναλώσει αλκοόλ έστω και μια φορά κατά τη διάρκεια του έτους. Το 1999, 2003 και2007 το ποσοστό σταθεροποιήθηκε στο 79%.
Εξάλλου, το 2007 ποσοστό 5,5% των μαθητών μέθυσαν πάνω από τρεις φορές τον τελευταίο χρόνο. Με βάση το δείγμα των 5.000 μαθητών αυτοί που μέθυσαν ανέρχονταν στους 250. Εξάλλου, από τους ερωτηθέντες, ποσοστό 26% (40% στα αγόρια και 13% στα κορίτσια) έκαναν χρήση αλκοόλ τις τελευταίες 30 μέρες.
Ο δρ Βερεσιές παρατηρεί πως ένα από τα αρνητικά είναι και η εύκολη προσβασιμότητα στη χρήση αλκοόλ, όπου στην Κύπρο είναι δεδομένη. «Ακόμη και ένα παιδάκι 5-6 ετών αν το αφήσει ο πατέρας του στην είσοδο της υπεραγοράς της γειτονιάς του και πει στον πωλητή, «μου είπε ο παπάς μου να μου δώσετε ένα μπουκάλι κρασί», θα του το δώσουν. Αυτό γίνεται επειδή ουδείς κάθησε να σκεφτεί ότι το να πουλάς αλκοόλ σε ένα παιδί δεν είναι σωστό, προσθέτει.
Παράλληλα, η προσβασιμότητα στα νυκτερινά κέντρα είναι επίσης δεδομένη. Δεν υπάρχει έστω και ένα στέκι, στο οποίο να συχνάζουν ανήλικοι που να μην προσφέρει ποτό, λέει ο κ. Βερεσιές ο οποίος επισημαίνει, πως από έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1995 στη Λάρνακα διαπιστώθηκε ότι ποσοστό 30% των κέντρων για νεολαία δεν προσέφερε ποτό, ενώ σήμερα δεν υπάρχουν τέτοια κέντρα. «Όταν ρωτήσαμε ιδιοκτήτες κέντρων «γιατί σερβίρουν ποτό», ανέφεραν ότι έχουν έξοδα, ενοίκια, μεροκάματα κ.λπ.», αναφέρει ο κ. Βερεσιές.
Τι καταναλώνουν όμως οι έφηβοι; Τα τελευταία 15-20 χρόνια στην Κύπρο παρατηρήθηκε ότι σε διαφημιστικό επίπεδο προωθήθηκε η μπίρα και πέρασε το μήνυμα ότι είναι κάτι περίπου όπως το αναψυκτικό και αυτό πέρασε με συγκεκριμένο πλάνο που προωθήθηκε και από εκεί ξεκίνησαν πολλά προβλήματα, υποστηρίζει ο επιστημονικός συνεργάτης του ΚΕΝΘΕΑ, ο οποίος συνεχίζει: Αυτό το μήνυμα πέρασε και στους γονείς οι οποίοι χαλάρωσαν και θεωρούσαν ότι η μπίρα δεν είναι τίποτε κακό. Κανένας δεν σκέφτηκε πως ο εγκέφαλος ενός νεαρού ατόμου που είναι ανώριμος ακόμη, αν ξεκινήσει από την παιδική ηλικία την επαφή με το αλκοόλ δημιουργεί σταδιακά τις προϋποθέσεις να αρχίσει ο νέος και να περάσει από τη χρήση στην κατάχρηση και από εκεί στην εξάρτηση. Παράλληλα, δημιουργείται η τελετουργία της χρήσης του αλκοόλ. Κάποιοι σκέφτονται ως εξής: «Επικοινωνώ με τους φίλους στις καλές και τις κακές στιγμές και το αλκοόλ βρίσκεται μεταξύ μας και είναι ένα ποτό ανώδυνο, το οποίο δίνει άλλο χρώμα στην παρέα μας». Το αλκοόλ που υπάρχει στην μπίρα είναι λίγο, νοουμένου ότι θα πιεί κανείς λίγο. Αν όμως ένας νεαρός 12-18 ετών πιει 4-5 μπίρες, αυτό ισοδυναμεί περίπου με δύο ποτήρια κρασί ή μια δόση ουίσκι. Έτσι, ειδικά στις νεαρές ηλικίες μπαίνει κανείς στην κατανάλωση ποσότητας χωρίς ο οργανισμός του να μπορεί να αφομοιώσει το αλκοόλ. Σταδιακά, με τη χρήση δημιουργείται ανοχή και αντοχή από τον οργανισμό, δηλαδή ο εγκέφαλος συνηθίζει στην προηγούμενη δόση.
