Κύπρος - Οι καταναλωτές πίνουν το ακριβότερο γάλα στην Ε.Ε. και τρώνε τα ακριβότερα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Τεράστια τα κέρδη των αγελαδοτρόφων από τον καθορισμό

των τιμών

 

 

του ΑΓΓΕΛΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

 

Αποτέλεσμα του μονοπωλιακού καθεστώτος, που επικρατεί στην Κύπρο, είναι οι καταναλωτές να πίνουν το ακριβότερο γάλα στην Ε.Ε. και να τρώνε τα ακριβότερα γαλακτοκομικά προϊόντα. 

Το μονοπωλιακό καθεστώς λειτουργίας του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων που καθορίζει τις τιμές πώλησης αγελαδινού γάλακτος, από την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και μετά, δεν έχει απασχολήσει σχεδόν κανένα. Ούτε καν τους εποπτικούς φορείς, όπως είναι η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού που υποτίθεται διασφαλίζει υγιές συνθήκες ανταγωνισμού στην Κύπρο.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σήμερα στην Κύπρο να παράγεται το ακριβότερο γάλα σε όλη την Ε.Ε. και οι καταναλωτές να πίνουν το ακριβότερο παστεριωμένο γάλα και να τρώνε τα ακριβότερα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία της Ε.Ε. (ημερ. 19/1/2012), η τιμή παραγωγού στην Κύπρο τον περασμένο Νοέμβριο ήταν 53,9 σεντ το κιλό, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε.-27 είναι 35,2 σεντ. Η δεύτερη ακριβότερη χώρα είναι κατά 5,6 σεντ φθηνότερη από την Κύπρο και είναι η Μάλτα, ενώ το φθηνότερο γάλα στην Ε.Ε. παράγεται στην Πολωνία και φθάνει τα 28,9 σεντ. Εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός ότι τρίτη ακριβότερη, παρά την οικονομική κρίση που την μαστίζει, είναι η Ελλάδα με 46,2 σεντ.
Στη συνθήκη εγκαθίδρυσης της Ε.Ε. το άρθρο 101 (πρώην 81) για τον περί ανταγωνισμού νόμο περιέχονται οι πρόνοιες για τον υγιή ανταγωνισμό. Στις κατευθυντήριες οδηγίες για την εφαρμογή του κανονισμού τα άρθρα 148 μέχρι 155 απαγορεύουν στις ομάδες παραγωγών οι οποίες ελέγχουν πάνω από το 15% του μεριδίου αγοράς να διαπραγματεύονται την τιμή του γάλακτος που θα πωλήσουν για λογαριασμό των μελών τους. Στην Κύπρο ο Παγκύπριος Οργανισμός Αγελαδοτρόφων κατέχει το 72% της συνολικής παραγωγής γάλακτος.
Αντίθετα, στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι τιμές του γάλακτος που παραδίδεται στα γαλακτοκομεία μειώθηκαν αισθητά. Η κατάρρευση των τιμών στην παγκόσμια αγορά οφείλεται κυρίως στην αύξηση της παραγωγής σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνδυασμό με τη μείωση της ζήτησης παγκοσμίως λόγω της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά κατέρρευσαν κυρίως λόγω της αύξησης της προσφοράς παγκοσμίως και της μείωσης της ζήτησης, σε σχέση με την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση. Αυτό είχε ως επακόλουθο οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων στην κοινοτική αγορά να μειωθούν σημαντικά σε όλα τα κράτη της Ε.Ε., πλην βεβαίως της Κύπρου, που εξακολουθεί να βασιλεύει το μονοπωλιακό καθεστώς των αγελαδοτρόφων.

Έπρεπε να «σπάσουν» σε δύο ομάδες

Σε μια προσπάθεια να περισωθεί η ευρωπαϊκή αγελαδοτροφία, η Ε.Ε. αποφάσισε να προχωρήσει με νέους κανόνες, που θα επιτρέπουν στους παραγωγούς να λαμβάνουν πιο δίκαιες τιμές για το νωπό γάλα. Βασικός στόχος του προτεινόμενου κανονισμού, ο οποίος εισήχθη κατόπιν αιτήματος του Ευρωκοινοβουλίου μετά την κρίση του γαλακτοκομικού τομέα το 2009, είναι να ενισχυθεί η διαπραγματευτική δύναμη των παραγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων, να διασφαλίζονται δικαιότερες τιμές για το νωπό γάλα που παράγουν και έτσι να βοηθηθούν να προετοιμαστούν για το τέλος των ποσοστώσεων του γάλακτος το 2015. Οι νέοι κανόνες θα επιτρέψουν στις οργανώσεις παραγωγών να διαπραγματεύονται τις τιμές του νωπού γάλακτος για τους παραγωγούς που εκπροσωπούν. Για να εξασφαλιστεί μάλιστα ο θεμιτός ανταγωνισμός, ο όγκος του νωπού γάλακτος που θα καλύπτεται από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των οργανώσεων των παραγωγών και των μεταποιητών ή συλλεκτών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3,5% της συνολικής παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ούτε δύναται να υπερβαίνει είτε το 33% της συνολικής εθνικής παραγωγής ή του 45% σε κράτη όπου η συνολική παραγωγή ανέρχεται σε λιγότερο από 500.000 τόνους. Ακόμα και αν εγκριθεί το 45%, σημαίνει και πάλι για την Κύπρο ότι η ομάδα των αγελαδοτρόφων που κατέχει το 72% της παραγωγής λειτουργεί παράνομα και θα έπρεπε να είναι δύο ομάδες. Η Πολιτεία είχε υποχρέωση όπως η Παγκύπρια Οργάνωση Αγελαδοτρόφων υποχρεώσει την οργάνωση να σπάσει σε δύο νέες ομάδες παραγωγών, ανεξάρτητες μεταξύ τους και σε καμία περίπτωση να μην μπορούν να συνεργάζονται. Αν αποδειχτεί μάλιστα συνεργασία, θα πρέπει να απαγορευτεί να διαπραγματεύονται την τιμή.

Φουσκώνουν κι άλλο τις τιμές με προμήθειες

ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ της ανοχής που επιτρέπει τη λειτουργία της ΠΟΑ, που εκμεταλλεύεται ξεκάθαρα τη δεσπόζουσα θέση της στην αγορά τα τελευταία οκτώ χρόνια, προσδιορίζοντας ψηλές τιμές στο αγελαδινό γάλα και χρεώνοντας τις βιομηχανίες με ψηλά ποσοστά προμήθειας, έχουν αποφέρει τεράστια κέρδη στη δημόσια εταιρεία.
Τα τελευταία χρόνια έχει δαπανήσει μερικά εκατομμύρια ευρώ για να αγοράσει ένα αποστεωτήριο κρεάτων και ένα τυροκομείο, ενώ τώρα προσπαθεί να κάνει άλλες επενδύσεις πολύ ψηλές στον τομέα των κρεάτων.
Όλα τα κέρδη αυτά τα πραγματοποιεί παράνομα και με την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, που αφήνεται να κατέχει στην αγορά. Εκτός από την τιμή παραγωγού που ανέρχεται σε 55,5 σεντ το λίτρο, οι παραγωγοί λαμβάνουν επιπλέον χρήματα από την προμήθεια που χρεώνουν στις γαλακτοβιομηχανίες άλλο 1,7 σεντ το λίτρο, καθώς και μεταφορικά άλλο 1,7 σεντ το λίτρο, με αποτέλεσμα η τιμή αγοράς του γάλακτος από τις βιομηχανίες να φθάνει σήμερα τα 59 σεντ το λίτρο. Αποτέλεσμα σήμερα ο ΠΟΑ μέσα σε μερικά χρόνια λειτουργίας να έχει αποθεματικά εκατομμυρίων ευρώ.
Όλα αυτά συμβαίνουν με την αδράνεια της ΕΠΑ, η οποία θα μπορούσε να εξετάσει ακόμα και θέμα επιστροφής αυτών των εκατομμύριων στους καταναλωτές.

Πηγή: Ο Φιλελεύθερος
Δημοσιεύτηκε στις 13/02/2012