Ντόμινο στις διεθνείς αγορές

ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

Νευρική κρίση στις αγορές made in USA

Κρύος ιδρώτας στα οικονομικά επιτελεία εντός κι εκτός συνόρων

ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΡΡΗΣ

H επιθετική απόφαση για αύξηση επιτοκίων στην Τουρκία για τη στήριξη του νομίσματος έφερε πρόσκαιρη ανάσα. Η τούρκικη λίρα, το ρώσικο ρούβλι, τα αργεντίνικα ομόλογα βουλιάζουν, το ίδιο και η ελληνική αγορά. Βουτά η «περιφέρεια» κλονίζοντας και τον «πυρήνα» του πλανήτη, καθώς στις ΗΠΑ τραβούν σταδιακά το μαξιλάρι της εκτύπωσης χρήματος.

 

  Το Χρηματιστήριο πέφτει, οι επενδυτές μάς αποφεύγουν Υποχωρεί και το ελληνικό χρηματιστήριο ως "αναδυόμενο" και στενά συνδεδεμένο.. από Εθνική, με την Τουρκία, χάρη στα ανοίγματα του καιρού της άνθισης με τις εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου διαμέσου του τραπεζικού συστήματος.

Παρά τις δημόσιες νουθεσίες του πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, που ζητούσε από την Τράπεζα να μην αυξήσει τα επιτόκια για να μην επηρεάσει την οικονομική ανάπτυξη, η Τράπεζα ανακοίνωσε τα μεσάνυχτα ότι διπλασιάζει τα επιτόκια από 4,5% σε 10% για τα ρέπος και ανάλογες αυξήσεις για όλα τα άλλα επιτόκια, (overnight επιτόκια δανεισμού στο 12% από 7,75% και τα επιτόκια χορηγήσεων στο 8% από 3,5%).

Αλλά σημειώθηκε νέα ραγδαία διολίσθηση της τούρκικης λίρας στα 2,25/δολ. Η αύξηση στο κόστος του χρήματος προβληματίζει την οικονομία που κατρακυλά στην κρίση. Η απόφαση της Άγκυρας να αυξήσει τα επιτόκια οδήγησε σε ανατίμηση του νομίσματος κατά σχεδόν 4% στα 2,16 δολάρια, ενώ οι αποδόσεις στα διετή ομόλογα της χώρας υποχώρησαν κατά 36 μονάδες βάσης στο 10,7%, αλλά τα χτυπήματα επανήλθαν, ενώ πτωτικά κινείται και το χρηματιστήριο της χώρας.
«Αν και η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας επέλεξε μια τολμηρή στάση, αυτό θα πρέπει να πείσει τις αγορές ότι θα υπερασπιστεί τη λίρα με αυξήσεις επιτοκίων αν χρειάζεται», τόνισε ο οικονομολόγος της HIS Global Insight, Charles Movit. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η υπό εξέλιξη πολιτική κατάσταση ή η μεταβλητότητα στις κεφαλαιαγορές παγκοσμίως, θα μπορούσε να υπονομεύσει τη λίρα ξανά, παρά την νέο-αποκτηθείσα ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας».
Το ρούβλι, που δέχεται πιέσεις εδώ κι εβδομάδες, κατέγραψε σήμερα νέο ιστορικό χαμηλό σε σχέση με το ευρώ. Το ευρώ ξεπέρασε στις 16:00 το όριο των 48 ρουβλιών, φτάνοντας στις 16:13 τα 48,14 ρούβλια (ώρες Ελλάδας). Την ίδια ώρα, η ισοτιμία με το δολάριο ήταν 35,24 ρούβλια. Νωρίτερα σήμερα είχε ξεπεράσει το όριο των 35 ρουβλιών, επίπεδο που δεν είχε καταγραφεί από τον Μάρτιο του 2009.  
Ολες οι αναδυόμενες οικονομίες χτυπιούνται. Το ίδιο ισχύει και για την ήδη σκαταμένη  ελληνική περίπτωση, όπου η ελληνική κυβέρνηση πόνταρε στα hedge fund... για το περιβόητο success story.
Μετά την Τουρκία, η κεντρική τράπεζα της Νοτίου Αφρικής προχώρησε επίσης σε αύξηση επιτοκίων, ενώ η κεντρική τράπεζα της Μαλαισίας πραγματοποιεί σήμερα τακτική συνεδρίαση για τα επιτόκια. Στη Λ. Αμερική, το Μεξικό και η Κολομβία θα καθορίσουν τα επίπεδα των επιτοκίων την Παρασκευή. Προβλέπεται να κρατήσουν σταθερή πιστωτική πολιτική, αλλά όχι για πολύ, σύμφωνα με την άποψη της πλειονότητας των αναλυτών.
Η εικόνα θολώνει και στο μέτωπο των εταιρικών αποτελεσμάτων, με πτώση της μετοχής Yahoo καθώς η προβλέψεις πωλήσεων δεν ικανοποίησαν τις αγορές και της μετοχής της Boeing καθώς τα αποτελέσματά της ήταν κατώτερα των προσδοκιών.
Ο ιός χτυπά και τις μεγάλες αγορές και οικονομίες με τη Wall Street να κινείται πτωτικά και τις ευρωπαϊκές αγορές στο κόκκινο, εν αναμονή των αποτελεσμάτων της συνεδρίασης της Fed η οποία δεν αποκλείεται να ανακοινώσει νέα μείωση του ύψους του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και ενώ εξασθενίζει η επίδραση της επιθετικής αύξησης επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας.
"Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Μάικλ Ρόμπερτς «πρόκειται για λαβίδα με σφίξιμο των πιστώσεων από τη Δύση και πτώση της ζήτησης από την Ανατολή». Έτσι, λοιπόν, τις μέρες του Νταβός η παγκόσμια οικονομία μοιάζει πολύ ταιριαστά με χαλασμένο ελβετικό ρολόι. Και ακόμα χειρότερα, η αναταραχή στο «Νότο» μπορεί να υπονομεύσει την όποια  αγγλοαμερικάνικη ανάκαμψη", γράφει ο Αλεξ Καλλίνικος καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Κινγκς Κόλετζ του Λονδίνου και εκδότης της επιθεώρησης «International Socialism».
ΔΝΤ
Η μείωση της εκτύπωσης χρήματος, η άνοδος των επιτοκίων, γενικότερα η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής στις ανεπτυγμένες οικονομίες φέτος, θα προκαλέσει αστάθεια στις διεθνείς αγορές και θα έχει αντίκτυπο στην κατάσταση ορισμένων αναδυόμενων οικονομιών, δήλωσε η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ σύμφωνα με το Reuters.
Όπως σημείωσε, ο αντίκτυπος θα διαφέρει μεταξύ των «σταθερά αναπτυσσόμενων χωρών οι οποίες έχουν περιθώριο για ελιγμούς και αυτών που δεν έχουν χτίσει ακόμη αυτό το περιθώριο ούτε έχουν εισάγει σειρά οικονομικών και δημοσιονομικών μέτρων».
Ο Ερντογάν επανέλαβε και πάλι χθες στο αεροδρόμιο πριν το ταξίδι του στο Ιράν και λίγες ώρες πριν την ανακοίνωση της Τράπεζας ότι τάσσεται κατά κάθε αύξησης των επιτοκίων. Ωστόσο, το εύρος της αύξησης εξέπληξε τις αγορές που περίμεναν πολύ πιο μετριοπαθή αύξηση, ενισχύοντας την φήμη του διοικητή της Τράπεζας Ερντεμ Μπαστζί (Erdem Başçı) που ακολουθεί μια συχνά ανορθόδοξη, αλλά αποτελεσματική, πολιτική.
Η απόφαση της Τράπεζας είχε επιπτώσεις σε όλες τις αγορές παγκοσμίως γιατί συνδυάστηκε και με ανάλογες κινήσεις δημοσιονομικής προσαρμογής που έγιναν σε άλλες αγορές αναδυόμενες αγορές, όπως στην Ινδία
Οι αγορές ανησυχούσαν για το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός είχε δημόσια εκφραστεί εναντίον της αύξησης των επιτοκίων, παρά την προφανή ανάγκη αύξησής τους για την προστασία της λίρας και την αντιμετώπιση άλλων ανισορροπιών της Τουρκικής οικονομίας. Η κυβέρνηση του Ερντογάν που αντιμετωπίζει εκλογές τους επόμενους μήνες έχει δαιμονοποιήσει οποιαδήποτε αύξηση των επιτοκίων τα οποία θεωρεί ότι θα εμποδίσουν την απαραίτητη ανάπτυξη.
Πολλοί αναλυτές εξέφραζαν τον φόβο ότι η Τράπεζα δεν μπορεί να ασκήσει ανεξάρτητα τον ρόλο της, μέσα στην τρέχουσα πολιτική συγκυρία.
Σε γραπτή δήλωσή της χθες τα μεσάνυχτα η Τράπεζα αναφέρει ωστόσο ότι «η αυστηρή νομισματική πολιτική θα διατηρηθεί μέχρις ότου διαπιστωθεί σημαντική πρόοδος στις προοπτικές του πληθωρισμού». Ο στόχος της Τράπεζας είναι να κατεβάσει τον πληθωρισμό στο 5% μέχρι τα μέσα του 2015. Ο πληθωρισμός σήμερα είναι πάνω από το 7% και αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο κυρίως λόγω της μείωσης της αξίας της λίρας .
Ο Τούρκος πρωθυπουργός κατηγορεί τους αντίπαλους του ότι υπονομεύουν την πολιτική της ανάπτυξης για να θίξουν την δημοτικότητα του και έχει εισάγει τον ευφημισμό «λόμπι του επιτοκίου" για να περιγράψει αυτούς που κινούνται εναντίον του, μέσα και έξω από την Τουρκία.
Αλλά η κρίση είναι βαθύτερη και χτυπά Ανατολή και Δύση.