Όταν θέλει κάποιος να έρθει σε κατάσταση ευεξίας, σε κέφι, αυτό που έπινε χθες δεν είναι αρκετό να επιφέρει τα ίδια αποτελέσματα. Αυτό οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης του αλκοόλ και από εδώ περνάμε στην κατάχρηση.
Το ανησυχητικό, όπως αναφέρει στον «Φ» ο νευρολόγος ψυχίατρος και επιστημονικός συνεργάτης του ΚΕΝΘΕΑ κ. Κυριάκος Βερεσιές, είναι ότι ενώ πριν 15-20 χρόνια υπήρχαν άτομα με εξάρτηση από το αλκοόλ στις ηλικίες πέραν των 45 ετών, τώρα υπάρχουν εξαρτημένα άτομα που ζητούν βοήθεια στις ηλικίες 23-30. Όπως υποδεικνύει ο κ. Βερεσιές, για να φτάσει κάποιος στο σημείο να ζητά βοήθεια για απεξάρτηση στην ηλικία των 23 ετών, σημαίνει ότι άρχισε να καταναλώνει αλκοόλ όταν ήταν μαθητής. Ο κ. Βερεσιές αναφέρει ότι δεν υπάρχουν κέντρα απεξάρτησης από το αλκοόλ για εφήβους και προσθέτει, πως θα πρέπει να δημιουργηθούν αλλά πρωτίστως θα πρέπει να ακολουθηθεί πολιτική πρόληψης ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο όσοι φτάνουν στο σημείο να ζητούν βοήθεια.
Η νέα έρευνα που αφορά στη χρήση αλκοόλ από νέους ολοκληρώνεται σύντομα, αλλά τα αποτελέσματα της προηγούμενης δεν προδιαθέτουν για πιο ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Η προηγούμενη έρευνα, όπως λέει ο κ. Βερεσιές, έδειξε πως 1% των μαθητών μέθυσε δέκα ή περισσότερες φορές τους τελευταίους μήνες 1% τα κορίτσια και 3% τα αγόρια.
Ο κ. Βερεσιές λέει επίσης, πως το 1995 ποσοστό 85% των ερωτηθέντων μαθητών είπαν ότι έχουν καταναλώσει αλκοόλ έστω και μια φορά κατά τη διάρκεια του έτους. Το 1999, 2003 και2007 το ποσοστό σταθεροποιήθηκε στο 79%.
Εξάλλου, το 2007 ποσοστό 5,5% των μαθητών μέθυσαν πάνω από τρεις φορές τον τελευταίο χρόνο. Με βάση το δείγμα των 5.000 μαθητών αυτοί που μέθυσαν ανέρχονταν στους 250. Εξάλλου, από τους ερωτηθέντες, ποσοστό 26% (40% στα αγόρια και 13% στα κορίτσια) έκαναν χρήση αλκοόλ τις τελευταίες 30 μέρες.
