Oι Ελληνες έχουν αποφασίσει πως θέλουν να ανήκουν στον σύγχρονο κόσμο

Σκέψεις ενός φιλέλληνα

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου

Παρά τις συστηματικές και έντιμες προσπάθειες κοντά δύο αιώνων τις οποίες κατέβαλε το ελληνικό κράτος προκειμένου να την ασχημύνει και να την ταπεινώσει, η Ελλάδα παραμένει μια ωραία χώρα. Παρά την απάθεια και τη συνενοχή την οποία επέδειξε η ελληνική κοινωνία, παρά τη βοήθεια που προσέφερε στο εν λόγω κράτος, η Ελλάδα παραμένει μια ωραία χώρα. Παρά την επικράτηση της κατεστημένης μετριότητας, της κουτοπονηριάς και της δημοκρατικά μοιρασμένης υποκρισίας, οι κάτοικοί της εξακολουθούν να διαθέτουν ικανότητες, ευφυΐα και ταλέντα. Παρά την παροξυσμική εγωπάθεια η οποία χαρακτηρίζει τον δημόσιο βίο, τα αισθήματα αλληλεγγύης είναι ακόμη ζωντανά. Παρά την κοινή πεποίθηση ότι όλος ο υπόλοιπος κόσμος την εχθρεύεται και πάντα βρίσκει τρόπους για να την ταπεινώσει, επειδή δεν μπορεί να την εξοντώσει, η Ελλάδα εξακολουθεί να προκαλεί τον σεβασμό όσων την πλησιάζουν. Παρά την αδιαφορία με την οποία οι Ελληνες αντιμετωπίζουν τη μεγάλη τους πολιτισμική παράδοση, αυτή εξακολουθεί να εκπέμπει την ακτινοβολία που της επέτρεψε να διασχίσει τους αιώνες.

Παρ' όλα αυτά όμως, όσοι μιλούν αυτή τη γλώσσα, μία από τις δύο αρχαιότερες του δυτικού κόσμου, και όσοι ζουν σε αυτό τον τόπο αισθάνονται χαμένοι. Φτωχότεροι, πολλοί στα όρια της εξαθλίωσης, άλλοι που τα έχουν περάσει ήδη, φοβούνται ότι το παιχνίδι έχει χαθεί. Ισως γιατί πίστεψαν πως ο μόνος τρόπος για να κερδηθεί το παιχνίδι ήταν η ευμάρεια που αποδείχτηκε και εφήμερη και επίπλαστη, αυτή που κατά τρόπο μαγικό θα θεράπευε όλες τις συγγενείς διαμαρτίες της Ελλάδας, το φθονερό κράτος, την εγωπάθεια, την υποκρισία, την παράνοια. Τραυματισμένοι από τον ίδιο τους τον εαυτό, προσπάθησαν να ξεχάσουν την εμπειρία του εμφυλίου πολέμου απωθώντας όλους τους διχασμούς που τον γέννησαν.

Οταν προσπαθούμε να καταλάβουμε τι είναι αυτό που μας συμβαίνει σήμερα δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι από τα χρόνια της αλληλοσφαγής δεν μας χωρίζει παρά μόνο μισός αιώνας. Ξεχνάμε ακόμη πως το ίδιο το κράτος γεννήθηκε με το τραύμα της αλληλοσφαγής στα σπλάγχνα του. Πριν ακόμη απελευθερωθούν οι Ελληνες από την οθωμανική κυριαρχία φρόντισαν να επιδοθούν στις δικές τους εμφύλιες διαμάχες. Η σημερινή κρίση αποδεικνύει πως αυτές ανήκουν πια στην Ιστορία. Και σε πείσμα του αφρού της επικαιρότητας, το πρώτο και ουσιαστικό συμπέρασμα που βγαίνει από τα όσα έχουν συμβεί τα τελευταία τρία χρόνια είναι ότι οι Ελληνες έχουν αποφασίσει πως θέλουν να ανήκουν στον σύγχρονο κόσμο. Συναινούν στην εποχή τους, κανείς δεν της γυρίζει την πλάτη, αλλά δεν έχουν βρει ακόμη τη γλώσσα με την οποία θα εκφράσουν τη συναίνεσή τους.

Ωστόσο το αίσθημα της συναίνεσης υπάρχει. Και εννοώ την πολιτισμική συναίνεση, αυτή που έλειψε στην Ελλάδα στους δύο αιώνες που προηγήθηκαν και αυτή που βρήκαμε τώρα, στις δύσκολες στιγμές που έχουμε συνηθίσει να τις εντάσσουμε στο καλάθι της οικονομικής κρίσης, όλοι όμως γνωρίζουμε πως οι παράμετροί τους είναι βαθιά υπαρξιακές. Και αυτή η συναίνεση είναι ο μόνος δρόμος που θα μας επιτρέψει να αποφασίσουμε πως η Ελλάδα παρ' όλα αυτά είναι μια χώρα στην οποία αξίζει κανείς, ότι οι λοιδορίες μπορούν να βοηθήσουν την αυτοσυνειδησία μας και ότι βαρεθήκαμε επιτέλους την υποκρισία των ατάλαντων και την τυραννία της μετριότητας. Η Ελλάδα   γεννήθηκε μέσα στον σύγχρονο κόσμο και θέλει να μεγαλώσει μαζί του.

Καλή χρονιά λοιπόν.