Η κρίση τρέφει την τέχνη, κινητοποιεί τους καλλιτέχνες, τους ερεθίζει
και τους θέτει ενώπιον νέων προβλημάτων, δυσκολότερων κάθε φορά. Οι
καλλιτέχνες αποκρίνονται, ξεπερνούν τους εαυτούς τους, πειραματίζονται,
καινοτομούν. Και οι καρποί της τέχνης με τη σειρά τους ανακουφίζουν,
παρηγορούν, παράγουν νέο ήθος και νέα διάνοια. Κατ’ αρχάς, ο
κινηματογράφος και το θέατρο, οι παραστατικές τέχνες, συνέλαβαν την
ιστορική καμπή και την εξέφρασαν· ακολούθησαν η ποίηση και το τραγούδι,
τώρα όλες οι τέχνες αφουγκράζονται το αγωνιώδες παρόν και το
μετουσιώνουν σε έργα.
Πρώτο μάθημα που έλαβαν οι καλλιτέχνες: το χρήμα δεν κάνει απαραιτήτως τα μεγάλα έργα. Οι κινηματογραφιστές κάνουν ταινίες χωρίς κρατική επιδότηση, δουλεύοντας αφιλοκερδώς ο ένας στην ταινία του άλλου. Κολεκτίβες και άτυπες ομάδες στηρίζουν εαυτούς και αλλήλους.
Ακόμη πιο ενθαρρυντικό: εκατοντάδες, χιλιάδες νέοι καλλιτέχνες, τα παιδιά των μικροαστικών οικογενειών της παλαιάς ευμάρειας που ρίχτηκαν στο ταξίδι της τέχνης, παλεύουν τώρα χωρίς υλικό υποστηρικτικό πλαίσιο, και επιμένουν. Νέοι δημιουργοί, νέα ταλέντα, παράγουν νέες μορφές φθηνής μα ποιοτικής ψυχαγωγίας σε χώρους και στέκια που ξεφυτρώνουν μες στην κρίση. Η απαιτητική τέχνη ξαναγίνεται λαϊκή και προσιτή, υπό όρους παιδευτική και απελευθερωτική.
ΜΟΥΣΕΙΟ
Ποιότητα ιδεών στο Πυθαγόρειο
Μια πρόταση ποιότητας στην περιφέρεια είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου Σάμου. Από τα πιο σύγχρονα της χώρας, με ωραίες ιδέες, εγκαινιάστηκε πριν από δύο χρόνια, ενώ το 2014 θα ολοκληρωθεί η ενοποίησή του με το αρχαιολογικό πάρκο δίπλα του, στο οποίο αποκαλύπτεται μια ολόκληρη αρχαία συνοικία. Κάθε έκθεμα του μουσείου μαρτυρά τον πλούτο και το υψηλό επίπεδο του πολιτισμού της αρχαίας Σάμου. Από τις παιδικές ταφές, τα ευρήματα από το Ηραίο, τις εικονιστικές κεφαλές των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, τους εντυπωσιακούς κούρους, την κατασκευή με τα υπαίθρια ιερά. (Γιωτα Συκκα)
ΕΚΘΕΣΗ
Οι θησαυροί των Αντικυθήρων
Το «ναυάγιο των Αντικυθήρων», οι θησαυροί, ο διάσημος μηχανισμός, το πλοίο, που παρουσιάζονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κλέβοντας τις καρδιές των επισκεπτών με την αισθητική της έκθεσης και την επιστημονική της κατάρτιση, ήταν από τις επιτυχίες του μουσείου. Αλλά και του τέως διευθυντή του, Νίκου Καλτσά, ο οποίος έδωσε σε τέτοιους ζοφερούς καιρούς μια τόσο ενδιαφέρουσα διοργάνωση. Η πρώτη παρουσίαση του συνόλου των αρχαιοτήτων, οι οποίες ανελκύστηκαν το 1900 και το 1976, νότια της Πελοποννήσου, με τη συμβολή του Βασιλικού Ναυτικού στην πρώτη προσπάθεια και στη δεύτερη, τη βοήθεια του Κουστό και της διάσημης «Καλυψώς» του, εκτός από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Από τα ωραιότερα εκθέματα, εκτός από τον έφηβο των Αντικυθήρων, οι μαρμάρινοι θεοί, ήρωες και θνητοί, διαβρωμένοι από μικροοργανισμούς του νερού που παραμόρφωσαν την ομορφιά τους. (Γιωτα Συκκα)
ΜΟΥΣΙΚΗ
Τζαζ θαύματα εκ των ενόντων
Εν μέσω κρίσης, θα νόμιζε κανείς ότι η τζαζ στην Αθήνα αργοσβήνει. Κι όμως: νέοι, μικροί χώροι έχουν εμφανιστεί, που χωρίς να είναι μουσικές σκηνές φιλοξενούν κάθε τόσο νέους Ελληνες μουσικούς, χωρίς εισιτήριο ή επιβάρυνση στο ποτό για τους επισκέπτες. Το Jazz Point επί της Ακαδημίας, το Verve στη Σόλωνος, το Baba-Au-Rum στον πεζόδρομο της Κλειτίου, το Petite Fleur στο Χαλάνδρι κ.ά. παρουσιάζουν τζαζ βραδιές, στις οποίες νέοι και καταξιωμένοι Ελληνες (μα και ξένοι κάθε τόσο) τζαζίστες δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Μικρά θαύματα εκ των ενόντων. (Hλιας Mαγκλινης)
ΘΕΑΤΡΟ
Blitz και εντός και εκτός
Η ομάδα Blitz είναι ηλικίας μόλις οκτώ ετών, που έχει ιδρυθεί από ανθρώπους που δεν κάνουν μόνο θέατρο. Οι αεικίνητοι καλλιτέχνες χορεύουν, τραγουδούν, παίζουν, γράφουν τα έργα που παρουσιάζουν, τα σκηνοθετούν και κάθε φορά συνομιλούν με κλασικά κείμενα, αλλά και με την επικαιρότητα και το κοινό. Σχολιάζουν, κρίνουν, επικρίνουν, στοχάζονται σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Το καλοκαίρι με τον «Δον Κιχώτη» έστρεψαν το βλέμμα στη βία που μας περιβάλλει και στους ελάχιστους ιδεαλιστές που απομένουν, ενώ τον προηγούμενο μήνα, στη Στέγη Γραμμάτων, έστησαν ένα απελπισμένο πάρτι θίγοντας τις ματαιότητες της κοινωνίας, αλλά και όσα μας δίνουν ελπίδα... Ηδη η περίφημη Schaubuhne του Βερολίνου ενέταξε την παράσταση των Blitz «Γαλαξίας» στο ρεπερτόριο του 2013, ενώ η ομάδα είναι υποψήφια για το ευρωπαϊκό βραβείο «Νέες θεατρικές πραγματικότητες». (Ολγα Σελλα)
ΧΟΡΟΣ
Ο Δ. Παπαϊωάννου με «Πρώτη ύλη»Δημιουργία με τη χρήση ελάχιστων μέσων: αυτή ήταν η πρόκληση για την «Πρώτη ύλη», νέα παραγωγή του Δημήτρη Παπαιωάννου, η οποία έκανε πρεμιέρα φέτος το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Αθηνών.
Στο Γκαράζ της Πειραιώς, δύο άντρες, ο ένας γυμνός, ο άλλος ντυμένος, συνδημιουργούν αναμετρούμενοι, ξεπερνώντας κυριολεκτικά και μεταφορικά ο ένας τον άλλον μέσα από τα σώματα και τις κινήσεις τους, σε ένα περιβάλλον που δεν επιτρέπει, τουλάχιστον εμφανώς, κανένα συναισθηματισμό. Μια εξέδρα, ένα ξύλινο πλαίσιο, ένα λάστιχο, ένα τραπέζι, μια καρέκλα. Καθόλου μουσική, ελάχιστοι ήχοι πού και πού, στοιχειώδεις φωτισμοί του χώρου. Εν ολίγοις πρώτη ύλη, στην οποία επιστρέφει ο Παπαϊωάννου, αφήνοντας πίσω του τις επιτηδεύσεις και το «θέαμα» των τελευταίων χρόνων. Μια αξιόλογη δουλειά σε μια εποχή που δεν χρειάζεται να υποκρίνεται πως η πρώτη ύλη, σώμα και ψυχή, είναι το μόνο και το σημαντικότερο υλικό μας. (Σαντρα Βουλγαρη)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Ανθρωποκεντρικός και πιο πολιτικός
Το 2012, το σινεμά μετατοπίστηκε λιγάκι προς τη μεριά της αληθινής ζωής και σε αξίες που θέλουν τον άνθρωπο με αξιοπρέπεια στο ύψος του. Στο Χόλιγουντ, ακόμη και οι υπερήρωες πλημμύρισαν με τέτοιες ανησυχίες. Ο Σπάιντερμαν του περασμένου καλοκαιριού είχε έντονη την ψυχολογία του παιδιού που έχει βιώσει απώλεια, αλλά και την αντιφατικότητα του εφήβου. Ο Μπάτμαν ήταν μελαγχολικός και μεταφυσικός. Φάνταζε σαν ένας σύγχρονος Ιησούς έτοιμος να θυσιαστεί για να ξορκίσει το μίσος σε έναν κόσμο που υποφέρει από την απληστία μιας ελίτ. Την απληστία και τον κυνισμό αποστράφηκαν μέχρι και κωμωδίες όπως τα «Μuppets», που απευθύνθηκαν κυρίως σε παιδιά, ή οι «Υποψήφιοι», που στόχευσαν αποκλειστικά στο ενήλικο κοινό. Στην Ευρώπη οι πιο επιτυχημένες ταινίες ήταν γλυκόπικρες, ανθρωποκεντρικές, αλλά και πιο πολιτικές. Αποτύπωσαν το μούδιασμα ενός κόσμου μπροστά στην επερχόμενη κοινωνική απορρύθμιση. Στα «Χιόνια του Κιλιμάντζαρο», στους «Αθικτους» (που γνώρισαν και εμπορική επιτυχία), αλλά και σε ταινίες όπως το «Η αδελφή μου» φάνηκε αυτή η αγωνία. (Δημητρης Mπουρας)
ΣΚΗΝΕΣ
Sold out παραστάσεις
Συμβαίνει όλο και πιο συχνά στην Αθήνα της κρίσης. Να εκδηλώνεται τόσο ενδιαφέρον για καλλιτεχνικά γεγονότα, ώστε να εμφανίζουν πληρότητα 100%, κάνοντας πολύ κόσμο να αναζητεί εισιτήρια με πάθος και επιμονή χωρίς αποτέλεσμα. Οι sold out παραστάσεις μπορεί να αφορούν τόσο την καινοτόμο υπερπαραγωγή της «Οδύσσειας» του Εθνικού Θεάτρου με την υπογραφή του Μπομπ Γουίλσον (που συνεχίζεται ώς τον Μάρτιο και έχει ήδη περιορισμένο αριθμό θέσεων) όσο και το χορευτικό αφήγημα του Ακραμ Καν «Desh» στη Στέγη Γραμμάτων ή τον «Βαφτιστικό» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, σε σκηνοθεσία Βασ. Παπαβασιλείου, στο Μέγαρο Μουσικής, που παρουσιάστηκαν αρχές Δεκεμβρίου και Νοεμβρίου αντίστοιχα. Η παρηγορητική δύναμη της τέχνης, το σταθερό καταφύγιο όταν όλα γύρω αδειάζουν, κλονίζονται και καταρρέουν. (Mαρια Kατσουνακη)
ΘΕΑΤΡΟΗ
Sforaris αφηγείται...
Αντλώντας από πολλές καλλιτεχνικές πηγές, μια άλλη ομάδα νέων, που δημιουργήθηκε το 2006, η Εταιρεία Θεάτρου Sforaris, επικοινωνεί και θεατροποιεί όχι μόνο τη σύγχρονη ελληνική γραμματεία, αλλά και τις μνήμες των απλών ανθρώπων. Με την παράστασή τους «Παραλογές» σχολίασαν την ενδοοικογενειακή βία συνομιλώντας με το δημοτικό τραγούδι και την ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη. Με τη φετινή παράστασή τους, «Γιοι και κόρες», κατέγραψαν τις μαρτυρίες 80 απλών ανθρώπων και αφηγήθηκαν με τη γλώσσα του θεάτρου, και μαζί με χιούμορ και τρυφερότητα, την ιστορία αυτού του τόπου τον 20ό αιώνα. Χωρίς ιδιαίτερο προϋπολογισμό, χωρίς ακριβά σκηνικά, παρουσιάζουν τις παραστάσεις τους σε όλη την Ελλάδα και δεν σταματούν να εμπνέονται από τον σύγχρονο πολιτισμό μας. (Ολγα Σελλα)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Προσμονή για μια άλλη Ελλάδα
Οταν μπορείς να κινηματογραφείς άδειες διαφημιστικές πινακίδες, «εκατοντάδες άδεια πλαίσια χωρίς κανένα μήνυμα» και να αποσπάς το βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας Μικρού Μήκους 2012, στο Διεθνές Φεστιβάλ Βενετίας, τότε, αν μη τι άλλο, δεν φοβάσαι ότι θα ξεμείνεις ποτέ από θέμα. Ο 30χρονος σκηνοθέτης Γιώργος Ζώης παρατηρεί αυτό που προσπερνάμε. Και στην πρώτη μικρού μήκους του, «Casus Belli», το 2010 (από τη βενετσιάνικη Μόστρα, ταξίδεψε σε 40 διεθνή φεστιβάλ αποσπώντας βραβεία και διακρίσεις), τράβηξε την προσοχή του ένα υπερχειλισμένο καρότσι σούπερ μάρκετ. Ο Γιώργος Ζώης, με το ευρηματικό βλέμμα και την εκκεντρική σκέψη, ανήκει σε μια γενιά νέων κινηματογραφιστών που διαθέτουν δύναμη, έμπνευση, ζωντάνια, καθαρότητα, ωριμότητα και πρωτοτυπία. Τους συναντήσαμε στο Διεθνές Φεστιβάλ της Δράμας και αντλήσαμε αισιοδοξία μαζί με την προσμονή για μια «άλλη Ελλάδα». (Mαρια Kατσουνακη)
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ
Υπαίθριες και ανταλλακτικές
Δύο νέοι αρχιτέκτονες, η Ειρήνη–Αιμιλία Ιωαννίδου και ο Ελευθέριος Αμπατζής, είχαν μια ιδέα: φαντάστηκαν αλλά (το κυριότερο) υλοποίησαν με τη βοήθεια ιδιώτη χορηγού την πρώτη υπαίθρια, αυτόνομη, ανταλλακτική βιβλιοθήκη στην Ελλάδα. Είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο, μπορείς να αφήσεις το βιβλίο που δεν χρειάζεσαι και να πάρεις ένα άλλο που άφησε κάποιος άλλος, άγνωστος, συμπολίτης σου. Η πρώτη κατασκευή, από σίδερο και τεχνητό γυαλί, αυτοφωτιζόμενη και με χωρητικότητα 350 βιβλίων, εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι στο κέντρο της Κηφισιάς, για να ακολουθήσει συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών που έχει αποδώσει άλλες δύο βιβλιοθήκες: η πρώτη στην είσοδο της Στέγης, στη λεωφόρο Συγγρού, και η δεύτερη στην πλατεία Αγίας Ειρήνης (έως τις 2 Ιανουαρίου). (Δημητρης Pηγοπουλος)
ΒΙΒΛΙΟ
Σαν προσευχή...
Κυκλοφόρησε δύο μόλις μήνες πριν εκπνεύσει το 2012, κέρδισε αναγνώστες, συζητήθηκε. «Η αδερφή μου» (εκδ. Πόλις), του Σταύρου Ζουμπουλάκη, ανιχνεύει το νόημα της ζωής μέσα από τον θάνατο του ανθρώπου που «αγάπησε πραγματικά» και στον οποίο «χρωστάει τα πάντα». Μέσα από την εκμυστήρευση ή μάλλον την εξομολόγηση για μια αρρώστια που καθόρισε σχέσεις και σμίλεψε χαρακτήρες. Ο συγγραφέας πυκνώνει σε 67 σελίδες θεολογικές κρίσεις και φιλοσοφικά ερωτήματα, μια κλίμακα αξιολόγησης για το σημαντικό και το ασήμαντο, τη χαρά και τον πόνο, την ειλικρίνεια και την υποκρισία, την αθωότητα και την ενοχή. Ο θάνατος της αδελφής του Γιούλας στα 60 της χρόνια –έπασχε από επιληπτικές κρίσεις από την εφηβεία της– αποδέσμευσε δύναμη και οδύνη. Ενα βιβλίο σαν προσευχή. Με ό,τι σημαίνει αυτό για τον καθένα μας. (Mαρια Kατσουνακη)
ΠΡΟΣΩΠΟ
Σοφία Χιλλ, η αφοσιωμένη
Ταλαντούχος, μετρημένη, όμορφη. Η Σοφία Χιλλ θα μπορούσε να είναι καθημερινά στις σελίδες των περιοδικών γιατί έχει τον συνδυασμό που θα ζήλευαν πολλές. Αντίθετα, επιμένει στην επίπονη εργασία του θεάτρου Αττις, υπό τη διεύθυνση του Θεόδωρου Τερζόπουλου, εδώ και 15 χρόνια, από τότε που αντικατέστησε την Ανέζα Παπαδοπούλου. Επιλεκτική όπως και ο ιδρυτής του θεάτρου Aττις και αφοσιωμένη. Ούτε τηλεόραση ούτε κινηματογράφος· μόνο σκληρή άσκηση. Τη θαυμάζεις είτε υποδύεται την «Ιοκάστη», το τελευταίο κείμενο του Γιάννη Κοντραφούρη, είτε τη βασίλισσα Ελισάβετ στο «Alarme», που μοιράζεται με την Αγλαΐα Παππά, επίσης εξαιρετική ως Μαρία Στιούαρτ. Eρπουν σαν φίδια οι δυο τους στη σκηνή, απωθούνται, μάχονται, μεταμορφώνονται. Καθηλωτικές. (Γιωτα Συκκα)
ΒΙΒΛΙΟ
Με οικονομικό ενδιαφέρον
Η κρίση που διανύουμε τα τελευταία χρόνια ήταν φυσικό να φέρει στο προσκήνιο, στον χώρο του βιβλίου, έργα οικονομικού - πολιτικού προβληματισμού. Κορυφαίο παράδειγμα, το μπεστ σέλερ της Ναόμι Κλάιν «Το δόγμα του σοκ», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2010. Η φετινή εκδοτική προσφορά σ’ αυτό το πεδίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα τελευταία έργα δύο βραβευμένων με Νομπέλ οικονομολόγων, οι οποίοι βρίσκονται στην αιχμή της κριτικής εναντίον του «φονταμενταλισμού των αγορών». Στο «Τίμημα της ανισότητας» (εκδ. Παπαδόπουλος) ο Τζόζεφ Στίγκλιτς υπογραμμίζει τις ολέθριες συνέπειες ενός συστήματος που οδηγεί σε χωρίς προηγούμενο διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, ενώ ο Πολ Κρούγκμαν, στο «Τέλος στην ύφεση τώρα!» (εκδ. Πόλις) προσφέρει ισχυρά επιχειρήματα εναντίον των πολιτικών λιτότητας που οδηγούν στο αδιέξοδο της ύφεσης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και πρόσφατες εκδόσεις με ελληνική υπογραφή, ανάμεσά τους το βιβλίο του Κώστα Βεργόπουλου «Μια ανάρμοστη σχέση: Ελλάδα - Ευρώπη» (εκδ. Πατάκη) και το «Ελλάδα της λήθης και της αλήθειας. Από τη μακρά εφηβεία στη βίαια ενηλικίωση» του Κωνσταντίνου Τσουκαλά (εκδ. Θεμέλιο). (Aγγελικη Στουπακη)
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Ρεπορτάζ με τέχνη
Ενα πανόραμα του διεθνούς φωτογραφικού γίγνεσθαι, αλλά και ένα παράθυρο στον κόσμο, το φετινό Athens PhotoFestival διήρκεσε μόλις δύο εβδομάδες και πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, μολονότι έφερε στην Αθήνα μερικούς από τους σημαντικότερους εν ζωή φωτορεπόρτερ και φωτογράφους 28 χωρών. Συνολικά 21 εκθέσεις περιλάμβανε το κεντρικό πρόγραμμα της διοργάνωσης, που φιλοξενήθηκε στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 19 Οκτωβρίου μέχρι τις 4 Νοεμβρίου και είχε κεντρικό άξονα τη διασταύρωση της καλλιτεχνικής φωτογραφίας με το φωτορεπορτάζ. Η είσοδος στον χώρο ισοδυναμούσε με απρόσμενο ταξίδι σε λιγότερο ή περισσότερο «εξωτικούς» προορισμούς – από τους δρόμους της Παπούα Νέας Γουινέας, όπου τα μέλη της συμμορίας Raskols ποζάρουν με τα όπλα τους στον φακό του Stephen Dupont, μέχρι τα γραφεία δημοσίων υπαλλήλων σε πέντε ηπείρους, όπως τα απαθανάτισε ο Jan Banning.(Xριστινα Σανουδου)
ΕΚΘΕΣΗ
Πριγκίπισσες της Μεσογείου
Tο χρυσό βραχιόλι από το Cerveteri (Καιρέα), που μας ήρθε από τα Μουσεία του Βατικανού, είναι από τα χρυσά κοσμήματα (675-650 π.Χ.) που πρωταγωνιστούν στην έκθεση «Πριγκίπισσες της Μεσογείου στην αυγή της Ιστορίας» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Οπως και ο ξύλινος θρόνος της τρίχρονης πριγκίπισσας, ένα χτένι από τα ελεφαντοστέινα της Ετρουρίας οι χρυσές πόρπες της Ετρούσκας πριγκίπισσας Regolini Galassi. Αλλά και τα κοσμήματα από το Λευκαντί, της εύπορης Αθηναίας, τα ευρήματα από τη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην Ελεύθερνα, τη Δέσποινα των Αιγών. Πεντακόσια αντικείμενα από αρχόντισσες, πριγκίπισσες, ιέρειες, μάγισσες, γυναίκες που ξεχώρισαν, στην έκθεση που επιμελήθηκαν ο διευθυντής του μουσείου, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης σε συνεργασία με τη δρα Μιμίκα Γιαννοπούλου. Το μουσείο γεμίζει καθημερινά από παρέες γυναικών που αναζητούν ιδέες, αλλά και μια διέξοδο από τη βαριά ατμόσφαιρα της εποχής. (Γιωτα Συκκα)
ΠΟΛΗ
«Προσφέρουμε τα φωτιστικά μας»
Καταιγίδα, κοσμοσυρροή, πολύχρωμα αμπαζούρ με ασορτί μηνύματα. Η βραδιά που φωτίστηκε ένας δρόμος στην περιοχή του Ψυρρή απέδειξε κάτι. Οτι η κοινωνία των πολιτών ξυπνάει σιγά σιγά. Δραστήριοι και καινοτόμοι, νέοι Ελληνες αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Η αρχή έγινε με μία φράση: «Προσφέρουμε τα φωτιστικά μας». Για να συγκεντρωθούν 150 πορτατίφ στην οδό Πιττάκη 15, στο εργαστήρι της Συν-οικίας, φαναράκια, απλίκες, φωτιστικά οροφής, ο πολυέλαιος της γιαγιάς... Τα καλά νέα για την ενεργοποίηση της συμμετοχικής φωτιστικής εγκατάστασης στα παλιά δερματάδικα, δίπλα στο μετρό Μοναστηράκι, κυκλοφόρησαν γρήγορα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στα εγκαίνια έβρεχε καρέκλες. Και λαμπατέρ. (Σαντυ Tσαντακη)
ΠΡΟΣΩΠΟ
Χάρης Φραγκούλης, η έκπληξη
Είτε ερμηνεύει τον Ζίγκμουντ Φρόιντ σε νεαρή ηλικία στο «Οταν έκλαψε ο Νίτσε» (θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του Ιρβινγκ Γιάλομ), δίπλα σε ηθοποιούς όπως ο Νίκος Χατζόπουλος και ο Ακύλας Καραζήσης, είτε εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη του Λευτέρη Βογιατζή στον «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου, είτε σκηνοθετεί «Βόιτσεκ» του Γκέοργκ Μπίχνερ για τη δική του θεατρική ομάδα Kursk, ο 27χρονος ηθοποιός είναι η μεγάλη έκπληξη και από τις υποσχόμενες νέες δυνάμεις του θεάτρου. Ο Χάρης Φραγκούλης έχει την άνεση να παίζει τους πιο ετερόκλητους ρόλους, και κυρίως τη διάθεση να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί στο θέατρο. (Γιωτα Συκκα)
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Εγκαταλείποντας την εσωστρέφεια
Τα τρία τελευταία χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται συνεχώς στους προβολείς της -αρνητικής- δημοσιότητας. Αν αφήσει κανείς στην άκρη τις κακοήθειες και τα φθαρμένα στερεότυπα, θα δει μια μικρή ακτίδα αισιοδοξίας. Επιτέλους, η εγχώρια καλλιτεχνική κοινότητα αφυπνίστηκε, εγκαταλείποντας την εσωστρέφεια. Μέσα στο 2012 διοργανώθηκαν εικαστικές εκθέσεις σε Παρίσι (Hell-as Pavillion, στο Palais de Tokyo) και Βιέννη (Boiling Point, στην Kunstler Haus), ενώ αξιοσημείωτη είναι και η συστηματική προσπάθεια που κάνουν Ελληνες συλλέκτες όπως ο Σωτήρης Φέλιος να προωθήσουν την ελληνική τέχνη στο εξωτερικό: Η έκθεση με έργα από τη συλλογή του έγινε στην κεντρική αίθουσα του Complesso del Vittoriano στη Ρώμη, με τίτλο «Ellenico Plurale». (Mαργαριτα Πουρναρα)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Πτώση τιμών και προσφορές
Η πτώση στις πωλήσεις εισιτηρίων στους κινηματογράφους καλλιέργησε το έδαφος για την ανάπτυξη ενός ισχυρού ανταγωνισμού, αρχικά ανάμεσα στις εταιρείες που διαχειρίζονται πολυκινηματογράφους και κατόπιν σε μεμονωμένες αίθουσες, με αποτέλεσμα τη μείωση της τιμής. Ετσι σήμερα, στο κέντρο της Αθήνας ο υποψήφιος θεατής μπορεί να δει μία ταινία με 5 ή 6 ευρώ, ενώ κατακλύζεται και από κάθε είδους προσφορές με κριτήριο την ημέρα ή την ώρα προβολής. (Δημητρης Pηγοπουλος)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Και οι οθόνες πήγαν πλατεία
Αυτό που ζήσαμε το καλοκαίρι του 2012 με την εκρηκτική εξάπλωση της ιδέας του θερινού σινεμά, πρακτικά σε κάθε πιθανό δημόσιο χώρο, δεν είχε προηγούμενο στην Αθήνα. Τις περισσότερες φορές, με τον πιο στοιχειώδη εξοπλισμό, στήθηκαν πρόχειρες οθόνες σε πλατείες, πάρκα, πεζόδρομους, αυλές! Οργανισμοί φεστιβάλ, όπως οι Νύχτες Πρεμιέρας, μέχρι επιστημονικά σωματεία, όπως ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, «έτρεξαν» προγράμματα προβολών με δωρεάν είσοδο, προσελκύοντας χιλιάδες Αθηναίους που αναζητούσαν μια οικονομική έξοδο. (Δημητρης Pηγοπουλος)
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 30/12/2012
Πρώτο μάθημα που έλαβαν οι καλλιτέχνες: το χρήμα δεν κάνει απαραιτήτως τα μεγάλα έργα. Οι κινηματογραφιστές κάνουν ταινίες χωρίς κρατική επιδότηση, δουλεύοντας αφιλοκερδώς ο ένας στην ταινία του άλλου. Κολεκτίβες και άτυπες ομάδες στηρίζουν εαυτούς και αλλήλους.
Ακόμη πιο ενθαρρυντικό: εκατοντάδες, χιλιάδες νέοι καλλιτέχνες, τα παιδιά των μικροαστικών οικογενειών της παλαιάς ευμάρειας που ρίχτηκαν στο ταξίδι της τέχνης, παλεύουν τώρα χωρίς υλικό υποστηρικτικό πλαίσιο, και επιμένουν. Νέοι δημιουργοί, νέα ταλέντα, παράγουν νέες μορφές φθηνής μα ποιοτικής ψυχαγωγίας σε χώρους και στέκια που ξεφυτρώνουν μες στην κρίση. Η απαιτητική τέχνη ξαναγίνεται λαϊκή και προσιτή, υπό όρους παιδευτική και απελευθερωτική.
ΜΟΥΣΕΙΟ
Ποιότητα ιδεών στο Πυθαγόρειο
Μια πρόταση ποιότητας στην περιφέρεια είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου Σάμου. Από τα πιο σύγχρονα της χώρας, με ωραίες ιδέες, εγκαινιάστηκε πριν από δύο χρόνια, ενώ το 2014 θα ολοκληρωθεί η ενοποίησή του με το αρχαιολογικό πάρκο δίπλα του, στο οποίο αποκαλύπτεται μια ολόκληρη αρχαία συνοικία. Κάθε έκθεμα του μουσείου μαρτυρά τον πλούτο και το υψηλό επίπεδο του πολιτισμού της αρχαίας Σάμου. Από τις παιδικές ταφές, τα ευρήματα από το Ηραίο, τις εικονιστικές κεφαλές των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, τους εντυπωσιακούς κούρους, την κατασκευή με τα υπαίθρια ιερά. (Γιωτα Συκκα)
ΕΚΘΕΣΗ
Οι θησαυροί των Αντικυθήρων
Το «ναυάγιο των Αντικυθήρων», οι θησαυροί, ο διάσημος μηχανισμός, το πλοίο, που παρουσιάζονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κλέβοντας τις καρδιές των επισκεπτών με την αισθητική της έκθεσης και την επιστημονική της κατάρτιση, ήταν από τις επιτυχίες του μουσείου. Αλλά και του τέως διευθυντή του, Νίκου Καλτσά, ο οποίος έδωσε σε τέτοιους ζοφερούς καιρούς μια τόσο ενδιαφέρουσα διοργάνωση. Η πρώτη παρουσίαση του συνόλου των αρχαιοτήτων, οι οποίες ανελκύστηκαν το 1900 και το 1976, νότια της Πελοποννήσου, με τη συμβολή του Βασιλικού Ναυτικού στην πρώτη προσπάθεια και στη δεύτερη, τη βοήθεια του Κουστό και της διάσημης «Καλυψώς» του, εκτός από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Από τα ωραιότερα εκθέματα, εκτός από τον έφηβο των Αντικυθήρων, οι μαρμάρινοι θεοί, ήρωες και θνητοί, διαβρωμένοι από μικροοργανισμούς του νερού που παραμόρφωσαν την ομορφιά τους. (Γιωτα Συκκα)
ΜΟΥΣΙΚΗ
Τζαζ θαύματα εκ των ενόντων
Εν μέσω κρίσης, θα νόμιζε κανείς ότι η τζαζ στην Αθήνα αργοσβήνει. Κι όμως: νέοι, μικροί χώροι έχουν εμφανιστεί, που χωρίς να είναι μουσικές σκηνές φιλοξενούν κάθε τόσο νέους Ελληνες μουσικούς, χωρίς εισιτήριο ή επιβάρυνση στο ποτό για τους επισκέπτες. Το Jazz Point επί της Ακαδημίας, το Verve στη Σόλωνος, το Baba-Au-Rum στον πεζόδρομο της Κλειτίου, το Petite Fleur στο Χαλάνδρι κ.ά. παρουσιάζουν τζαζ βραδιές, στις οποίες νέοι και καταξιωμένοι Ελληνες (μα και ξένοι κάθε τόσο) τζαζίστες δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Μικρά θαύματα εκ των ενόντων. (Hλιας Mαγκλινης)
ΘΕΑΤΡΟ
Blitz και εντός και εκτός
Η ομάδα Blitz είναι ηλικίας μόλις οκτώ ετών, που έχει ιδρυθεί από ανθρώπους που δεν κάνουν μόνο θέατρο. Οι αεικίνητοι καλλιτέχνες χορεύουν, τραγουδούν, παίζουν, γράφουν τα έργα που παρουσιάζουν, τα σκηνοθετούν και κάθε φορά συνομιλούν με κλασικά κείμενα, αλλά και με την επικαιρότητα και το κοινό. Σχολιάζουν, κρίνουν, επικρίνουν, στοχάζονται σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Το καλοκαίρι με τον «Δον Κιχώτη» έστρεψαν το βλέμμα στη βία που μας περιβάλλει και στους ελάχιστους ιδεαλιστές που απομένουν, ενώ τον προηγούμενο μήνα, στη Στέγη Γραμμάτων, έστησαν ένα απελπισμένο πάρτι θίγοντας τις ματαιότητες της κοινωνίας, αλλά και όσα μας δίνουν ελπίδα... Ηδη η περίφημη Schaubuhne του Βερολίνου ενέταξε την παράσταση των Blitz «Γαλαξίας» στο ρεπερτόριο του 2013, ενώ η ομάδα είναι υποψήφια για το ευρωπαϊκό βραβείο «Νέες θεατρικές πραγματικότητες». (Ολγα Σελλα)
ΧΟΡΟΣ
Ο Δ. Παπαϊωάννου με «Πρώτη ύλη»Δημιουργία με τη χρήση ελάχιστων μέσων: αυτή ήταν η πρόκληση για την «Πρώτη ύλη», νέα παραγωγή του Δημήτρη Παπαιωάννου, η οποία έκανε πρεμιέρα φέτος το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Αθηνών.
Στο Γκαράζ της Πειραιώς, δύο άντρες, ο ένας γυμνός, ο άλλος ντυμένος, συνδημιουργούν αναμετρούμενοι, ξεπερνώντας κυριολεκτικά και μεταφορικά ο ένας τον άλλον μέσα από τα σώματα και τις κινήσεις τους, σε ένα περιβάλλον που δεν επιτρέπει, τουλάχιστον εμφανώς, κανένα συναισθηματισμό. Μια εξέδρα, ένα ξύλινο πλαίσιο, ένα λάστιχο, ένα τραπέζι, μια καρέκλα. Καθόλου μουσική, ελάχιστοι ήχοι πού και πού, στοιχειώδεις φωτισμοί του χώρου. Εν ολίγοις πρώτη ύλη, στην οποία επιστρέφει ο Παπαϊωάννου, αφήνοντας πίσω του τις επιτηδεύσεις και το «θέαμα» των τελευταίων χρόνων. Μια αξιόλογη δουλειά σε μια εποχή που δεν χρειάζεται να υποκρίνεται πως η πρώτη ύλη, σώμα και ψυχή, είναι το μόνο και το σημαντικότερο υλικό μας. (Σαντρα Βουλγαρη)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Ανθρωποκεντρικός και πιο πολιτικός
Το 2012, το σινεμά μετατοπίστηκε λιγάκι προς τη μεριά της αληθινής ζωής και σε αξίες που θέλουν τον άνθρωπο με αξιοπρέπεια στο ύψος του. Στο Χόλιγουντ, ακόμη και οι υπερήρωες πλημμύρισαν με τέτοιες ανησυχίες. Ο Σπάιντερμαν του περασμένου καλοκαιριού είχε έντονη την ψυχολογία του παιδιού που έχει βιώσει απώλεια, αλλά και την αντιφατικότητα του εφήβου. Ο Μπάτμαν ήταν μελαγχολικός και μεταφυσικός. Φάνταζε σαν ένας σύγχρονος Ιησούς έτοιμος να θυσιαστεί για να ξορκίσει το μίσος σε έναν κόσμο που υποφέρει από την απληστία μιας ελίτ. Την απληστία και τον κυνισμό αποστράφηκαν μέχρι και κωμωδίες όπως τα «Μuppets», που απευθύνθηκαν κυρίως σε παιδιά, ή οι «Υποψήφιοι», που στόχευσαν αποκλειστικά στο ενήλικο κοινό. Στην Ευρώπη οι πιο επιτυχημένες ταινίες ήταν γλυκόπικρες, ανθρωποκεντρικές, αλλά και πιο πολιτικές. Αποτύπωσαν το μούδιασμα ενός κόσμου μπροστά στην επερχόμενη κοινωνική απορρύθμιση. Στα «Χιόνια του Κιλιμάντζαρο», στους «Αθικτους» (που γνώρισαν και εμπορική επιτυχία), αλλά και σε ταινίες όπως το «Η αδελφή μου» φάνηκε αυτή η αγωνία. (Δημητρης Mπουρας)
ΣΚΗΝΕΣ
Sold out παραστάσεις
Συμβαίνει όλο και πιο συχνά στην Αθήνα της κρίσης. Να εκδηλώνεται τόσο ενδιαφέρον για καλλιτεχνικά γεγονότα, ώστε να εμφανίζουν πληρότητα 100%, κάνοντας πολύ κόσμο να αναζητεί εισιτήρια με πάθος και επιμονή χωρίς αποτέλεσμα. Οι sold out παραστάσεις μπορεί να αφορούν τόσο την καινοτόμο υπερπαραγωγή της «Οδύσσειας» του Εθνικού Θεάτρου με την υπογραφή του Μπομπ Γουίλσον (που συνεχίζεται ώς τον Μάρτιο και έχει ήδη περιορισμένο αριθμό θέσεων) όσο και το χορευτικό αφήγημα του Ακραμ Καν «Desh» στη Στέγη Γραμμάτων ή τον «Βαφτιστικό» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, σε σκηνοθεσία Βασ. Παπαβασιλείου, στο Μέγαρο Μουσικής, που παρουσιάστηκαν αρχές Δεκεμβρίου και Νοεμβρίου αντίστοιχα. Η παρηγορητική δύναμη της τέχνης, το σταθερό καταφύγιο όταν όλα γύρω αδειάζουν, κλονίζονται και καταρρέουν. (Mαρια Kατσουνακη)
ΘΕΑΤΡΟΗ
Sforaris αφηγείται...
Αντλώντας από πολλές καλλιτεχνικές πηγές, μια άλλη ομάδα νέων, που δημιουργήθηκε το 2006, η Εταιρεία Θεάτρου Sforaris, επικοινωνεί και θεατροποιεί όχι μόνο τη σύγχρονη ελληνική γραμματεία, αλλά και τις μνήμες των απλών ανθρώπων. Με την παράστασή τους «Παραλογές» σχολίασαν την ενδοοικογενειακή βία συνομιλώντας με το δημοτικό τραγούδι και την ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη. Με τη φετινή παράστασή τους, «Γιοι και κόρες», κατέγραψαν τις μαρτυρίες 80 απλών ανθρώπων και αφηγήθηκαν με τη γλώσσα του θεάτρου, και μαζί με χιούμορ και τρυφερότητα, την ιστορία αυτού του τόπου τον 20ό αιώνα. Χωρίς ιδιαίτερο προϋπολογισμό, χωρίς ακριβά σκηνικά, παρουσιάζουν τις παραστάσεις τους σε όλη την Ελλάδα και δεν σταματούν να εμπνέονται από τον σύγχρονο πολιτισμό μας. (Ολγα Σελλα)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Προσμονή για μια άλλη Ελλάδα
Οταν μπορείς να κινηματογραφείς άδειες διαφημιστικές πινακίδες, «εκατοντάδες άδεια πλαίσια χωρίς κανένα μήνυμα» και να αποσπάς το βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας Μικρού Μήκους 2012, στο Διεθνές Φεστιβάλ Βενετίας, τότε, αν μη τι άλλο, δεν φοβάσαι ότι θα ξεμείνεις ποτέ από θέμα. Ο 30χρονος σκηνοθέτης Γιώργος Ζώης παρατηρεί αυτό που προσπερνάμε. Και στην πρώτη μικρού μήκους του, «Casus Belli», το 2010 (από τη βενετσιάνικη Μόστρα, ταξίδεψε σε 40 διεθνή φεστιβάλ αποσπώντας βραβεία και διακρίσεις), τράβηξε την προσοχή του ένα υπερχειλισμένο καρότσι σούπερ μάρκετ. Ο Γιώργος Ζώης, με το ευρηματικό βλέμμα και την εκκεντρική σκέψη, ανήκει σε μια γενιά νέων κινηματογραφιστών που διαθέτουν δύναμη, έμπνευση, ζωντάνια, καθαρότητα, ωριμότητα και πρωτοτυπία. Τους συναντήσαμε στο Διεθνές Φεστιβάλ της Δράμας και αντλήσαμε αισιοδοξία μαζί με την προσμονή για μια «άλλη Ελλάδα». (Mαρια Kατσουνακη)
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ
Υπαίθριες και ανταλλακτικές
Δύο νέοι αρχιτέκτονες, η Ειρήνη–Αιμιλία Ιωαννίδου και ο Ελευθέριος Αμπατζής, είχαν μια ιδέα: φαντάστηκαν αλλά (το κυριότερο) υλοποίησαν με τη βοήθεια ιδιώτη χορηγού την πρώτη υπαίθρια, αυτόνομη, ανταλλακτική βιβλιοθήκη στην Ελλάδα. Είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο, μπορείς να αφήσεις το βιβλίο που δεν χρειάζεσαι και να πάρεις ένα άλλο που άφησε κάποιος άλλος, άγνωστος, συμπολίτης σου. Η πρώτη κατασκευή, από σίδερο και τεχνητό γυαλί, αυτοφωτιζόμενη και με χωρητικότητα 350 βιβλίων, εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι στο κέντρο της Κηφισιάς, για να ακολουθήσει συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών που έχει αποδώσει άλλες δύο βιβλιοθήκες: η πρώτη στην είσοδο της Στέγης, στη λεωφόρο Συγγρού, και η δεύτερη στην πλατεία Αγίας Ειρήνης (έως τις 2 Ιανουαρίου). (Δημητρης Pηγοπουλος)
ΒΙΒΛΙΟ
Σαν προσευχή...
Κυκλοφόρησε δύο μόλις μήνες πριν εκπνεύσει το 2012, κέρδισε αναγνώστες, συζητήθηκε. «Η αδερφή μου» (εκδ. Πόλις), του Σταύρου Ζουμπουλάκη, ανιχνεύει το νόημα της ζωής μέσα από τον θάνατο του ανθρώπου που «αγάπησε πραγματικά» και στον οποίο «χρωστάει τα πάντα». Μέσα από την εκμυστήρευση ή μάλλον την εξομολόγηση για μια αρρώστια που καθόρισε σχέσεις και σμίλεψε χαρακτήρες. Ο συγγραφέας πυκνώνει σε 67 σελίδες θεολογικές κρίσεις και φιλοσοφικά ερωτήματα, μια κλίμακα αξιολόγησης για το σημαντικό και το ασήμαντο, τη χαρά και τον πόνο, την ειλικρίνεια και την υποκρισία, την αθωότητα και την ενοχή. Ο θάνατος της αδελφής του Γιούλας στα 60 της χρόνια –έπασχε από επιληπτικές κρίσεις από την εφηβεία της– αποδέσμευσε δύναμη και οδύνη. Ενα βιβλίο σαν προσευχή. Με ό,τι σημαίνει αυτό για τον καθένα μας. (Mαρια Kατσουνακη)
ΠΡΟΣΩΠΟ
Σοφία Χιλλ, η αφοσιωμένη
Ταλαντούχος, μετρημένη, όμορφη. Η Σοφία Χιλλ θα μπορούσε να είναι καθημερινά στις σελίδες των περιοδικών γιατί έχει τον συνδυασμό που θα ζήλευαν πολλές. Αντίθετα, επιμένει στην επίπονη εργασία του θεάτρου Αττις, υπό τη διεύθυνση του Θεόδωρου Τερζόπουλου, εδώ και 15 χρόνια, από τότε που αντικατέστησε την Ανέζα Παπαδοπούλου. Επιλεκτική όπως και ο ιδρυτής του θεάτρου Aττις και αφοσιωμένη. Ούτε τηλεόραση ούτε κινηματογράφος· μόνο σκληρή άσκηση. Τη θαυμάζεις είτε υποδύεται την «Ιοκάστη», το τελευταίο κείμενο του Γιάννη Κοντραφούρη, είτε τη βασίλισσα Ελισάβετ στο «Alarme», που μοιράζεται με την Αγλαΐα Παππά, επίσης εξαιρετική ως Μαρία Στιούαρτ. Eρπουν σαν φίδια οι δυο τους στη σκηνή, απωθούνται, μάχονται, μεταμορφώνονται. Καθηλωτικές. (Γιωτα Συκκα)
ΒΙΒΛΙΟ
Με οικονομικό ενδιαφέρον
Η κρίση που διανύουμε τα τελευταία χρόνια ήταν φυσικό να φέρει στο προσκήνιο, στον χώρο του βιβλίου, έργα οικονομικού - πολιτικού προβληματισμού. Κορυφαίο παράδειγμα, το μπεστ σέλερ της Ναόμι Κλάιν «Το δόγμα του σοκ», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2010. Η φετινή εκδοτική προσφορά σ’ αυτό το πεδίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα τελευταία έργα δύο βραβευμένων με Νομπέλ οικονομολόγων, οι οποίοι βρίσκονται στην αιχμή της κριτικής εναντίον του «φονταμενταλισμού των αγορών». Στο «Τίμημα της ανισότητας» (εκδ. Παπαδόπουλος) ο Τζόζεφ Στίγκλιτς υπογραμμίζει τις ολέθριες συνέπειες ενός συστήματος που οδηγεί σε χωρίς προηγούμενο διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, ενώ ο Πολ Κρούγκμαν, στο «Τέλος στην ύφεση τώρα!» (εκδ. Πόλις) προσφέρει ισχυρά επιχειρήματα εναντίον των πολιτικών λιτότητας που οδηγούν στο αδιέξοδο της ύφεσης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και πρόσφατες εκδόσεις με ελληνική υπογραφή, ανάμεσά τους το βιβλίο του Κώστα Βεργόπουλου «Μια ανάρμοστη σχέση: Ελλάδα - Ευρώπη» (εκδ. Πατάκη) και το «Ελλάδα της λήθης και της αλήθειας. Από τη μακρά εφηβεία στη βίαια ενηλικίωση» του Κωνσταντίνου Τσουκαλά (εκδ. Θεμέλιο). (Aγγελικη Στουπακη)
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Ρεπορτάζ με τέχνη
Ενα πανόραμα του διεθνούς φωτογραφικού γίγνεσθαι, αλλά και ένα παράθυρο στον κόσμο, το φετινό Athens PhotoFestival διήρκεσε μόλις δύο εβδομάδες και πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, μολονότι έφερε στην Αθήνα μερικούς από τους σημαντικότερους εν ζωή φωτορεπόρτερ και φωτογράφους 28 χωρών. Συνολικά 21 εκθέσεις περιλάμβανε το κεντρικό πρόγραμμα της διοργάνωσης, που φιλοξενήθηκε στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 19 Οκτωβρίου μέχρι τις 4 Νοεμβρίου και είχε κεντρικό άξονα τη διασταύρωση της καλλιτεχνικής φωτογραφίας με το φωτορεπορτάζ. Η είσοδος στον χώρο ισοδυναμούσε με απρόσμενο ταξίδι σε λιγότερο ή περισσότερο «εξωτικούς» προορισμούς – από τους δρόμους της Παπούα Νέας Γουινέας, όπου τα μέλη της συμμορίας Raskols ποζάρουν με τα όπλα τους στον φακό του Stephen Dupont, μέχρι τα γραφεία δημοσίων υπαλλήλων σε πέντε ηπείρους, όπως τα απαθανάτισε ο Jan Banning.(Xριστινα Σανουδου)
ΕΚΘΕΣΗ
Πριγκίπισσες της Μεσογείου
Tο χρυσό βραχιόλι από το Cerveteri (Καιρέα), που μας ήρθε από τα Μουσεία του Βατικανού, είναι από τα χρυσά κοσμήματα (675-650 π.Χ.) που πρωταγωνιστούν στην έκθεση «Πριγκίπισσες της Μεσογείου στην αυγή της Ιστορίας» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Οπως και ο ξύλινος θρόνος της τρίχρονης πριγκίπισσας, ένα χτένι από τα ελεφαντοστέινα της Ετρουρίας οι χρυσές πόρπες της Ετρούσκας πριγκίπισσας Regolini Galassi. Αλλά και τα κοσμήματα από το Λευκαντί, της εύπορης Αθηναίας, τα ευρήματα από τη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην Ελεύθερνα, τη Δέσποινα των Αιγών. Πεντακόσια αντικείμενα από αρχόντισσες, πριγκίπισσες, ιέρειες, μάγισσες, γυναίκες που ξεχώρισαν, στην έκθεση που επιμελήθηκαν ο διευθυντής του μουσείου, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης σε συνεργασία με τη δρα Μιμίκα Γιαννοπούλου. Το μουσείο γεμίζει καθημερινά από παρέες γυναικών που αναζητούν ιδέες, αλλά και μια διέξοδο από τη βαριά ατμόσφαιρα της εποχής. (Γιωτα Συκκα)
ΠΟΛΗ
«Προσφέρουμε τα φωτιστικά μας»
Καταιγίδα, κοσμοσυρροή, πολύχρωμα αμπαζούρ με ασορτί μηνύματα. Η βραδιά που φωτίστηκε ένας δρόμος στην περιοχή του Ψυρρή απέδειξε κάτι. Οτι η κοινωνία των πολιτών ξυπνάει σιγά σιγά. Δραστήριοι και καινοτόμοι, νέοι Ελληνες αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Η αρχή έγινε με μία φράση: «Προσφέρουμε τα φωτιστικά μας». Για να συγκεντρωθούν 150 πορτατίφ στην οδό Πιττάκη 15, στο εργαστήρι της Συν-οικίας, φαναράκια, απλίκες, φωτιστικά οροφής, ο πολυέλαιος της γιαγιάς... Τα καλά νέα για την ενεργοποίηση της συμμετοχικής φωτιστικής εγκατάστασης στα παλιά δερματάδικα, δίπλα στο μετρό Μοναστηράκι, κυκλοφόρησαν γρήγορα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στα εγκαίνια έβρεχε καρέκλες. Και λαμπατέρ. (Σαντυ Tσαντακη)
ΠΡΟΣΩΠΟ
Χάρης Φραγκούλης, η έκπληξη
Είτε ερμηνεύει τον Ζίγκμουντ Φρόιντ σε νεαρή ηλικία στο «Οταν έκλαψε ο Νίτσε» (θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του Ιρβινγκ Γιάλομ), δίπλα σε ηθοποιούς όπως ο Νίκος Χατζόπουλος και ο Ακύλας Καραζήσης, είτε εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη του Λευτέρη Βογιατζή στον «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου, είτε σκηνοθετεί «Βόιτσεκ» του Γκέοργκ Μπίχνερ για τη δική του θεατρική ομάδα Kursk, ο 27χρονος ηθοποιός είναι η μεγάλη έκπληξη και από τις υποσχόμενες νέες δυνάμεις του θεάτρου. Ο Χάρης Φραγκούλης έχει την άνεση να παίζει τους πιο ετερόκλητους ρόλους, και κυρίως τη διάθεση να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί στο θέατρο. (Γιωτα Συκκα)
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Εγκαταλείποντας την εσωστρέφεια
Τα τρία τελευταία χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται συνεχώς στους προβολείς της -αρνητικής- δημοσιότητας. Αν αφήσει κανείς στην άκρη τις κακοήθειες και τα φθαρμένα στερεότυπα, θα δει μια μικρή ακτίδα αισιοδοξίας. Επιτέλους, η εγχώρια καλλιτεχνική κοινότητα αφυπνίστηκε, εγκαταλείποντας την εσωστρέφεια. Μέσα στο 2012 διοργανώθηκαν εικαστικές εκθέσεις σε Παρίσι (Hell-as Pavillion, στο Palais de Tokyo) και Βιέννη (Boiling Point, στην Kunstler Haus), ενώ αξιοσημείωτη είναι και η συστηματική προσπάθεια που κάνουν Ελληνες συλλέκτες όπως ο Σωτήρης Φέλιος να προωθήσουν την ελληνική τέχνη στο εξωτερικό: Η έκθεση με έργα από τη συλλογή του έγινε στην κεντρική αίθουσα του Complesso del Vittoriano στη Ρώμη, με τίτλο «Ellenico Plurale». (Mαργαριτα Πουρναρα)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Πτώση τιμών και προσφορές
Η πτώση στις πωλήσεις εισιτηρίων στους κινηματογράφους καλλιέργησε το έδαφος για την ανάπτυξη ενός ισχυρού ανταγωνισμού, αρχικά ανάμεσα στις εταιρείες που διαχειρίζονται πολυκινηματογράφους και κατόπιν σε μεμονωμένες αίθουσες, με αποτέλεσμα τη μείωση της τιμής. Ετσι σήμερα, στο κέντρο της Αθήνας ο υποψήφιος θεατής μπορεί να δει μία ταινία με 5 ή 6 ευρώ, ενώ κατακλύζεται και από κάθε είδους προσφορές με κριτήριο την ημέρα ή την ώρα προβολής. (Δημητρης Pηγοπουλος)
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Και οι οθόνες πήγαν πλατεία
Αυτό που ζήσαμε το καλοκαίρι του 2012 με την εκρηκτική εξάπλωση της ιδέας του θερινού σινεμά, πρακτικά σε κάθε πιθανό δημόσιο χώρο, δεν είχε προηγούμενο στην Αθήνα. Τις περισσότερες φορές, με τον πιο στοιχειώδη εξοπλισμό, στήθηκαν πρόχειρες οθόνες σε πλατείες, πάρκα, πεζόδρομους, αυλές! Οργανισμοί φεστιβάλ, όπως οι Νύχτες Πρεμιέρας, μέχρι επιστημονικά σωματεία, όπως ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, «έτρεξαν» προγράμματα προβολών με δωρεάν είσοδο, προσελκύοντας χιλιάδες Αθηναίους που αναζητούσαν μια οικονομική έξοδο. (Δημητρης Pηγοπουλος)
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 30/12/2012
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire