Ελλάδα - Βαγγέλης Κουφουδάκης: Τα Χριστούγεννα ο νέος χάρτης των ΑΕΙ

Ο νέος «τσάρος» στην ανώτατη εκπαίδευση μιλάει για την αξιολόγηση των ελληνικών πανεπιστημίων αλλά και για το σχέδιο των συγχωνεύσεων

Προτάσεις για το νέο τοπίο στην ανώτατη εκπαίδευση που θα συμβαδίζει

με τις ανάγκες της εποχής θα καταθέσει ο πρόεδρος

της ΑΔΙΠ κ. Βαγγέλης Κουφουδάκης 

Μάρνυ Παπαματθαίου 

H επιλογή του καθηγητή κ. Ευάγγελου Κουφουδάκη για τη θέση του νέου «τσάρου» της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας βρήκε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αδιάβαστο. Στο ερώτημα του ΣΥΡΙΖΑ «από πού προκύπτει πως ο κ. Κουφουδάκης είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να αναλάβει το έργο της αξιολόγησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης της Ελλάδας;» αλλά και στον συνακόλουθο προβληματισμό «μήπως από την ιδεολογική του ταύτιση με τις αντιλήψεις της ΝΔ;» κάποιοι στα έδρανα της Βουλής χαμογέλασαν ειρωνικά. Και αυτό διότι το κόμμα που διεκδικεί την εκλογική «κληρονομιά» του κεντροαριστερού χώρου αγνοούσε ότι ο κ. Κουφουδάκης ήταν ένα από τα μέλη του ΠΑΚ που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου στη Στοκχόλμη στις 26 Φεβρουαρίου 1968. Και ότι είχε επίσης καταφύγει στο εξωτερικό μετά την καταδίωξή του από τη χούντα.


Αμυδρά θυμάται ο 73χρονος σήμερα κ. Βαγγέλης Κουφουδάκης την περίοδο της χούντας, καθώς είχε εκδιωχθεί και έζησε πολλά χρόνια στην Κύπρο - για μια μεγάλη περίοδο ήταν εκ των συμβούλων του προέδρου της Τάσσου Παπαδόπουλου. Στη συνέχεια μετέβη στις ΗΠΑ, όπου σήμερα φέρει τον τίτλο του ομότιμου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα Purdue. Στην πρώτη του, αποκλειστική, συνέντευξη στο «Βήμα» ο κ. Κουφουδάκης ομολογεί ότι επιστρέφει στην Ελλάδα σε μια κρίσιμη περίοδο και θα περνά πλέον εδώ το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του, ενώ θα τον ακολουθήσει και η οικογένειά του.

Απέναντι στα... λόμπι των ΑΕΙ

Στις 10 Οκτωβρίου ο κ. Κουφουδάκης μπαίνει στο αεροπλάνο από τις ΗΠΑ για να επισκεφθεί το γραφείο του στην Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ). Είναι γνωστό ότι με τον νέο νόμο-πλαίσιο του υπουργείου Παιδείας η Αρχή αποκτά αυξημένες αρμοδιότητες αλλά και τη δυνατότητα να μοιράζει «μπόνους» στα πανεπιστήμια που θα διακρίνονται. Τα πράγματα βέβαια δεν θα είναι εύκολα για τον νέο πρόεδρο. Τους επόμενους μήνες θα πρέπει να κλείσει τουλάχιστον τέσσερα πανεπιστήμια και δεκάδες τμήματα με συναφή επιστημονικά αντικείμενα σε ένα εκπαιδευτικό σύμπαν που είχε καταντήσει «μαύρη τρύπα».

Στην αποστολή αυτή, δεν θα έχει απέναντί του τα μέλη του ελληνοαμερικανικού επιστημονικού λόμπι ούτε θα μιλάει στη γλώσσα που έχει συνηθίσει. Απέναντί του ωστόσο το... ελληνικό λόμπι έχει ήδη λάβει «θέσεις μάχης»: βουλευτές που θέλουν να προστατεύσουν τμήματα, πανεπιστήμια που δεν έχουν ακαδημαϊκό λόγο ύπαρξης πλην της «τοπικής ανάπτυξης», πανεπιστημιακοί βολεμένοι με επιστημονικά αντικείμενα «ξεχειλωμένα», φοιτητές που αναφέρονται στα κόμματα, τοπικά συμφέροντα.

«Εχουν κυκλοφορήσει πολλές φήμες γύρω από αυτό το θέμα» λέει ο κ. Κουφουδάκης. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χρειάζεται ορθολογικότερη εξέταση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα, όπως έχουμε κάνει και στα αμερικανικά πανεπιστήμια. Θα επανεξετάσουμε την ανάγκη λειτουργίας ορισμένων προγραμμάτων και βεβαίως θα κοιτάξουμε τα κριτήρια που βοηθούν στην αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα. Ακούω πολλά σχόλια. Πολλές φήμες» προσθέτει χαμογελώντας. «Στις φήμες αυτές όμως υπάρχει λίγη ουσία. Ενα μέρος της αποστολής της ΑΔΙΠ είναι να κάνει συστάσεις προς τον υπουργό Παιδείας για αναδιάρθρωση του χώρου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι τελικές αποφάσεις ανήκουν στον υπουργό και στην κυβέρνηση. Πρέπει όμως να έχουμε συγκεκριμένα κριτήρια για τις συστάσεις μας» αναφέρει.

Συμμετοχική... αξιολόγηση

«Από τον Οκτώβριο θα έχω πιο μόνιμη παρουσία στην Ελλάδα» λέει ο ίδιος στο «Βήμα». «Εχω βέβαια ήδη παρακολουθήσει το έργο της ΑΔΙΠ, έχω δει τα κείμενα και τις εκθέσεις τους, και πρέπει να πω ότι έχουν κάνει μια πολύ σοβαρή δουλειά. Ηταν οι πρωτεργάτες που έβαλαν την αξιολόγηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε ένα κανάλι. Πρέπει να ξεκινήσουμε τη δουλειά αυτή με διαφάνεια και συμμετοχικές διαδικασίες» αναφέρει.

Στην ερώτηση ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για το σχέδιο «Αθηνά» περί αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ο κ. Κουφουδάκης απαντάει ότι η ΑΔΙΠ πρέπει να είναι προετοιμασμένη και να έχει καταθέσει τις συστάσεις της προς τον υπουργό Παιδείας ως τα Χριστούγεννα. «Βέβαια, δεν υπάρχει ακόμη ενεργό συμβούλιο στην ΑΔΙΠ» επισημαίνει και προσθέτει: «Δεν μπορώ να καθορίσω μόνος μου τα κριτήρια αξιολόγησης βλέπετε, θα πρέπει να συμμετάσχουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι».

Σε περίοδο γενικευμένης ύφεσης, δεν αναμένει κανείς ότι η χρηματοδότηση της Αρχής θα είναι γενναιόδωρη, ούτε και ο μισθός του προέδρου της. «Θα τα καταφέρουμε, θα αναδιοργανωθούμε και θα αρχίσουν ξανά οι αξιολογήσεις παρά τα προβλήματα» λέει ο κ. Κουφουδάκης. «Επειδή κυκλοφόρησαν φήμες στην Ελλάδα ότι πολλοί ξένοι καθηγητές αρνούνται να συμμετάσχουν σε διαδικασίες αξιολόγησης καθώς καθυστερούν οι πληρωμές τους, θέλω να πω ότι οι φήμες αυτές δεν ισχύουν. Είναι παρατραβηγμένες ιστορίες» αναφέρει.

Στην ερώτηση-«παγίδα» αν πρέπει να συνδεθούν η χρηματοδότηση και η αξιολόγηση των πανεπιστημίων, ο νέος πρόεδρος της ΑΔΙΠ απαντάει πολύ προσεκτικά: «Είναι ένα θέμα για το οποίο δεν έχω απάντηση. Θα το εξετάσουμε όπως όλα τα θέματα».

Πώς αντιμετωπίζει όμως η διεθνής ακαδημαϊκή κοινότητα την Ελλάδα δεδομένων των οικονομικών προβλημάτων της; «Γνωρίζω παρά πολλούς πολύ καλούς έλληνες πανεπιστημιακούς» λέει. «Παρ' όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά πανεπιστήμια τα τελευταία χρόνια, η ποιότητα και το επίπεδο των ελλήνων φοιτητών που φθάνουν στις ΗΠΑ είναι πολύ καλά. Εχω πολύ θετικές εκτιμήσεις για τα ελληνικά πανεπιστήμια και τη δουλειά που κάνουν».

«Μην εμπιστεύεστε τις λίστες αξιολόγησης»

Για τις λίστες αξιολόγησης της ανώτατης εκπαίδευσης που κυκλοφορούν διαρκώς και λειτουργούν λίγο-πολύ όπως των διεθνών οίκων αξιολόγησης που «ανεβοκατεβάζουν» χώρες ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση, ο νέος πρόεδρος της ΑΔΙΠ είναι πολύ επιφυλακτικός. «Ξέρω ότι κατά καιρούς εμφανίζονται πολλοί που κρίνουν τα ελληνικά πανεπιστήμια. Βγαίνουν και οι περίφημες διεθνείς λίστες αξιολόγησης σε επιστημονικό επίπεδο. Οταν όμως βλέπετε αυτές τις λίστες, προσέξτε λιγάκι τα κριτήρια που χρησιμοποιούν. Εχω πολλές αμφιβολίες για αυτές τις λίστες» δηλώνει.

Στο ερώτημα αν θεωρεί ότι υπάρχουν δομικά προβλήματα στον τρόπο λειτουργίας των ελληνικών πανεπιστημίων, απαντάει: «Στις δύο τελευταίες νομοθεσίες που έγιναν για το θέμα νομίζω ότι έγιναν σοβαρά βήματα για την καλυτέρευση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ελλάδας, στα θέματα εξέλιξης των καθηγητών, εκλογής των πρυτάνεων, λειτουργίας των πανεπιστημίων. Θα εξετάσουμε όλα αυτά τα θέματα στην εφαρμογή τους από κοντά».

Ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα
«Να μην εκμεταλλεύονται φοιτητές»
Ο νέος πρόεδρος της ΑΔΙΠ έχει παρακολουθήσει από κοντά τον τρόπο αναβάθμισης ενός πανεπιστημιακού συστήματος, καθώς το 2003 ανέλαβε πρύτανης του Πανεπιστημίου της Κύπρου, το οποίο εκείνη την περίοδο ήταν το μεγαλύτερο ιδιωτικό κολέγιο τετραετούς φοίτησης στη χώρα. Οπως λέει ο κ. Βαγγέλης Κουφουδάκης: «Η ιδέα ήταν να το αναβαθμίσουμε σε πανεπιστήμιο, όπως και έγινε την άνοιξη του 2007. Βέβαια η εμπειρία της Κύπρου όπου η δημόσια ανώτατη εκπαίδευση ήταν ουσιαστικά απούσα δεν συγκρίνεται με εκείνη της Ελλάδας» αναφέρει.

Στην Ελλάδα ωστόσο οι λέξεις «πανεπιστήμιο» και «ιδιωτικό» δεν ταιριάζουν στην ίδια πρόταση. «Εχω παρακολουθήσει την αντιπαράθεση στην Ελλάδα με το θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων» δηλώνει. «Καταλαβαίνω τα νομικά διλήμματα. Εντέλει όμως το πραγματικό δίλημμα είναι αν υπάρχει σωστό εκπαιδευτικό σύστημα, ποιοτική αξιολόγηση των πανεπιστημίων και όχι μόνο κάποιες επιχειρήσεις που θέλουν να εκμεταλλευτούν τους φοιτητές χωρίς να τους παρέχουν αξιόλογους τίτλους σπουδών, συνεργαζόμενα πιθανώς με κάποια πανεπιστήμια στο εξωτερικό. Εξαρτάται πώς αντιμετωπίζει το κράτος αυτά τα ιδρύματα. Κάθε σύστημα λειτουργεί όπως το αφήσεις να λειτουργεί. Το θέμα είναι ποιοτικό. Αν το κράτος δίνει άδεια σε κάποια ιδρύματα να λειτουργούν και με τι κριτήρια» καταλήγει.

Πηγή: www.tovima.gr

Δημοσιεύτηκε στις 23/09/2012