Δεκαεφτά χρόνια μετά, η ιστορία τείνει να επαναληφθεί. Αλλά γύρω από ένα κομπιούτερ, προς επίρρωσιν ότι οι εποχές άλλαξαν. Η ταυτόχρονη δημοσίευση ενός κειμένου – στην προσωπική ιστοσελίδα του καθενός – τριών στελεχών του ΠΑΣΟΚ, εκτός του ότι υποδηλώνει την αλλαγή εργαλείων στην πολιτική, παραπέμπει και στον Νοέμβριο του 1994
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Στις 13 Νοεμβρίου 1994, στις 9 μ.μ. ακριβώς, ένα μαύρο αυτοκίνητο με οδηγό και έναν μόνο επιβάτη διέσχισε αντίθετα τον δρόμο και σταμάτησε έξω από μια πολυκατοικία στην οδό Προφήτη Ηλία, στη Ρεματιά Χαλανδρίου. Ο επιβάτης έδιωξε τον οδηγό του και χτύπησε το κουδούνι που έγραφε «Βάσω Παπανδρέου». Η πόρτα άνοιξε και στο ευρύχωρο σαλόνι του διαμερίσματος, εκτός από την οικοδέσποινα, περίμεναν δυο ακόμη γνωστά στελέχη του ΠΑΣΟΚ: ο Θόδωρος Πάγκαλος και ο Παρασκευάς Αυγερινός. Ο άνθρωπος που παραβίασε τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας εκείνο το βράδυ σε δυο χρόνια θα ορκιζόταν Πρωθυπουργός. Ηταν ο Κώστας Σημίτης. Και σε εκείνο το διαμέρισμα άρχισε μια συναρπαστική εσωκομματική ιστορία που θα έμενε γνωστή ως «ομάδα των τεσσάρων». Κανονικά θα ήταν πέντε. Αλλά ο πέμπτος προσκεκλημένος αντί για το Χαλάνδρι εκείνο το βράδυ βρισκόταν στα Δολιανά. Κάποια στιγμή τηλεφώνησε η γυναίκα του: «Δεν θα έλθει». Ο Κώστας Λαλιώτης δεν πήγε στο ραντεβού για να μη γίνει «πατροκτόνος».
Στην πραγματικότητα αυτό που έδωσε υπόσταση στην ομάδα ήταν ο έκτος άνθρωπος. Για την ακρίβεια, ο Θόδωρος Τσουκάτος. Εκείνη την περίοδο οργάνωνε την επέλαση του Κ. Σημίτη προς την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Προκειμένου να πιέσει τα πράγματα, φρόντισε την επομένη να γίνει γνωστή η συνάντηση. Μέσα σε λίγες ώρες όλη η Ελλάδα ήξερε ότι τέσσερα στελέχη του ΠΑΣΟΚ που είχαν τεταμένες σχέσεις με τον Ανδρέα Παπανδρέου έφαγαν εκείνο το βράδυ στο ίδιο τραπέζι κοτόπουλο μιλανέζα, αγκινάρες και σπανακόπιτα. Τι ακριβώς συζήτησαν δεν έγινε ποτέ γνωστό.
Αλλά δεν ήταν και τίποτε περισσότερο από την πρόθεση να προβληθούν ως «ο άλλος πόλος» στο ΠΑΣΟΚ. Ο λόγος; Οι πληροφορίες για επικείμενη μετακίνηση του Ανδρέα Παπανδρέου στην Προεδρία της Δημοκρατίας την άνοιξη του 1995, οπότε το ΠΑΣΟΚ θα αναζητούσε νέο Πρωθυπουργό. Αλλά τίποτε συγκεκριμένο. Ούτε καν αν θα συναντηθούν ξανά. Η ιδρυτική πράξη της «συμμορίας των τεσσάρων», όπως την έλεγαν τότε πολλοί, δεν θα αφήσει πρακτικά στην πολιτική ιστορία. Εγραψε όμως αρκετές σελίδες της.
Λίγες μέρες αργότερα και ενώ το θέμα συζητείται εκτενώς ο Ανδρέας Παπανδρέου ερωτάται και δίνει απάντηση μάλλον διφορούμενη: «Συναντήσεις εφόσον δεν βλάπτουν το Κίνημα είναι ευπρόσδεκτες, όταν βλάπτουν δεν είναι». Αλλά στην επόμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου είναι σαφής: «Δημόσια διαφωνία υπουργού με την κυβερνητική πολιτική δεν νοείται και δεν γίνεται αποδεκτή. Είναι και θα εκληφθεί στην ουσία ως δήλωση παραίτησης». Ολοι στρέφονται στον μόνο υπουργό του κουαρτέτου: τον Κ. Σημίτη. Στις 29 Νοεμβρίου ο Α. Παπανδρέου συγκαλεί την ΚΕ για να κόψει τη φόρα των «τεσσάρων»: «Δεν είναι στις προθέσεις μου και δεν πρόκειται να διεκδικήσω τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας». Σαν να έλεγε: αδίκως συνωμοτείτε, δεν φεύγω. Πράγματι όταν στις 8 Μαρτίου 1995 η Βουλή εξέλεξε ως νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Κ. Στεφανόπουλο, κατέστη οριστικό ότι ο κύκλος του Α. Παπανδρέου δεν είχε κλείσει. Ο βασικός λόγος για τον οποίο αποφάσισαν να συνυπάρξουν οι «τέσσερις» αποδυναμώθηκε.
Μια ευθεία αναμέτρηση μαζί του όμως δεν είναι εύκολη. Αλλά οι τρεις από τους τέσσερις έχουν ένα είδος διαχρονικής προσωπικής αντιπαλότητας μαζί του για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Ετσι ο Κ. Σημίτης, η Βάσω Παπανδρέου και ο Παρ. Αυγερινός είναι αποφασισμένοι να φτάνουν μέχρι τα άκρα αν χρειαστεί. Κλιμακώνουν την αναμέτρηση και στρέφονται προσωπικά κατά του Πρωθυπουργού. Π.χ., ο Παρ. Αυγερινός προτείνει να ζητήσουν έκτακτο συνέδριο, με ζητούμενο την αντικατάστασή του Α. Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ χωρίς τη θέλησή του. Ή την ανάδειξη ενός διευθυντηρίου που θα αναλάβει την ευθύνη του κόμματος, με τον ίδιο σε έναν «τιμητικό» και διακοσμητικό ρόλο. Ο Θ. Πάγκαλος και η Βάσω Παπανδρέου ζητούν να αναλάβουν την ευθύνη τα «ιστορικά στελέχη». Ο Κ. Σημίτης το απορρίπτει, αλλά ζητά δημοσίως από τον Α. Παπανδρέου να κινήσει τις διαδικασίες για τη διαδοχή του. Καθώς η ένταση ανεβαίνει, καλούνται να απολογηθούν στο Πειθαρχικό ο Θ. Πάγκαλος και η Β. Παπανδρέου. «Θα διαγραφούν αν συνεχίσουν τις δημόσιες επικρίσεις» είναι η απόφαση. Οι «τέσσερις» κινούνται πλέον στην κόψη του ξυραφιού.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου άφησε να περάσει το καλοκαίρι του 1995 και στις αρχές Οκτωβρίου συγκάλεσε την Κεντρική Επιτροπή για να ξεκαθαρίσει οριστικά τα πράγματα. Εχει προηγηθεί η παραίτηση του Κ. Σημίτη από το υπουργείο Βιομηχανίας, όταν ο Πρωθυπουργός είπε δημοσίως ότι δεν είναι ευχαριστημένος από τους χειρισμούς του στην υπόθεση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Εξοργισμένος ο Πρωθυπουργός από τις δηλώσεις των «τεσσάρων» ότι «δεν μπορούν να ανεχθούν άλλο την κατάσταση» βάλλει ευθέως. «Δεν ξέρω ποιος ανέχθηκε ποιον όλα αυτά τα χρόνια. Γνωριζόμαστε καλά μεταξύ μας: ουδείς αναμάρτητος». Τους αποκαλεί «μικρό κύκλο κεντρικών στελεχών που γίνεται κύκλος αυτοκαταστροφής» και με μια ειδική αποστροφή του φωτογραφίζει τη Βάσω Παπανδρέου: «Στη μακρά πολιτική πορεία μου έχω δει πολλούς και πολλές να ευτελίζουν ό,τι δεν κατόρθωσαν οι ίδιοι».
Η αίθουσα είναι φορτισμένη. Ο Α. Παπανδρέου απευθύνεται, εμμέσως, σε έναν προς ένας στους επικριτές του. «Δεν υπάρχουν ηγέτες σε αναμονή», λέει για τον Κ. Σημίτη. «Δεν υπάρχει χώρος για περισσότερη αχαριστία, για περισσότερη ανανδρία από ορισμένους κύκλους» λέει για τον Θ. Πάγκαλο. Τις προηγούμενες ημέρες η Βάσω Παπανδρέου είχε ζητήσει «να συζητήσουμε με τον Α. Παπανδρέου τον ρόλο του στη νέα εποχή». Οταν το πληροφορείται, οργίζεται. «Ποιοι είναι αυτοί, ποιος τους όρισε κριτές μου;» θα πει. Στο αίτημά της περί απομάκρυνσής του θα απαντήσει ευθέως: «Οσοι αναζητούν έναν Ανδρέα Παπανδρέου Πρωθυπουργό και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ υπό περιορισμό, επιτροπεία και κηδεμονία να τον αναζητήσουν αλλού. Εγώ δεν προσφέρομαι».
Στη συνεδρίαση εκείνη η Βάσω Παπανδρέου διέσχισε την αίθουσα την ώρα που μιλούσε και άφησε μπροστά του το περίφημο χαρτί με το οποίο ζητούσε τον λόγο επειδή «αυτά που λες με θίγουν». Το σχόλιό του ήταν ένα ψιθυριστό «μάλιστα», αλλά δεν της έδωσε τον λόγο. Το θέμα όμως επισκιάζεται από μιαν άλλη εξέλιξη: ο Δημ. Τσοβόλας βγαίνει από την αίθουσα και δηλώνει ότι αποχωρεί από το ΠΑΣΟΚ.
Ο Α. Παπανδρέου θα εξετάσει το ενδεχόμενο να λάβει μέτρα εναντίον των «τεσσάρων» με τον τρόπο του: «έθεσαν εαυτούς εκτός Κινήματος». Κάνει όμως μια τελευταία προσπάθεια να αποφύγει την τελική αναμέτρηση. «Δεν είμαι άβουλος Πρωθυπουργός, υπάρχουν όρια» προειδοποιεί στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις αρχές Νοεμβρίου 1995. Τις επόμενες μέρες θα συγκαλέσει την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Για τελευταία φορά στη ζωή του. Εκανε άνοιγμα στην εσωκομματική αντιπολίτευση αποδεχόμενος τον κανονισμό λειτουργίας της ΚΟ, που είχε κατ' ουσίαν συνταχθεί υπό την πίεση των «τεσσάρων». Αλλά η αντοχή του είναι περιορισμένη και η συνεδρίαση διακόπτεται για να συνεχιστεί μια εβδομάδα αργότερα, στις 20 Νοεμβρίου, «για να μιλήσουν όλοι». Ουσιαστικά για να μιλήσουν οι «τέσσερις». Δεν θα γίνει ποτέ. Στις 20 Νοεμβρίου 1995 μπήκε στο Ωνάσειο.
Λίγοι πιστεύουν ότι θα μπορέσει πλέον να ασκήσει έστω και υποτυπωδώς τα καθήκοντα του και η κούρσα της διαδοχής μπαίνει στην τελική ευθεία. Ο Ακης Τσοχατζόπουλος, ως υπουργός Προεδρίας, αναλαμβάνει καθήκοντα πρωθυπουργεύοντος. Για τους «τέσσερις» έρχεται η ώρα της αλήθειας. Στις αρχές Δεκεμβρίου συγκεντρώθηκαν στο γραφείο του Κ. Σημίτη στην οδό Ακαδημίας. Το θέμα ήταν ποιος θα προβληθεί πλέον ως υποψήφιος διάδοχος του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Παρ. Αυγερινός μίλησε πρώτος: «Θεωρώ ότι ο Κώστας πρέπει να τεθεί πλέον επικεφαλής». Ο Θ. Πάγκαλος συμφώνησε. Με κάποια δυσκολία η Βάσω Παπανδρέου απεδέχθη τη συμφωνία: «Ο Σημίτης έχει το προβάδισμα».
ΑΠΟ ΤΟΥΣ 4 ΣΤΟΥΣ 3. Δεκαεφτά χρόνια από την πρώτη συνάντηση των «τεσσάρων» γύρω από ένα τραπέζι η ιστορία τείνει να επαναληφθεί. Αλλά τώρα γύρω από ένα κομπιούτερ, προς επίρρωσιν ότι οι εποχές άλλαξαν. Η ταυτόχρονη δημοσίευση ενός κειμένου - στην προσωπική ιστοσελίδα του καθενός - τριών στελεχών ΠΑΣΟΚ, εκτός του ότι υποδηλώνει αλλαγή των εργαλείων στην πολιτική, παραπέμπει και στον Νοέμβριο του 1994. Τα ερωτήματα στο ΠΑΣΟΚ είναι ότι αν η Αννα Διαμαντοπούλου είναι η Βάσω του 1994. Αν ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Γιάννης Ραγκούσης θα επαναλάβουν τους ρόλους που είχαν συνταράξει το ΠΑΣΟΚ. Κυρίως όμως το ερώτημα είναι αν ο Γιώργος Παπανδρέου θα αντιδράσει όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου ή αν θα προσπαθήσει απλώς να γίνει ο ίδιος ο… τέταρτος της υπόθεσης!
Πηγή: Τα Νέα
Δημοσιεύτηκε στις 22/10/2011
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire