Κύπρος : Μεγάλο το πολιτικό κόστος από την ένταξη στον Μηχανισμό

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Και τώρα μνημόνιο

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη

 

Τα ψέματα τελείωσαν. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναλαμβάνουν τις τύχες όχι μόνο της κυπριακής οικονομίας αλλά και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το γεγονός από μόνο του ακυρώνει τα όποια οφέλη θα μπορούσε η Κύπρος να αποκομίσει από την ανάληψη της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι συνέπειες, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δεν θα αργήσουν να φανούν. Εκτός και αν οι αρμόδιοι στην Κύπρο γνωρίζουν καμιά χώρα από την οποία πέρασε το ΔΝΤ και πρόσφατα ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός χωρίς να ανατρέψουν κοινωνικές ισορροπίες, να αυξήσουν τη φτώχεια και να επιβάλουν διά πυρός και σιδήρου την πολιτική της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού.
Θα ήταν βέβαια λάθος να θεωρηθεί μόνη υπεύθυνη η σημερινή κυβέρνηση για όλες τις αδυναμίες της κυπριακής οικονομίας οι οποίες είναι διαχρονικές. Όμως, οι ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης και του Προέδρου Χριστόφια είναι ασήκωτες επειδή για περισσότερο από δύο χρόνια αρνήθηκαν να πάρουν τα αναγκαία εκείνα μέτρα που θα έσωζαν την κυπριακή οικονομία. Ευθύνες έχουν βέβαια και τα κόμματα που διαχρονικά κυβέρνησαν τον τόπο για τη συσσσώρευση των προβλημάτων. Ειδικά το ΔΗΚΟ των καρεκλοκενταύρων και ο πρόεδρός του που συμμετείχαν στην κυβέρνηση μέχρι πρόσφατα και της έδωσαν κάλυψη. Ευθύνες έχουν και κάποια συνδικάτα και ειδικά η ΠΑΣΥΔΥπου δεν υπερασπίστηκαν τον άνεργο και τον χαμηλόμισθο αλλά τους προνομιούχους του δημόσιου τομέα. Ευθύνες έχουν και οι Κύπριοι μεταπράτες αστοί και ειδικά οι τραπεζίτες που με την απληστία τους και την χωρίς όρια τζογαδόρικη πολιτική τους έφεραν το κυπριακό τραπεζικό σύστημα στη σημερινή άθλια κατάσταση. Να σημειωθεί εδώ ότι πολλοί από αυτούς τους τραπεζίτες είναι διαπλεκόμενοι με τα κόμματα και το πελατειακό κυπριακό κράτος που εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους για μισό αιώνα τώρα. Ακόμη και η σημερινή κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ έχουν διασυνδέσεις με τους τραπεζίτες. Υπενθυμίζεται εδώ ότι ο Πρόεδρος Χριστόφιας επέλεξε για υπουργούς Οικονομικών, με εξαίρεση τον Κίκη Καζαμία, τραπεζίτες. Ευνόησε επίσης τον Έλληνα τραπεζίτη Ανδρέα Βγενόπουλο με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα. Αρνήθηκε με πείσμα να συνεργαστεί με τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Αθανάσιο Ορφανίδη και τον αντικατέστησε στην πιο κρίσιμη στιγμή. Ευθύνες έχουν βεβαίως, σε λιγότερο βαθμό, και οι πολίτες που ανέχτηκαν και κάποιοι βολεύτηκαν με μια κατάσταση χωρίς ηθικούς φραγμούς και που κάποια στιγμή θα κατέληγε στο σημερινό θλιβερό τέλος.
Μια μικρή οικονομία όπως η κυπριακή, παρ’ όλη τη διασύνδεσή της με την παγκοσμιοποιημένη οικονομία, ήταν διαχειρίσιμη. Αν φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση είναι γιατί κυβέρνηση, πρόεδρος, κόμματα και τραπεζίτες έδειξαν ανευθυνότητα στην κρίσιμη ώρα. Η σημερινή κυβέρνηση διπλασίασε μέσα σε τέσσερα χρόνια το δημόσιο χρέος της Κύπρου σε μια στιγμή που όλες οι ενδείξεις έδειχναν την κρίση στην οποία οδηγείτο το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Επιπλέον, συνεχίστηκε όπως και με τις προηγούμενες κυβερνήσεις η διαπλοκή του πελατειακού κράτους με τα μεγάλα συμφέροντα.
Είναι καιρός τώρα να ειπωθεί στον κόσμο η αλήθεια. Το να παρουσιάζεται ανώδυνο το μνημόνιο και ανώδυνη η Τρόικα αποτελεί ανευθυνότητα. Ο λαός θα υποστεί θυσίες, θα πληρώσει για την ανεύθυνη πολιτική δεκαετιών. Το κόστος σε πολιτικό επίπεδο και ειδικά στη διαχείριση του Κυπριακού θα είναι μεγάλο. Παρόλα αυτά η σημερινή κρίση είναι ακόμα διαχειρίσιμη υπό τον όρον ότι κυβέρνηση και κόμματα θα αναλάβουν τις ευθύνες τους. Υπό τον όρον επίσης ότι οι πολίτες θα αφυπνιστούν και θα ζητήσουν αφ’ ενός ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση και από την άλλη θα παρακολουθούν μελλοντικά με άγρυπνο μάτι την πολιτική αυτών που κυβερνούν, και αυτών που θα τους ακολουθήσουν.
Τραγικό επίσης σε πολιτικό επίπεδο, είναι η αποτυχία της αριστερής διακυβέρνησης. Μια αποτυχία που προετοιμάζει την παλινόρθωση της Δεξιάς και την εκλογή ενός Προέδρου γνωστού για τις θέσεις του στο νεοαποικιακό σχέδιο Ανάν, θέσεις που ποτέ δεν αποκήρυξε και που είναι έτοιμος να ακολουθήσει μια πολιτική υποτέλειας σε όσα θα γίνει προσπάθεια να επιβληθούν σε αυτό τον τόπο.
*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης. stephanos.constantinides@gmail.com