Ο δρ Βερεσιές παρατηρεί πως ένα από τα αρνητικά είναι και η εύκολη προσβασιμότητα στη χρήση αλκοόλ, όπου στην Κύπρο είναι δεδομένη. «Ακόμη και ένα παιδάκι 5-6 ετών αν το αφήσει ο πατέρας του στην είσοδο της υπεραγοράς της γειτονιάς του και πει στον πωλητή, «μου είπε ο παπάς μου να μου δώσετε ένα μπουκάλι κρασί», θα του το δώσουν. Αυτό γίνεται επειδή ουδείς κάθησε να σκεφτεί ότι το να πουλάς αλκοόλ σε ένα παιδί δεν είναι σωστό, προσθέτει.
Παράλληλα, η προσβασιμότητα στα νυκτερινά κέντρα είναι επίσης δεδομένη. Δεν υπάρχει έστω και ένα στέκι, στο οποίο να συχνάζουν ανήλικοι που να μην προσφέρει ποτό, λέει ο κ. Βερεσιές ο οποίος επισημαίνει, πως από έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1995 στη Λάρνακα διαπιστώθηκε ότι ποσοστό 30% των κέντρων για νεολαία δεν προσέφερε ποτό, ενώ σήμερα δεν υπάρχουν τέτοια κέντρα. «Όταν ρωτήσαμε ιδιοκτήτες κέντρων «γιατί σερβίρουν ποτό», ανέφεραν ότι έχουν έξοδα, ενοίκια, μεροκάματα κ.λπ.», αναφέρει ο κ. Βερεσιές.
Τι καταναλώνουν όμως οι έφηβοι; Τα τελευταία 15-20 χρόνια στην Κύπρο παρατηρήθηκε ότι σε διαφημιστικό επίπεδο προωθήθηκε η μπίρα και πέρασε το μήνυμα ότι είναι κάτι περίπου όπως το αναψυκτικό και αυτό πέρασε με συγκεκριμένο πλάνο που προωθήθηκε και από εκεί ξεκίνησαν πολλά προβλήματα, υποστηρίζει ο επιστημονικός συνεργάτης του ΚΕΝΘΕΑ, ο οποίος συνεχίζει: Αυτό το μήνυμα πέρασε και στους γονείς οι οποίοι χαλάρωσαν και θεωρούσαν ότι η μπίρα δεν είναι τίποτε κακό. Κανένας δεν σκέφτηκε πως ο εγκέφαλος ενός νεαρού ατόμου που είναι ανώριμος ακόμη, αν ξεκινήσει από την παιδική ηλικία την επαφή με το αλκοόλ δημιουργεί σταδιακά τις προϋποθέσεις να αρχίσει ο νέος και να περάσει από τη χρήση στην κατάχρηση και από εκεί στην εξάρτηση. Παράλληλα, δημιουργείται η τελετουργία της χρήσης του αλκοόλ. Κάποιοι σκέφτονται ως εξής: «Επικοινωνώ με τους φίλους στις καλές και τις κακές στιγμές και το αλκοόλ βρίσκεται μεταξύ μας και είναι ένα ποτό ανώδυνο, το οποίο δίνει άλλο χρώμα στην παρέα μας». Το αλκοόλ που υπάρχει στην μπίρα είναι λίγο, νοουμένου ότι θα πιεί κανείς λίγο. Αν όμως ένας νεαρός 12-18 ετών πιει 4-5 μπίρες, αυτό ισοδυναμεί περίπου με δύο ποτήρια κρασί ή μια δόση ουίσκι. Έτσι, ειδικά στις νεαρές ηλικίες μπαίνει κανείς στην κατανάλωση ποσότητας χωρίς ο οργανισμός του να μπορεί να αφομοιώσει το αλκοόλ. Σταδιακά, με τη χρήση δημιουργείται ανοχή και αντοχή από τον οργανισμό, δηλαδή ο εγκέφαλος συνηθίζει στην προηγούμενη δόση.
