Οι δύσκολες σχέσεις Γαλλίας-Γερμανίας και μουσουλμάνων

Κ. Μπετινάκης

Η χθεσινή βάρβαρη επίθεση εναντίον του «Charlie Hebdo» φέρνει στο προσκήνιο τις σχέσεις Γαλλίας και μουσουλμάνων που ζουν στη χώρα. Αυτή την εποχή όμως, οι σχέσεις τους με την υπόλοιπη γαλλική κοινωνία είναι όλο και πιο τεταμένες.

Το μακελειό στο Charlie Hebdo κάνουν το βιβλίο του Γάλλου συγγραφέα Μισέλ Ουελμπέκ με τον τίτλο «Υποταγή» πιο επίκαιρο από ποτέ και φέρνουν στο προσκήνιο τις σχέσεις Γαλλίας και Ισλάμ. Το βιβλίο κάνει λόγο για την ισλαμοφοβία και όπως δήλωσε ο συγγραφέας του «το να είναι κάποιος ισλαμοφοβικός δεν σημαίνει ότι είναι ρατσιστής».

Στη Γαλλία υπολογίζεται πως ζουν τέσσερα με έξι εκατομμύρια μουσουλμάνοι. Πολλοί Γάλλοι φοβούνται πως αυτοί οι μουσουλμάνοι θα μπορούσαν να αλλάξουν το πολιτικό και θρησκευτικό πρόσωπο της χώρας και να επηρεάσουν ακόμα και τον τρόπο άσκησης και απονομής της δικαιοσύνης αλλοιώνοντας τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους.

Οι σχέσεις Γαλλίας και μουσουλμάνων έχουν βαθιές ρίζες. Το 1830 οι Γάλλοι κατέκτησαν την Αλγερία και την έκαναν αποικία τους. Ένα καθεστώς που διατηρήθηκε για περισσότερα από 130 χρόνια. Μόλις το 1962 μετά από σκληρούς αγώνες και με πολλά θύματα και από τις δυο πλευρές, η βορειοαφρικανική χώρα απελευθερώθηκε. Όπως αναφέρει ο Γάλλος ιστορικός Βενιαμίν Στορά, οι δυο χώρες αντιλαμβάνονται διαφορετικά το γεγονός της ανεξαρτησίας. «Από τη μια πλευρά ο γαλλικός εθνικισμός δεν μπορεί να αποδεχθεί την αποχώρηση της Γαλλίας από την Αλγερία και από την άλλη πλευρά ο αλγερινός εθνικισμός θεωρεί την αποχώρηση ως μια μεγάλη νίκη απέναντι στους πρώην αποικιοκράτες. Πρόκειται για δυο εκδοχές της ιστορίας που αντιπαρατίθενται».

Επιθέσεις, μπούργκα και προκαταλήψεις

Η Γαλλία άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη της στην πρόσφατη αλγερινή ιστορία αλλά και αντίστροφα. Αλγερινοί τζιχαντιστές πραγματοποίησαν μεγάλες τρομοκρατικές επιθέσεις το πρώτο μισό του 1990 ανάμεσα σε άλλα και στο μετρό του Παρισιού.

Από το 1985 πάντως είχε δημιουργηθεί ένα αντιρατσιστικό κίνημα με τον τίτλο «Μην πειράζεις τον φίλο μου» και στόχο την ειρηνική συνύπαρξη Γάλλων και μουσουλμάνων. Οι σχέσεις ήταν ήδη τεταμένες.

Το 2005 σε πολλές πόλεις της Γαλλίας έγιναν ταραχές με υποκινητές νεαρούς μουσουλμάνους με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Αφορμή στάθηκε ο θάνατος δυο νεαρών που κυνηγήθηκαν από τους αστυνομικούς. Οι ταραχές ξεκίνησαν από προάστια του Παρισιού και γρήγορα εξαπλώθηκαν και σε άλλες πόλεις όπου σημειώθηκαν σημαντικές υλικές καταστροφές.

Οι διαφορές όμως δεν σταματούν εκεί. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο τον Ιούλιο του 2014 επικύρωσε την απαγόρευση της μπούργκας στους δημόσιους χώρους.
Η απαγόρευση στη Γαλλία αφορούσε σε 2.000 γυναίκες και η εμφάνιση με μπούργκα τιμωρείται με χρηματικό πρόστιμο 150 ευρώ.

Πολλοί μουσουλμάνοι στη Γαλλία κάνουν λόγο για αποκλεισμό και προκαταλήψεις. Η ακροδεξιά Μαρίν λε Πεν είχε χαρακτηρίσει τις δημόσιες προσευχές των μουσουλμάνων ως «κατάληψη» γαλλικού εδάφους.

«Υποταγή», ένα βιβλίο που διχάζει

Ο Γάλλος συγγραφέας Μισέλ Ουελμπέκ έχει προκαλέσει σάλο με το βιβλίο «Υποταγή». Μια ισλαμική κυβέρνηση έρχεται το 2022 στην εξουσία στη Γαλλία και επιβάλλει την Σαρία.

Αποσπάσματα του βιβλίου «κατεβασμένα» παράνομα από το ίντερνετ είναι η καλύτερη διαφήμιση για το καινούργιο βιβλίο του Μισέλ Ουελμπέκ. To βιβλίο, κινείται στο χώρο των «πιθανοτήτων», όπως ο ίδιος λέει, μετέτρεψαν το έργο σε μέγα πολιτικό θέμα στη Γαλλία.

Η υπόθεση με δυο λόγια: ένας μουσουλμάνος Πρόεδρος έρχεται στην εξουσία το 2022. Οι συντηρητικοί και οι σοσιαλιστές υποστήριξαν το κόμμα του για να αποτρέψουν την άνοδο της ακροδεξιάς Μαρίν Λε Πεν στην προεδρία. Ο μουσουλμάνος Πρόεδρος πάντως καταργεί την θρησκευτική ελευθερία και επιβάλλει την μαντήλα ως υποχρεωτική καθώς και την πολυγαμία.

«To βιβλίο πραγματεύεται μια σειρά από επίκαιρα ερωτήματα και η πολιτική πραγματικότητα βρίσκεται στο προσκήνιο. Η Σαρία, το ισλαμικό κόμμα που θα αναλάβει την εξουσία από το 2022, όλα αυτά είναι θέματα που έχουν να κάνουν με την ταυτότητα, με την ξενοφοβία, αλλά και με την αποτυχία των πολιτικών κομμάτων, όπως επίσης με την προσπάθεια των ανθρώπων να βρουν στηρίγματα στη θρησκεία. Όλο αυτό το λογοτεχνικό κοκτέιλ προκαλεί μεγάλο θόρυβο διότι είναι τεταμένη η πολιτική κατάσταση».

Πολώνει τη γαλλική κοινωνία

Το βιβλίο του Μισέλ Ουελμπέκ πολώνει. Κάποιοι μιλούν για «προφητικό λόγο», για την «προσφορά ενός διανοούμενου», για μια «αντίσταση απέναντι στο πολιτικά ορθό». Άλλοι πάλι κάνουν λόγο για ρατσισμό και επανάληψη των κλισέ που αφορούν το Ισλάμ.

Πάντως για το βιβλίο εκφράστηκε ακόμα και ο Πρόεδρος της χώρας Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος δήλωσε πως αξίζει τον κόπο να διαβάσει κάποιος το βιβλίο και μόνο για τον λόγο ότι υπάρχει αυτή η δημόσια συζήτηση και κάλεσε τους συμπατριώτες του να μην διολισθήσουν σε αισθήματα ξενοφοβίας».

O Oουελμπέκ παραδέχεται πάντως πως παίζει με τις φοβίες των Γάλλων, οι οποίες έχουν να κάνουν με την απώλεια της ταυτότητας και των δυτικών αξιών.

Ο κριτικός λογοτεχνίας Μισέλ Μπεγκλέ λέει πως το μυθιστόρημα προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες. Και προσθέτει πως δεν πρόκειται για επίθεση στη μουσουλμανική θρησκεία αλλά για κριτική σε μια δημοκρατία που επαναπαύεται.

Διχάζει το κίνημα κατά του Ισλάμ

Η Ισλαμοφοβία, όμως έχει περάσει και στη Γερμανία. «Ντροπή» χαρακτήρισε το κίνημα «Pegida» η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και δεν είναι η μόνη πολιτικός στην Γερμανία. Άλλοι ωστόσο, όπως ο πρωθυπουργός της Σαξονίας Τίλιχ, θεωρούν ότι θα πρέπει να προχωρήσουν σε διάλογο.

Το κίνημα των «Ευρωπαίων Πατριωτών κατά του Εξισλαμισμού της Δύσης» -συντομότερα Pegida- «γεννήθηκε» στη Δρέσδη, όπου πραγματοποίησε ήδη τη μεγαλύτερη έως τώρα διαδήλωσή του, συγκεντρώνοντας 17.500 ανθρώπους.

Σε αντίθεση με την αντιισλαμική διαδήλωση στη Δρέσδη, η συμμετοχή στις άλλες πόλεις περιορίστηκε σε λίγες εκατοντάδες διαδηλωτές. Παράλληλα υπήρξαν στη Γερμανία και κινητοποιήσεις που στρέφονταν ενάντια στην ισλαμοφοβία. Σε αυτά τα συλλαλητήρια συμμετείχαν περισσότεροι από 20.000 άτομα -μόνο στο Μόναχο τουλάχιστον 12.000.

Η αντιπαράθεση αυτή δεν διεξάγεται όμως μόνο στους δρόμους και στις πλατείες. Στη Γερμανία έχει ξεσπάσει μια συζήτηση για το πως θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το κίνημα διαμαρτυρίας κατά του «εξισλαμισμού της Δύσης».

Χριστιανοδημοκράτες πολιτικοί αλλά και εκπρόσωποι της Ευαγγελικής Εκκλησίας, ενώ διαχωρίζουν τη θέση τους από τα αιτήματα αυτού του κινήματος, επιμένουν ότι θα πρέπει κάποιος να ασχοληθεί με τους φόβους των διαδηλωτών, επειδή στην πλειοψηφία τους δεν πρόκειται για ακροδεξιούς. Ανάλογοι προβληματισμοί ακούγονται και από αρκετούς πολιτικούς των σοσιαλδημοκρατών.

Σκληρή θέση σε ό,τι αφορά τους διαδηλωτές εκφράζουν οι Πράσινοι. Ο πρόεδρος τους Τζεμ Έζντεμιρ ζητά να σταματήσει η «κλαψιάρικη στάση» όσον αφορά την αντιμετώπιση του κινήματος PEGIDA.

Το κίνημα πάντως φαίνεται να διχάζει βαθιά την γερμανική κοινωνία.

Ο Αραβικός εθνικισμός ήταν εμπόδιο στη μετανάστευση

Διαδηλώσεις του κινήματος Pegida στη Δρέσδη

Οι δικτατορίες στη βόρεια Αφρική εμπόδιζαν τον μεγάλο όγκο των μεταναστών να κατευθυνθεί προς την Ευρώπη. Μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του αραβικού εθνικισμού στην περιοχή οι άνθρωποι κατευθύνονται ευκολότερα προς την Ευρώπη. Πώς τους υποδέχεται όμως η Ευρώπη; Τι είδους μεταναστευτική πολιτική ακολουθεί; Οι μετανάστες νιώθουν αποκλεισμένοι στην Ευρώπη.

Ο πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου των Μουσουλμάνων Αϊμάν Μαζιέκ επισημαίνει πως ακούγονται πολλά ρατσιστικά σχόλια στις διαδηλώσεις και οι άνθρωποι που συμμετέχουν στην πλειονότητά τους δεν γνωρίζουν κάποιο μουσουλμάνο.

Ο πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ κάλεσε σε μια «επανάσταση των ευπρεπών» (Aufstand der Anständigen), όπως την αποκάλεσε, σαν εκείνη που είχε συμβεί το 2000, όταν ακροδεξιοί είχαν κάψει μια συναγωγή και είχαν συγκεντρωθεί 200.000 άνθρωποι.

Πηγή: www.zougla.gr/Deutsche Welle

Δημοσιεύτηκε στις 08/01/2015