Όταν θέλει κάποιος να έρθει σε κατάσταση ευεξίας, σε κέφι, αυτό που έπινε χθες δεν είναι αρκετό να επιφέρει τα ίδια αποτελέσματα. Αυτό οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης του αλκοόλ και από εδώ περνάμε στην κατάχρηση.
>> η νομοθεσια
Η ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού κ. Λήδα
Κουρσουμπά, μετά από υποβολή παραπόνου αναφορικά με το νομικό πλαίσιο
που διέπει τη διάθεση οινοπνευματωδών ποτών σε ιδιωτικά πάρτι ανηλίκων
και την πώληση σε ανηλίκους οινοπνευματωδών ποτών από περίπτερα και
άλλα υποστατικά, εξέτασε το θέμα και υποδεικνύει τα εξής:
Α.1. Το άρθρο 5Α (1) του Περί Πώλησης Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμου (κεφ.144) καθορίζει ότι «η πώληση, η διάθεση ή η χορήγηση οινοπνευματώδους ποτού σε οποιοδήποτε πρόσωπο, είτε για σκοπούς επιτόπιας κατανάλωσης είτε για οποιονδήποτε άλλο σκοπό, απαγορεύεται, εκτός αν διαπιστωθεί με οποιαδήποτε έγγραφα αποδεικτικά στοιχεία ότι το πρόσωπο αυτό είναι ηλικίας μεγαλύτερης των δεκαεπτά ετών». Α.2. Σύμφωνα με το άρθρο 5Α (2) του ίδιου Νόμου «την ευθύνη για την πώληση, τη διάθεση ή τη χορήγηση οινοπνευματώδους ποτού σε πρόσωπο ηλικίας κάτω των δεκαεπτά ετών, κατά παράβαση του εδαφίου (1), φέρει και το πρόσωπο το οποίο είναι ιδιοκτήτης ή διευθυντής της επιχείρησης ή έχει υπό τον έλεγχό του το υποστατικό ή τον χώρο, στον οποίο διαπράττεται η παράβαση, καθώς και το πρόσωπο το οποίο παρέσχε το οινοπνευματώδες ποτό».
Η παράβαση των διατάξεων του Νόμου, εφόσον υπάρχει καταδίκη, επισύρει ποινή φυλάκισης μέχρι 6 μήνες ή πρόστιμο 1.700 ευρώ ανά παράβαση ή και τις δύο ποινές (άρθρο 23 του ίδιου Νόμου).
Α.1. Το άρθρο 5Α (1) του Περί Πώλησης Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμου (κεφ.144) καθορίζει ότι «η πώληση, η διάθεση ή η χορήγηση οινοπνευματώδους ποτού σε οποιοδήποτε πρόσωπο, είτε για σκοπούς επιτόπιας κατανάλωσης είτε για οποιονδήποτε άλλο σκοπό, απαγορεύεται, εκτός αν διαπιστωθεί με οποιαδήποτε έγγραφα αποδεικτικά στοιχεία ότι το πρόσωπο αυτό είναι ηλικίας μεγαλύτερης των δεκαεπτά ετών». Α.2. Σύμφωνα με το άρθρο 5Α (2) του ίδιου Νόμου «την ευθύνη για την πώληση, τη διάθεση ή τη χορήγηση οινοπνευματώδους ποτού σε πρόσωπο ηλικίας κάτω των δεκαεπτά ετών, κατά παράβαση του εδαφίου (1), φέρει και το πρόσωπο το οποίο είναι ιδιοκτήτης ή διευθυντής της επιχείρησης ή έχει υπό τον έλεγχό του το υποστατικό ή τον χώρο, στον οποίο διαπράττεται η παράβαση, καθώς και το πρόσωπο το οποίο παρέσχε το οινοπνευματώδες ποτό».
Η παράβαση των διατάξεων του Νόμου, εφόσον υπάρχει καταδίκη, επισύρει ποινή φυλάκισης μέχρι 6 μήνες ή πρόστιμο 1.700 ευρώ ανά παράβαση ή και τις δύο ποινές (άρθρο 23 του ίδιου Νόμου).
ΠΟΛΛΟΙ είναι οι γονείς που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ λέει ο κ.
Βερεσιές ο οποίος εκτιμά ότι ο αριθμός τους κυμαίνεται, ίσως, μεταξύ
για 80.000-100.000. Δεν σημαίνει πως όλοι περνάνε στην εξάρτηση,
διευκρινίζει ο κ. Βερεσιές. Παρατηρεί ωστόσο, πως όταν το ποτό
βρίσκεται στο τραπέζι δύο ή και περισσότερες φορές την εβδομάδα,
μπορεί να επηρεαστούν και τα παιδιά τα οποία θεωρούν, υπό τις
περιστάσεις, ότι το
αλκοόλ δεν είναι κάτι κακό. Παράλληλα, ο κ. Βερεσιές θεωρεί πως είναι
λάθος να λέμε στο σπίτι «άσε το παιδί να πιεί για να συνηθίσει». Δεν
κάνουμε προπόνηση ποτού στο σπίτι, αναφέρει χαρακτηριστικά. Κατά τον κ.
Βερεσιέ, ο άνθρωπος πρέπει να ξεπερνά τα δεκαπέντε για να δοκιμάζει το
ποτό. Δυστυχώς υπάρχουν ανήλικοι που δοκιμάζουν το ποτό πριν κλείσουν
τα δεκατρία, διαπιστώνει.
Ο δρ Βερεσιές θεωρεί πως δεν είναι κακό σε μια παρέα να πίνουμε λίγο αλκοόλ. Το κακό είναι όταν κάποιος δεν νιώθει καλά όταν βγαίνει έξω και πίνει από πριν ποτό για να μπορεί να μιλά ή να συμπεριφέρεται πιο άνετα και πιο εύκολα. Εξάλλου, κάποιοι δεν μπορούν να κοιμηθούν καλά και καταναλώνουν αλκοόλ για να κοιμηθούν, κάτι το οποίο επίσης θεωρεί αρνητικό.
Ο δρ Βερεσιές θεωρεί πως δεν είναι κακό σε μια παρέα να πίνουμε λίγο αλκοόλ. Το κακό είναι όταν κάποιος δεν νιώθει καλά όταν βγαίνει έξω και πίνει από πριν ποτό για να μπορεί να μιλά ή να συμπεριφέρεται πιο άνετα και πιο εύκολα. Εξάλλου, κάποιοι δεν μπορούν να κοιμηθούν καλά και καταναλώνουν αλκοόλ για να κοιμηθούν, κάτι το οποίο επίσης θεωρεί αρνητικό.
Αυτό που με κάνει να ανησυχώ είναι ότι πολλοί βουλευτές ασχολούνται με το θέμα της κατανάλωσης αλκοόλ όταν τα παιδιά τους φτάνουν στην εφηβεία, λέει ο κ. Λεβέντης, ο οποίος προσθέτει ότι το θέμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, όχι ευκαιριακά, αλλά με στόχο να βρεθεί μακροχρόνια λύση.
Προ τριετίας εισηγηθήκαμε όπως δοθεί η δυνατότητα δημιουργίας χώρων που θα δέχονται ανηλίκους χωρίς να προφέρεται αλκοόλ. Οι χώροι αυτοί θα μπορούσαν να έκλειναν σχετικά νωρίς, δηλαδή τις ώρες που κλείνει ένα εστιατόριο, οπόταν οι γονείς θα μπορούσαν φεύγοντας από την έξοδό τους να παραλαμβάνουν και τα παιδιά τους. Αυτό αντιμετωπίστηκε θετικά, αλλά τελικά δεν πέρασε σε νομοθεσία, κατέληξε.
Πηγή: www.philenews.com
Δημοσιεύτηκε στις 23/04/2012
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire